به‌گزارش سفرنیوز، مصطفی دهقان بازرس ویژه ریاست سازمان میراث‌فرهنگی، امروز 12 فروردین 96، در گفت‌وگو با ستاد خبری نوروز سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گرشگری، با بیان این مطلب گفت: «با توجه به اینکه امسال شعار سازمان ”نوروز متفاوت، خدمات متفاوت“ بود، در نوروزگاه‌های اصفهان شاهد برگزاری برنامه‌ها و آیین‌های متفاوتی بودیم که توانست درحد مقبولی این شعار را محقق کند. در نوروزگاه‌های اصفهان با استفاده از خلاقیت‌ها و ظرفیت‌های مردمی، به‌ویژه سمن‌ها (سازمان‌های مردم‌نهاد)، شعار نوروز متفاوت محقق شده است.»
عنصر خلاقیت، رمز موفقیت اصفهان
بازرس ویژه ریاست سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در ادامه افزود: «توجه به آیین‌ها و مراسم‌های محلی و بومی، مخصوصاً بازی‌ها، نکته مهم دیگری بود که در استان اصفهان به آن پرداخته شده بود؛ برای مثال، برگزاری بازی چوگان در میدان امام امر مهمی بود که به‌همت سمن‌های استان اصفهان صورت گرفت. این موضوع از آن جهت اهمیت دوچندان دارد که سازمان میراث‌فرهنگی در تلاش است این بازی را در فهرست جهانی یونسکو به‌ثبت برساند.»
دهقان در ادامه با اشاره به همکاری تمام دستگاه‌های اجرایی در ستاد خدمات‌سفر استان اصفهان گفت: «خوشبختانه شاهد همکاری عالی تمام دستگاه‌های فعال در ستاد خدمات‌سفر بودیم. از استانداری و شهرداری گرفته تا دانشگاه علوم‌پزشکی، همه با هم در خدمت‌رسانی به گردشگران فعال بودند. تا جایی هم که من با مردم و گردشگران صحبت کردم، آن‌ها هم از این خدمات رضایت کافی داشتند.»
او ادامه داد: «یکی دیگر از نقاط قوت نوروزگاه‌های استان اصفهان توجه به فرهنگ و آیین‌های اقوام مختلف در مورد نوروز بود که یک جلوه جهانی از جشن نوروز را به‌نمایش گذاشته بود. در کنار آن باید به خلاقیتی اشاره کرد که در عرضه خدمات مختلف به‌کار برده بودند و همین می‌تواند برای دیگر مناطق کشور در نوروز سال آینده الگوی مناسبی باشد.»
مستندسازی تجربه نوروزگاه‌ها برای سال بعد
بازرس ویژه ریاست سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، با اشاره به هدف سازمان میراث‌فرهنگی در اجرای نوروز متفاوت، بر مستندسازی این تجربه‌ها برای به‌کارگیری در سال آینده تأکید کرد و گفت: «امسال در نوروزگاه‌ها توانستیم با استفاده از ظرفیت‌های مردمی، به‌ویژه سمن‌ها، تجربه خوبی کسب کنیم. این تجربیات باید مستندسازی شود تا در سال آینده یک نوروز متفاوت‌تر با خدمات بهتر داشته باشیم. درواقع، از الآن باید برای نوروز سال بعد برنامه‌ریزی کنیم تا نوروز سال بعد به‌مراتب از امسال بهتر برگزار شود.»
حراست از آثار باستانی استان فارس، نیازمند توجه ویژه
دهقان در ادامه گفت: «با توجه به اینکه در استان فارس آثار تاریخی و باستانی بسیار زیادی داریم لزوم حفاظت و حراست از این آثار بیشتر احساس می‌شود. برای این امر، نیازمند توسعه نیروی انسانی و فیزیکی در یگان حفاظت سازمان میراث‌فرهنگی هستیم.»
او ادامه داد: «استان فارس منطقه‌ای بوده که به‌نوعی زایشگاه تمدنی فلات ایران محسوب می‌شود؛ ازاین‌رو، آثار تاریخی و فرهنگی فراوانی دارد. برای همین برای حفظ جدی این آثار نیازمند آنیم که یگان حفاظت را از همه لحاظ توسعه بدهیم و امکانات و نیروی انسانی یگان را بیشتر کنیم. برای همین سازمان میراث‌فرهنگی باید با دستگاه‌های مربوط وارد مذاکره شود تا امکانات بیشتری بگیرد، چون با امکانات فعلی واقعاً نمی‌توان به‌نحو مطلوب از آثار تاریخی این استان حفاظت کرد.»
