به گزارش سفرنیوز، درحالی که حدود ۳ دهه از تشکیل کارگروه غارشناسی و فعالیت آن می‌گذرد در آستانه روز غار پاک و درحالی که هر روز خبری جدید از در معرض خطر قرار گرفتن غارها منتشر می‌شود، طی حکمی از سوی معاون طبیعی، کارگروه غارشناسی به موزه تاریخ طبیعی ذخایر ژنتیکی پیوست.
غارها گوشه‌ای دنج از طبیعتند که بخاطر نبود متولی مستقل و قوی، مورد بی مهری قرار گرفته‌اند چه آنهایی که کلنگ گردشگری به تن شان خورده و چه آنهایی که درحواشی شهرها مکانی شده‌اند برای حضور معتادان و بی کاران . کمتر غاری است که درنزدیکی شهری بوده باشد و بکرودست نخورده باقی مانده و ساکنان بی آزارشان آنجا را ترک نکرده باشد.
در حالی که توجه جهان به غارنوردی و غارشناسی ایران جلب شده، متاسفانه تفکر صرف بهره برداری از این امانت‌های ارزشمند بدون پشتوانه علمی و کارشناسی، غارها را به نابودی کشانده و بواسطه تفکر صرف بهره برداری، جذابیت این مناطق زیر توده‌های زباله و ... به فراموشی سپرده شده است.
با اینکه درکشورهایی مختلف اروپایی مثل ایتالیا ، انگلستان از سالهای 1904 تشکیلات غارشناسی با هدف شناسایی و حفاظت از غارها تاسیس شده و به دستاوردهای بیشماری نیز رسیده اند ، درایران حدود سه دهه است که ایران اسما" صاحب کارگروهی بعنوان کارگروه غارشناسی ایران شده که می توان دهه اول حد فاصل سالهای 1367 تا 1376 را که به همت زنده یاد دکترعبدلکریم غریب به عنوان نخستین دهه تشکیل کمیته غارشناسی ایران دانست .
ما حصل حضوراستاد و زمین شناسی دلسوز دراین دوره درحد توجیه و شناخت غار بعنوان یک مقوله علمی بود و با تمام زحماتی که دراین دوره کشیده شد کاری برای غارهای ایران انجام نشد ، مهم ترین کارتشکیلاتی انجام شده دراین دوره را می توان به امضا رسیدن تفاهم نامه چهارجانبه ای با ده ماده بین معاونت امورنیروگاه های سازمان انرژی اتمی ایران ومعاونت پژوهشی سازمان میراث فرهنگی ، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان تربیت بدنی دانست.
دبیرخانه این کمیته درموزه تاریخ طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست تعیین شد که عملا توسط هیچ یک از سازمانهای فوق هیچ کار جدی برای غارها انجام نشد و تا دهه دوم این موضوع درحد علایق چند دانشمند دلسوز باقی ماند.
در دهه دوم حدفاصل سالهای 77 تا 86 مدیریت این کمیته براساس برداشتی اشتباه که غارها حاوی گازهای خطرناک رادون و مشتقات رادیو اکتیو هستند مدیریت این کمیته به آقای دکتر نخلی از سازمان انرژی اتمی واگذار شد و دبیری آن برعهده سازمان حاظت محیط زیست و دکتر فاضل افتاد. دراین دوره علایق شخصی آقای دکتر نخلی و پیگیری های مستمرایشان ، بازدید ازچند غار و تصویب آیین نامه تشکیل کمیته غارشناسی استانها را پس از ده سال به همراه داشت و دراین کمیته‌های استانی علاوه بر مسئولان سه سازمان محیط زیست ، میراث و تربیت بدنی یکی از معاونین استاندار اضافه شدند ، علی رغم همه تلاشی که دکتر نخلی درتشکیل جلسات استانی با حضور خویش کشید دراین دوره نیز بغیر از چند استان وهریک چند جلسه کار قابل توجهی انجام نشد .
دردوره سوم که بلاخره با پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست درسال 1386 هیات وزیران درجلسه مورخه 22/01/89 به استناد اصل 138 قانون اساسی آیین نامه مدیریت ، حفاظت و بهره برداری از غارهای کشور را در17 ماده تصویب و جهت اجرا با امضای معاون اول رئیس جمهور به کلیه وزارت خانه ها و سازمانهای تابعه ابلاغ نمود.
طی این آیین نامه اعضای این کمیته که اکنون به کارگروه غارشناسی ایران تغییر نام داده بودند به این شرح اعلام شدند .
الف – سازمان حفاظت محیط زیست (رئیس کارگروه )
ب- سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری
ج – وزارت صنایع و معادن ( سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی )
پ – وزارت جهاد کشاورزی ( سازمان جنگلها ، مراتع و آبخیزداری)
ت – وزارت نیرو
ث – وزارت کشور
چ – وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری
ح – وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ( سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح )
خ – وزارت ورزش و جوانان
د – نماینده معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور ( سازمان نقشه برداری )
ذ – یک نماینده از تشکل های غیردولتی ذی ربط
دراین دوره که از سال 89 شروع شده با همت مسئولین سازمان حفاظت محیط زیست خصوصا آقای دکتر صدوق این کارگروه از موزه بیرون آورده شد و با رنگ و لعابی تازه در معاونت زیست گاه ها و امور مناطق شروع به کار کرد وطی حدود چهارسال فعالیت مجدد هشت جلسه برگزار نمود که نسبت به دو دهه قبل بیشترین فعالیت را از لحاظ جلسه داشته است . حضور نسبتا فعال اعضای کارگروه از نقاط قوت این دوره به شمار می رود اما بازهم علی رغم حضور پررنگ چند عضو فعال تر بازهم غیراز تصویب دستورالعمل تشکیل کارگروه غارشناسی استان و شرح خدمات مطالعات تفضیلی غارها و چند مصوبه مختصر آنچه برایش کاری نشد غارها بود .
از سال 1389 کارگروه چهار رئیس داشته که باهرتغییر مدیریت این تغییر نیز به کارگروه تحمیل شده و اکنون با دستور جدید «علی کیخاه» معاون محیط زیست طبیعی طی حکمی محمد مدادی را به دبیری این کارگروه منصوب کرده‌است.
نکته قابل تامل در این حکم آن است که در بخش از این حکم آمده «با فعال نمودن کارگروه در دفتر موزه تاریخ طبیعی ذخایر ژنتیکی، نسبت به انجام امور محوله و وظایف پیش بینی شده در آیین نامه با همکاری سایر اعضا کارگروه اقدام نمایید.»
با حکم جدید کیخاه، بار دیگر کارگروه غارشناسی به موزه سپرده شد و طی حکمی ضمن تقدیر از زحمات آقای مهندس هادی دبیر کارگروه ، کارگروه کم کار غار از زیر نظر اداره دفتر زیستگاهها و امورمناطق به دستان پرتوان مدیریت موزه تاریخ طبیعی وذخایرژنیتکی سپرده شد.
امید است با انتخاب جایی مطمئن در موزه به سی سال تلاش آرام و بی اثر این کارگروه خدشه‌ای وارد نشود . این درحالی است که غارها یکی پس از دیگری درحال تخریب و واگذاری هستند و هر روز شاهد خبری جدید از در معرض خطر قرار گرفتن غاری زیبا در کشور هستیم.
