به گزارش سفرنیوز، در هفتمين نشست تخصصي موزه ملي ايران، فارغ التحصيل دکترا از دانشگاه ميشيگان و استاد کالج دارتموت پروژه‌اي با عنوان" باستان شناسي مانا مستلزم نگاهي نو" ارائه کرد.
کاميار عبدي با اشاره به اين پروژه گفت: مانا پادشاهي کوچکي در شمال غرب ايران، جنوب غربي درياچه اروميه بود که احتمال مي رود تا داخل خاک عراق امروزي نيز امتداد داشته است.
اين دکتراي انسان‌شناسي با گرايش باستان‌شناسي با بيان اين‌که اطلاعات کلي چون اسم پارچه‌ها ،شهرها و ايالت از اين پادشاهي کوچک در دست است افزود: در واقع اين سرزمين داراي يک تاريخ 150 ساله است.
وي اضافه کرد: براساس متون آشوري‌ها به نظر مي‌رسد مانا يکي از پادشاهان بومي بود که به تدريج مردم آريايي و ايراني با اين مردم بومي ارتباط پيدا کرده و به طور کامل اين منطقه ايراني شد.
وي با اشاره به در دست بودن اطلاعات کلي در مورد 150 سال حکومت ماناها بيان داشت: البته اطلاعاتي در موردچگونگي تشکيل اين حکومت، بنيانگذار آن و چگونگي ترکيب مردم اين سرزمين از نظر جمعيت شناسي موجود نيست اما در دهه 60 و 70 تلاش‌هاي باستان شناسي در اين باره آغاز شد.
عبدي اشتباه در محاسبات سياسي را عامل پايان حکومت مانا عنوان کرد و گفت: در زمان حمله مادها به آشورها، مانا طرف بازنده را گرفت و با آشورها متحد شد و سپاه ماد در حمله خود، سرزمين مانا را نيز لگدمال کرد.
وي عامل شناسايي هر فرهنگ، اجتماع و واحد سياسي را تعدادي مواد فرهنگي اعلام کرد و اظهارداشت: البته درگذشته اين فرايند با سفال ارزيابي مي‌شد.
عبدي يادآورشد: در اواخر دهه 70-80 انتقادهايي مبني براين که نمي توان از سبک سفال به شناسايي فرهنگ رسيد صورت گرفت از اين رو به دنبال شاخصه‌هاي باستان‌شناسي ديگري براي تعريف حداقل واحد سياسي حکومت سرزمين مانا بر اساس اين محور شديم.
اين دکتراي انسان‌شناسي به بزرگترين دستاورد انجام شده در اين پروژه اشاره کرد و گفت: بر اساس ويژگي‌هاي اين منطقه حدس مي‌زنيم اين منطقه مربوط به دولت مانا باشد.
وي با اشاره به کشف آجر لعابي از منطقه بوکان، محوطه ربط، زيويه و حسنلو اظهار داشت:البته آجر لعابدار تنها اثر ويژه اين منطقه نيست چرا که نزديک خاور نزديک سبک بومي و محلي آجر لعابدار ظاهر شده که احتمال دارد شاخص قابل قبولي براي فرهنگ مانايي باشد.
عبدي يادآورشد:براساس روش استدلال باستان شناختي مي‌توان استدلال کرد که دوباره آجرهاي لعابدار در حفاري‌هاي ديگر محوطه هاي مناطق منتسب به مانا نيز يافت شود.
وي مهمترين دستاورد اين برنامه پژوهشي را علاوه بر عرضه اطلاعات علمي، داشتن ويژگي باستان شناسي براي فرهنگ مانايي عنوان کرد و گفت: البته اين شاخصه از آشور و بابل تا اين منطقه و از شمال غربي کشور امتداد پيدا کرده است.
به گفته اين کارشناس؛ البته کشف نمونه‌هاي مشابه در اين فاصله که از نظر تاريخي-جغرافياي منطقه با محدوده سرزمين مانا يکسان است مي‌تواند راه‌گشا باشد.
وي با اشاره به ارتباط آجرهاي لعابدار به قشر اشرافي جامعه گفت: البته باتوجه به محوطه‌هاي کشف شده نمي‌توان گفت تمام مردم اين مناطق از اين آجر لعابدار استفاده مي‌کردند.