ایجاد تورهای محلی در اصفهان و فارس
بازرس ویژه ریاست سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، با اشاره به ظرفیت‌های فراوان گردشگری که استان‌هایی نظیر فارس و اصفهان دارند، افزود: «استان‌های اصفهان و فارس با داشتن آثار گردشگری فراوان می‌توانند استان‌هایی باشند که تورهای گردشگری ویژه و محلی برای آن‌ها تعریف شود. به این صورت که مثلاً گردشگر خارجی، به‌جای آن که کل ایران را در چند روز بگردد و مثلاً فقط یک روز در مرکز اصفهان یا شیراز باشد در یک تور خاص و محلی برای شیراز یا اصفهان به‌همراه مناطق اطراف آن‌ها را شرکت کند. این مناطق از نظر غنای آثار تاریخی و طبیعی ظرفیت این موضوع را دارند.»
او در ادامه افزود: «بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته‌تر، در زمینه گردشگری، این تورهای خاص را برای یک شهر و منطقه دارند که همواره از آن‌ها استقبال می‌شود. ما هم می‌توانیم به‌صورت پایلوت و آزمایشی این تورهای محلی و منطقه‌ای را در استان‌های فارس و اصفهان برگزار کنیم و بعد از آن این تورها را به دیگر نقاط کشور هم تسری دهیم.»
دهقان ادامه داد: «اجرای این‌دست تورهای منطقه‌ای و خاص می‌تواند به تمرکززدایی در گردشگری کمک کند.»
ایجاد کریدور گردشگری در غرب کشور
او در ادامه گفت: «در استان کرمانشاه ظرفیت‌های فراوانی، هم از نظر آثار تاریخی هم از نظر بوم‌گردی خصوصاً در منطقه اورامانات، وجود دارد. به‌نظر می‌رسد باید در این زمینه برنامه‌ریزی جدی شود تا بتوان در آن منطقه یک کریدور گردشگری ایجاد کرد. با هماهنگی‌های لازم در استان‌های کردستان و لرستان و کرمانشاه می‌توان این کریدور گردشگری را ایجاد کرد.»
بازرس ویژه ریاست سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در ادامه افزود: «برای رسیدن به این هدف، ابتدا نیاز است که زیرساخت‌های این مناطق توسعه پیدا کنند. هم راه‌های مواصلاتی هم فرودگاه‌ها باید توسعه یابند. در اینجا هم یک همکاری فرابخشی نیاز است مثلاً وزارت راه باید اقدامات لازم را بکند.»
دهقان، با اشاره به ظرفیت‌های بوم‌گردی در منطقه اورامانات، گفت: «منطقه اورامانات در غرب کشور در استان‌های کرمانشاه و کردستان ظرفیت بسیار زیادی برای توسعه بوم‌گردی دارد. این توسعه بوم‌گردی، علاوه‌بر اینکه می‌تواند به اقتصاد این منطقه رونق ببخشد و موجب اشتغالزایی شود، توانایی احیای صنایع‌دستی فراموش‌شده در این منطقه را هم دارد.»
بازرس ویژه رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با اشاره به مشکل قاچاق و اقتصاد سیاه در این منطقه از استان کرمانشاه توسعه گردشگری را راه‌حلی مطلوب برای مقابله با این معضل دانست و افزود: «اگر با مشارکت تمام دستگا‌ها حتی فراتر از قوه مجریه بتوانیم گردشگری را در این مناطق گسترش دهیم قطعاً می‌توانیم با معضل قاچاق و اقتصاد سیاه هم مقابله کنیم. وقتی به‌دلیل رونق گرفتن گردشگری، اقتصاد در این منطقه رونق بگیرد و به‌واسطه توسعه گردشگری اشتغالزایی شود، قطعاً این منطقه از کشور از هر جهت توسعه می‌یابد؛ اما این مهم مستلزم همکاری همه دستگاه‌ها و توسعه زیرساخت‌های این منطقه است.»
