به گزارش سفر نیوز،بر اساس حفريات و مطالعات علمي باستان‌شناختي انجام شده،قديمي‌ترين دوره استقرار در حوزه دهلران متجاوز از 10 هزار سال پيش بوده است.

باستان‌شناس و پژوهشگر استان ايلام در معرفي و بررسي تمدن منطقه جنوبي استان گفت:شهرستان دهلران در بخش جنوبي استان ايلام نيز به لحاظ کشف آثار با ارزش تاريخي و تمدني نسبت به ناحيه کوهستاني،يک حوزه فرهنگي مستقل در جنوب غربي فلات ايران به شمار مي‌رود.

حبيب‌ا... محموديان افزود:در واقع زندگي و استقرار و آثار حيات بشر در اين حوزه فرهنگي و جلگه رسوبي که با آبرفت‌هاي زمين ساختي حاصل از منابع آب نواحي کوهستاني زاگرس موجبات تجربه اندوزي و پيشرفت تکنولوژي در سيستم توليد و توزيع محصول شده را نبايد دست کم بگيريم.

وي خاطرنشان کرد:حوزه رودخانه‌هاي ميمه و دويرج در محدوده موسيان و دهلران که بايد به نام "بين النهرين صغير "از آن ياد کرد در حدفاصل و پيوسته به جلگه‌هاي خوزستان و سرزمين بين‌النهرين است.

محموديان ادامه داد:پيشرفت‌هاي قابل توجه در صنايع سنگي و تهيه ابزارهاي مورد نياز ساکنان ادوار پيش از تاريخ و ادوار بعدي، آن چنان قابل توجه و در خور تامل است که گويي انقلابي عظيم در تحول نظام زندگي اجتماعي انسان به وقوع پيوسته است.

اين باستان‌شناس يادآور شد:شيوه ابزار‌سازي، نظام توليد و توزيع و مبادله محصولات بومي با ساير مناطق، ذخيره مواد غذايي، ايجاد سکونت‌گاه و خانه‌سازي منظم ،ابتکار و خلاقيت در تهيه مصالح و مواد ساختماني،تهيه انواع ظروف سفالي و سنگي ، تحول در امر بهره‌گيري از منابع آب براي کشاورزي و اهلي کردن دانه‌هاي گندم،جو و عدس، اهلي کردن حيوانات و بهره‌گيري از مواد کاني و معدني نظير قير طبيعي براي موارد عايق بندي و... از جمله تحولات تمدني ساکنان دهلران و موسيان و نواحي هم جوار در مقاطع زماني ياد شده هستند.

وي افزود:بر اساس حفريات و مطالعات علمي باستان‌شناختي انجام شده در اين ناحيه،قديمي‌ترين دوره اين استقرار در حوزه دهلران متجاوز از 10 هزار سال پيش بوده که با نام فرهنگ عصر بز مرده (7200-8200 ق.م )و سپس در دوره‌هاي متاخرتر که به ترتيب مربوط به حدود 9 الي 7 هزار سال پيش هستند که با عنوان دوره‌هاي علي‌کش (6400-7200 ق.م) و محمد‌جعفر (6100-6400 ق. م) طبقه‌بندي و نام گذاري شده‌اند.

محموديان اظهار داشت:به هر حال انسان‌هاي ساکن در محدوده استان ايلام در اين مرحله خود را آماده ورود به دوره‌اي مي‌کنند که به نام دوره شهرنشيني يا اختراع خط از آن ياد مي‌شود و اين تحول بنيادي و اساسي و سرنوشت ساز با عنوان دوره آغاز ادبيات قابل شناسايي و طبقه‌بندي بوده و مي‌توان به مراکز اين فرهنگ در حوزه مهران ،گلان و دشت هيژدانه اشاره کرد.

اين باستان شناسي و پژوهشگر متذکر شد:در واقع مي‌توان پس از اختراع خط و انقلاب شهري‌گري، اولين طليعه تکنولوژي و يا به قولي دستيابي به فلز آلياژي مفرغ يا برنز دانست که در حوزه لرستان و منطقه فعلي ايلام اتفاق افتاده و در تاريخ هنر فلزکاري جهان براي خود جايگاه ويژه‌اي را تحصيل کرده و به «برنز و يا مفرغ‌هاي لرستان» معروف شده است.

وي گفت:بنابراين ما به طور نسبي با سرنوشت حيات انسان و تحولات تمدني در محدوده جغرافيايي استان ايلام از حدود يکصد هزار سال پيش تا هشت هزار سال قبل و نيز با شناخت بقاياي تمدني و فرهنگي در دوره‌هاي بعدي تا امروز آشنا شده‌ايم و بر اين اعتقاد هستيم که با شناخت بيشتر اين منطقه از ايران به لحاظ اينکه پل ارتباطي بين فلات مرکزي و سرزمين ميان رودان و يا با ديدي وسيع‌تر ارتباط دهنده شرق و غرب در جهان باستان بوده است در جهت هويت تاريخي اين سرزمين گام ارزشمندي برداشته شود.

محموديان يادآور شد:عبور راه‌هاي باستاني چون جاده خاوران در شمال استان ،جاده شاهي در شرق و شمال شرقي استان و وجود پر تراکم‌ترين پل‌هاي باستاني بر روي رودخانه سيمره و شعبات آن در استان‌هاي ايلام ،لرستان و خوزستان دليلي بر اين ادعا است.