به گزارش سفرنیوز، استان گلستان علی‌رغم برخورداری از مراکز طبیعی گردشگری و موهبت‌های الهی در کنار وجود تاریخچه غنی و آثار باستانی فراوان، به دلیل ضعیف بودن زیرساخت‌های گردشگری نتوانسته به مرکزی قدرتمند برای حضور گردشگران تبدیل شود و به دلیل همین ضعف مسافران فقط به‌عنوان استراحتگاه بین راهی به آن نگاه می کنند.
توسعه گردشگری از نظر اقتصادی، موجب بهبود شاخص هایی چون اشتغال، رفاه و افزایش درآمد می شود و توسعه زیرساخت ها را به دنبال دارد؛ گردشگری می تواند ضریب امنیت اقتصادی را بالا ببرد و با تنوع بخشی به فعالیت های اقتصادی یک منطقه، زمینه شکوفایی اقتصادی و پویایی فعالیت ها را فراهم کند.
صنعت گردشگری از نظر فرهنگی نیز زمینه ساز ایجاد ارتباطات فرهنگی بین افراد، گروه ها و جوامع مختلف است و از نظر سیاسی و امنیتی نیز توسعه گردشگری با جلب نظر سیاست گذاران، برنامه ریزان و مردم، نگرش های سیاسی و امنیتی را درباره یک منطقه بهبود می بخشد و از این طریق زمینه لازم را برای توسعه فراهم می کند.
استان گلستان همه ویژگی ها و توانمندی های لازم را برای توسعه گردشگری در اختیار دارد و می تواند از ثمره های اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و فرهنگی صنعت گردشگری بهره مند شود.
موقعیت ارتباطی و جغرافیایی مناسب گلستان و مجموعه ای متنوع از آثار تاریخی، محیط های طبیعی بکر و زیبا، جنگل، دریا، کوه و دشت، ایرانی کوچک را در یک پهنه جغرافیایی محدود شکل داده است. یک اثر تاریخی جهانی و دو اثر تاریخی دیگری که کاندیدای ثبت در فهرست میراث جهانی هستند، گوشه ای از استعدادهای بی شمار گلستان در زمینه گردشگری است؛ با وجود این همه استعداد و توانایی در گلستان و آمارهای گوناگونی که از حضور گردشگران در استان ارائه می شود اما هنوز برآیندهای مثبت اقتصادی و اجتماعی توسعه گردشگری در گلستان برای گلستانی ها محسوس نیست.
به دیگر سخن تاکنون در گلستان بیشتر شاهد شکل گیری فعالیت های گردشگری مخرب بوده ایم و بررسی گردشگری استان از منظر هزینه – فایده در نگاه اجمالی نبود بازدهی مناسب را نشان می دهد.
میلیون ها مسافری که از گلستان فقط عبور می کنند
شاید یکی از مشکلات کنونی، نادیده گرفتن تعریف علمی «گردشگر» و «گردشگری» است.
براساس تعریف ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری، گردشگری به مجموعه فعالیت هایی گفته می شود که در حین مسافرت یک گردشگر اتفاق می افتد.
این فرآیند شامل هر فعالیتی چون برنامه ریزی سفر، مسافرت به مقصد، اقامت، بازگشت و یادآوری خاطرات می شود.
همچنین گردشگری، فعالیت هایی نظیر خرید کالاهای مختلف و تعامل میان میزبان و مهمان را که گردشگر به عنوان بخشی از سفر انجام می دهد نیز شامل می شود.
براساس تعاریف علمی گردشگر نیز فردی است که حداقل یک شب در مقصد اقامت می کند و حداکثر پیش از فرارسیدن زمان سالگرد خروج از مبدا، به موطن خود باز می گردد و هدفش چیزی غیر از دریافت مزد است.
بسیاری از مسافرانی که به گلستان می آیند بدون این که در استان اقامت داشته باشند فقط از گلستان گذر می کنند و در نهایت ساعاتی را برای بازدید از چند جاذبه گردشگری صرف می کنند؛ پس نباید همه مسافرانی را که چون رهگذر وارد استان می شوند و بدون این که هیچ اقامتی داشته باشند تنها از استان عبور می کنند، گردشگر به حساب آورد.
