به گزارش سفرنيوز ، کاوش در خرفت‌خانه ها و قبور دوره فراهخامنشي و ساساني شهر باستاني يرج منجر به کشف بيش از 20 دستبند، گردنبند و گوشواره از اين دوره‌هاي تاريخي شد که در ساخت اغلب آن‌ها از سنگ‌هاي قيمتي استفاده شده بود.در اين آثار،بخش زيادي از دستبندها و گردنبندهايي که با سنگ‌هاي عقيق و ياقوت ساخته شده‌اند به دوره فراهخامنشي مربوط مي‌شوند.
اوپال (OPAL) از خانواده عقيق است و در مشرق زمين آن را سمبل وفاداري و اميد مي‌دانند.
"اوپال" كه شكسپير آن را ملكه گوهرها مي‌‌داند از كلمه هندي به معناي "سنگ" مشتق شده و در فرهنگ سانسكريت به معناي "سنگ قيمتي" است،به طلسم خوشبختي معروف است و طيف وسيعي از رنگ‌ها را دارد. نوع زرد و قرمز آتشي آن جزو گرانبهاترين هاست. ديگر رنگ هاي اوپال سفيد، خاكستري، نارنجي، آبي، سبز، خاكستري سير و سياه مايل به خاكستري و يا تركيبي از اين رنگ‌هاست.
"عليرضا جعفري‌زند"، سرپرست کاوش هاي باستان شناسي در پشت سد سلمان فارسي گفت: «کاوش در خرفت خانه ها و قبور دوره فراهخامنشي و ساساني شهر باستاني يرج منجر به کشف بيش از 20 دستبند، گردنبند و گوشواره از اين دوره‌هاي تاريخي شد که در بيشتر آن‌ها از سنگ‌هاي قيمتي براي ساخت اين اشياء تزئيني استفاده شده بود.»
عقيق (در رنگ هاي مختلف)، اوپال، صدف، سنگ شيشه با رنگ هاي مختلف، عاج و ياقوت بخشي از سنگ هاي به کار رفته در دستبندها، گردنبندها و گوشواره ها است.
به گفته جعفري زند کشف اين تعداد دستبند و گردنبند و اشياء زينتي در گورستان هاي ساساني و فراهخامنشي تا کنون بي سابقه بوده و عموما نيز اين قبيل اشياء با دستگيري باندهاي حفاري قاچاق به‌دست مي آمده است.
در اشياء به‌دست آمده، بخش زيادي از دستبندها و گردنبندهايي که با سنگ‌هاي عقيق و ياقوت ساخته شده‌اند به دوره فراهخامنشي مربوط مي‌شوند و اشياء زينتي ساساني بيشتر از خمير شيشه ساخته شده اند.
انگشتر، دستبند، گردنبند، گوشواره، بست هاي زره، گلدان از جنس مرمر، حلقه هايي از جنس عاج، مهر از جنس صدف دو کفه اي، سرپيکان، پيکرک اسب، دسته هاي تزئيني گلدان و تکه هاي چرم بخشي از يافته هاي باستان شناسان در کاوش گورستان يرج بوده است.
در ساخت برخي گردنبندهاي به‌دست آمده علاوه بر سنگ هاي قيمتي از عاج و سفال نيز استفاده شده است.
کشف يک شي فراهخامنشي از جنس عاج با نقش مشابه هنر هلنيستي از ديگر يافته هاي هيات باستان شناسي بود که پس از 70 سال دومين نمونه يافته شده در ايران محسوب مي شود.
هيات باستان شناسي در حالي اين اشياء را در گورستان يافتند که پيش از آمدن آن ها بخش وسيعي از اين گورستان توسط حفاران غير مجاز غارت شده بود.
شهر فراهخامنشي، ساساني و اسلامي يرج در حالي مورد کاوش هاي باستان شناسي قرار گرفت که باستان شناسان از وجود چنين شهري بي اطلاع بودند.
بررسي هاي باستان شناسي به منظور شناسايي محدوده آبگيري سد سلمان فارسي منجر به کشف اين شهر ساساني 370 هکتاري شد و در ادامه نيز دو فصل کاوش هاي باستان شناسي پرده از رازهاي نهان آن برداشت.
باستان شناسان در کاوش هاي خود موفق به کشف پايه ستون هاي يک آتشکده ساساني شدند که در مرکز شهر واقع شده بود و تمامي اماکن و خانه‌هاي اين شهر تاريخي به آن ختم مي شده است.
اين شهر بزرگ به همراه يافته هاي باستان شناسي آن که عموما قابل انتقال نيز نيستند به زودي و پس از آبگيري کامل سد سلمان فارسي به همراه روستاي يرج غرق مي شوند.
سد سلمان فارسي، سدي بتوني و عظيم است که به زودي دشت لار را براي مصارف کشاورزي و آشاميدني سيراب مي کند.
