به گزارش سفر نیوز،دومین نشست علمی روز دوم از همایش "نماز در آیینه میراث فرهنگی ایران " با عنوان "نماز و هنرهای سنتی" پیش از ظهر امروز " چهارشنبه"با ارایه 6 مقاله برگزار شد.

شهرزاد امین شیرازی عضو هیأت علمی پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی –فرهنگی در این نشست به بیان گوشه ای از مقاله بافته های نماز در مجموعه های قاجاری کاخ گلستان پرداخت .

او افزود:بافته ها از جمله اشیایی هستند که در تمامی مراحل زندگی انسانی بخش جدایی ناپذیر از زندگی او محسوب می شوند .

در این مقاله سعی خواهیم داشت با معرفی نمونه هایی از بافته های مرتبط با نماز در مجموعه کاخ گلستان ، نگاهی دقیق به تنوع طرح و الگوهای آن داشته و تفاوت ها و تشابه های موجود بین نمونه های موردمطالعه و نمونه های امروزی را بررسی کنیم تا بتوان بخشی از سیر تحول و تغییر بافته های نماز را از زمان قاجار تا به امروز آشکار شود.

سجاده و محراب در قالی

سجاده و محراب در قالی عنوان مقاله ای بود که توسط شکوفه مصباحی کارشناس ارشد پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی –فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی وگردشگری ارایه شد.

او افزود:این مقاله به بررسی و معرفی دو گروه از بافته های تاریخی و موزه ای با عناوین قالی محرابی و قالی سجاده ای می پردازد.

مصباحی تصریح کرد:یکی از طرح های اصیل و پر مصرف در بافت قالی ، طرح محرابی است و این طرح به صورت ساده و یا به همراه دیگر طرح ها و نقوش در قالی بافته می شود.

این کارشناس اظهار داشت:از سوی دیگر کاربرد قالی به عنوان زیر انداز برای اقامه نماز،باعث بافت قالی هایی در سایز مناسب و کوچک شده است که به قالی سجاده ای معروف است .

وحدت فرهنگی در معماری مساجد

افسانه خاتون آبادی استادیار پژوهشکده مردم شناسی دیگر سخنران این نشست بود که به بیان بخشی از مقاله خود با عنوان تجلی وحدت فرهنگی در معماری مساجد ایرانی و شعر فارسی پرداخت .

او گفت:در این تحقیق در پی پاسخ گویی به این پرسش هستیم که آیا شرایط ویژه اجتماعی و فرهنگی در هر برهه تاریخی تأثیری مشابه بر سبک های شعر فارسی و معماری مساجد ایرانی بر جای گذارده است یا خیر؟اگر پاسخ آری است این همانندی ها بر چه دلالت دارد.

این پژوهشگر تصریح کرد: با تمرکز بر فرهنگ نماز آشکار می شود که این فرهنگ روحی مشترک بر کالبد میراث فرهنگی و تمدنی ایرانی می دمد.

واژه نماز در زبان های ایرانی

درادامه فریبا شریفیان به بررسی بخشی از مقاله ریشه شناسی واژه نماز در زبان های ایرانی پرداخت و گفت :مردم مسلمان ایران با تشرف به دین مقدس اسلام همواره جایگاهی پر ارج به نیایش خداوند و فریضه های دین مقدس اسلام داده اند .

به گفته او نیایش خداوند که در زبان عربی صلاه نام دارد در زبان فارسی با نام نماز شناخته می شود و اغلب اقوام ایرانی این واژه را در توصیف صلاه به کار می برند .

شریفیان تصریح کرد: با بررسی ریشه شناختی واژه نماز در ایران و تاریخ کاربرد آن می توان به اهمیت این فریضه به عنوان فعلی عبادی در میان ایرانیان پی برد.

قالیچه نماز ناصرالدین شاه

عباس خاکسار دیگر سخنران این نشست بود که به بیان گوشه ای از تحقیق و پژوهش قالیچه جانمازی ناصرالدین شاه و پلاک سیمین مربوط به آن پرداخت .

وی گفت: برخی از اشیا در کاخ موزه گلستان به دلیل اینکه کارشناسان وقت آنان را دارای ارزش ندانسته اند و متاسفانه پیش از این تحقیق ثبت نشده بودندکه این پلاک سیمین از آن دسته آثار است .

به گفته او مشخصات این پلاک نشان از تعلق آن به قالیچه نماز ناصرالدین شاه دارد.

خاکسار با بیان مختصری از پژوهش انجام گرفته تصریح کرد که قالیچه ای از موزه فرش که حدس می زنیم قالیچه نماز ناصرالدین شاه باشد هم اکنون مورد بررسی قرار گرفته اما تعلق این پلاک به آن هنوز به اثبات نرسیده است.