چرا گلستان مقصد گردشگران نیست؟
رونق و توسعه گردشگری نیازمند شرایط خاصی است که از سوی صاحب نظران به «مهیا شدن» تعبیر شده است.
در استان گلستان به رغم اقدامات موثری که انجام شده است هنوز در بخش های مختلف کاستی های زیادی وجود دارد و به جرات می توان گفت گلستان هنوز برای جذب گردشگران داخلی و خارجی مهیا نیست.
دلایل گوناگونی وجود دارد که موجب ناشناخته ماندن ظرفیت های گردشگری در استان شده است؛ ظرفیت های که می توانند به معنای واقعی به جاذبه های گردشگری تبدیل شوند. بسیاری از ظرفیت های ارزشمند استان در زمینه گردشگری آن طور که باید معرفی نشده اند.
وضع نامطلوب برخی تفرجگاه های استان از نظر بهداشت محیط و کمبود امکانات رفاهی و نبود راه های دسترسی مناسب در برخی از مناطق محروم استان، نیز از دیگر دلایل عدم موفقیت در جذب و افزایش ماندگاری گردشگران است.
اطلاع رسانی و انجام تبلیغات در سطح ملی برای معرفی توانمندی های گلستان در حوزه گردشگری نیز نیز چندان مطلوب نیست؛ به طوری که بسیاری از مناطق دیدنی استان هنوز ناشناخته است و گردشگران غیر از جنگل و دریا مکانی دیگری برای فریح و گذران اوقات فراغت نمی شناسند.
آثار و بناهای تاریخی گلستان که از دیگر ظرفیت های موجود برای جذب گردشگر هستند، شرایط خوبی ندارند و روند حفظ و مرمت آنان مطلوب نیست.
تعداد هتل ها و مراکز اقامتی استان اندک است؛ اگر جذب گردشگر خارجی دارای اهمیت است پس استان در زمینه هتل و مراکز اقامتی نیز باید به وضع مطلوبی دست یابد.
افزایش ایمنی و توسعه جاده ها و راه های ارتباطی و توسعه خطوط ریلی و افزایش پروازهای فرودگاه های استان نیز از دیگر پیش شرط های توسعه گردشگری است.
نباید از یاد برد که بخشی از زیرساخت های لازم در بخش گردشگری از طریق مشارکت و سرمایه گذاری بخش خصوصی فراهم می شود؛ هر چند که تاکنون ده ها بسته سرمایه گذاری گردشگری برای مناطق مستعد استان تعریف و ارائه شده است اما رشد سرمایه گذاری در بخش گردشگری گلستان رضایت بخش نیست.
گردشگری پایدار فراموش شده است
صنعت گردشگری با توجه به دامنه وسیع اثرات محیطی که بر جای می گذارد، مجموعه ای از اثرات مثبت و منفی را به جامعه میزبان وارد می کند و گردشگری پایدار یکی از ارکان مهم این صنعت است. در حوزه توسعه گردشگری در گلستان اکنون بیش از گذشته نیازمند تببین، تشریح و اجرای الگوهای گردشگری پایدار هستیم.
گردشگری پایدار یعنی تأمین نیازهای کنونی گردشگران و مقصدهای میزبان و حفظ و افزایش فرصت های مناسب برای آینده. براساس این دیدگاه، صنعت گردشگری قادر است منافع و مزایای متعددی به همراه داشته باشد و از سوی دیگر برای حفظ منابع طبیعی و انسان ساخت مفید واقع شود.
گردشگری مخرب یکی از مشکلات جدی گلستان در زمان حاضر است. وجود پدیده های چون بورس بازی زمین و ساخت و سازهای غیرمجاز در نواحی بکر طبیعی و گردشگری استان، ضمن افزایش ضریب وقوع مخاطرات طبیعی، یکی از تهدیدهایی است که آینده صنعت گردشگری و به ویژه گردشگری طبیعی در استان را به شدت تهدید می کند.
بنابراین اگر قرار است توسعه گردشگری به عنوان یک صنعت درآمدزا و پایدار برای استان گلستان مطرح شود باید تمامی برنامه ها و اقدامات با اصول گردشگری پایدار مطابقت داشته باشد تا علاوه بر با افزایش حضور گردشگران در استان، شاهد توسعه همه جانبه در حوزه های اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی باشیم.