بسته ارزان سفر مستلزم صنعتی شدن گردشگری
دهقان در ادامه با اشاره به بحث گران بودن تورهای گردشگری داخلی، حتی نسبت به تورهای خارجی، صنعتی نبودن گردشگری در ایرن را مشکل اساسی دانست و گفت: «بسیاری از مردم سؤال می‌کنند که چرا مثلاً تور استانبول یا حتی کشورهای دورتر به‌نسبت تور قشم و چابهار ارزان‌تر است؟ برای پاسخ به این سؤال باید روی این نکته تمرکز کرد که گردشگری در کشور ما هنوز تبدیل به صنعت نشده است. برای اینکه بتوانیم خدمات مطلوب با قیمت مناسب عرضه کنیم، نیازمند صنعتی کردن گردشگری هستیم.»
او ادامه داد: «برای توسعه متوازن گردشگری نیازمند آنیم که اقتصاد یک منطقه به‌صورت کلی هم توسعه پیدا کند. زیرساخت‌های آن منطقه هم باید توسعه پیدا کند؛ تعداد هتل‌ها، تعداد خطوط هوایی و پروازها، زیرساخت‌های جاده‌ای و ریلی و فرودگاه‌ها همه با هم باید توسعه پیدا کند تا هم عرضه خدمات برای گردشگری مطلوب باشد هم قیمت تمام‌شده آن پایین بیاید.»
بازرس ویژه ریاست سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری افزود: «وقتی یک منطقه توسعه اقتصادی پیدا کند و سرمایه‌گذاران بیشتری به آنجا سفر کنند، کنفرانس‌های مختلف در آن برگزار شود، مسئولان دولتی بیشتری به آن منطقه سفر کنند، در کل طول سال مراکز اقامتی و خدماتی‌اش فعال باشند و درآمد داشته باشند، دیگر نیازی نیست که برای رفع هزینه‌ها صرفاً در یک مقطع زمانیِ اوج سفر، مثل ایام نوروز، قیمت‌ها را بالا ببرند؛ به همین دلیل، برای اینکه گردشگری هم ارزان باشد و هم توسعه پایدار داشته باشد، به توسعه در همه عرصه‌های اقتصادی یک منطقه نیاز داریم.»
او ادامه داد: «وقتی در یک منطقه فقر امکانات و زیرساخت‌ها را داریم، هر قدر هم یارانه به گردشگری آن منطقه بدهیم نمی‌توان انتظار داشت گردشگری آن توسعه پایدار و بادوامی داشته باشد. باید زیرساخت‌ها و کلیت اقتصاد آن منطقه توسعه یابد تا به‌تبع آن گردشگری هم توسعه پیدا کند.»
دهقان افزود: «برای رسیدن به افق 20میلیون گردشگر در سال 1404 سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به‌تنهایی نمی‌تواند کاری بکند. ما نیازمند هماهنگی همه دستگاه‌ها هستیم. باید به‌سمتی پیش برویم که گردشگری ما تبدیل به یک صنعت رقابت‌پذیر با کشورهای مشابه شود. آن زمان است که می‌توانیم از مزیت داشتن آثار تاریخی و طبیعی فراوان در این رقابت بهره ببریم.»
لزوم تمرکززدایی از سفر
او در ادامه با اشاره به هدف تمرکز زدایی از سفر افزود: «برای تمرکززدایی از سفر باید، همان‌قدر که به نوروزگاه‌ها و مراسم‌های نوروزی در مراکز استان‌ها توجه می‌کنیم، به شهرستان‌ها هم توجه کنیم. اگر شهرستان‌ها تقویت بشوند، قطعاً از تمرکز ازدحام جمعیت گردشگر در یک نقطه اجتناب می‌شود و گردشگران در کل کشور پخش می‌شوند و این به‌نفع گردشگری کل کشور است.»
بازرس ویژه ریاست سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، با اشاره به نیاز کشور به صنعت گردشگری، گفت: «اگر هدف ما این است که درآمد گردشگری را جایگزین درآمد نفت بکنیم، نیاز است که زیرساخت‌های کلی کشور را توسعه دهیم. برای این امر نیاز به هماهنگی فرادستگاهی است و تمام دستگاه‌های اجرایی و قوای دیگر کشور باید با هم هماهنگی داشته باشند. در این مورد کانون ملی هماهنگی گردشگری می‌تواند بستر مفیدی باشد.»