به گزارش خطوط پروازی، میدان ارگ قدیمی‌ترین میدان شهر اراک و یکی از قدیمترین پدیده های معماری این شهر بحساب می آید که با توجه به جایگاه تاریخی، معماری، اجتماعی و تاریخ شفاهی شهر حائز اهمیت است که به ثبت ملی رسید.
علیرضا ایزدی مدیرکل میراث فرهنگی این استان، با اعلام این خبر گفت: «این میدان علی رغم گذشت زمان و تغییر نام شهر سلطان آباد به اراک و توسعه و تحول شهری ،کاربری اولیه خود را به عنوان یکی از میادین اصلی شهر حفظ کرده و در پیوند با بافت و بازار تاریخی به عنوان شالوده اصلی بافت قدیم شهر قرار گرفته و باعث انسجام بافت شده و ارزشهای تاریخی و فرهنگی آنرا دو چندان ساخته است.»
ایزدی افزود: «میدان ارگ به عنوان قدیمترین میدان شهر، مرکزی برای تجمع های مردمی و انجام فعالیت های سیاسی بحساب می آمده است. بر اساس شواهد تاریخی تجمع مشروطه خواهان سلطان آبادی در دوره مظفر الدین شاه قاجار در این میدان صورت گرفته است. همچنین در دوره پهلوی نیز اجتماعاتی از جمله تجمع مردم اراک در ارتباط با ملی شدن صنعت نفت در این میدان به وقوع پیوسته است.»
او افزود: «محدثات مهم آموزشی و مدیریتی همانند تاسیس دومین مدرسه مدرن ،پس از دبیرستان صمصامی ،ساختمان اولین بلدیه (شهرداری)،وجود سه باب حمام و مدرسه مسجد آقا ضیاء الدین واقع در لبه های این میدان وهمچنین از آنجا دسترسی آسان به دروازه طرف شمال قلعه عراق،بنام دروازه راهزان،دال بر اهمیت میدان پیشگفته است که در نتیجه یادمانها و تجربیات و خاطرات فراوان تاریخی اراک را در خود حفظ کرده است.»
او در ادامه اظهار داشت: «قدیمی‌ترین سندی که در آن میدان ارگ به عنوان یکی از عناصر معماری در قلعه سلطان آباد نشان داده شده نقشه ای است که هیات روسی اواسط دوره قاجار و در سال 1851میلادی از این شهر تهیه کرده و این میدان را با ابعادی کوچکتر از ابعاد امروزی حد فاصل ارگ حکومتی و بازار نمایش داده است. بعد از این نقشه تا سال 1335 که اولین عکس های هوائی از شهرهای ایران تهیه شد، سندی دیگر که ابعاد میدان و کیفیت و حجم فضاهای پیرامون آنرا نشان دهد تاکنون بدست نیامده است. منابع و متون دوره قاجار علی رغم اشارات متعدد به ارگ حاکمیتی و تمام عناصر تشکیل دهنده آن، سخنی از میدان ارگ و توسعه و تحولات آن به میان نیاورده اند.»
ایزدی در پایان گفت: «ثبت این میدان در فهرست آثار ملی کشور از طرف کارشناسان معاونت میراث فرهنگی اداره کل استان به نیت جلوگیری از اقدامات آسیب رسان و احتمال دخل و تصرف در میدان و عناصر تاریخی پیرامون آن پیگیری شده تا در آینده با جذب اعتبارات ملی و استانی شاهد مرمت و زنده سازی کاربری های فراموش شده آن باشیم.»