افزایش مشارکتهای مردمی در پروژه‌های مرمتی نمایانگر اقبال عمومی به میراث ملی
به گزارش خطوط پروازی، نشست تخصصی «احیای بناهای تاریخی در ایران، فرصت‌ها و چالش‌های پیش رو» با حضور محمدحسن طالبیان معاون میراث‌فرهنگی کشور، علی محمد سعادتی شهردار منطقه 12 (بافت تاریخی تهران) و رضا فیضی دبیر اجرایی نشست و مدرس دانشگاه و جمعی از دانشجویان و علاقه مندان به حوزه احیای بناهای تاریخی در عمارت مسعودیه برگزار شد.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ضمن تشکر از صندوق احیا، در برگزاری نشست‌های تخصصی حوزه احیا بناهای تاریخی و فرهنگی، بر توسعه و ترویج مباحث علمی در حوزه‌های مرمت و احیاء بناهای تاریخی و همچنین مشارکت و حضور بیشتر مردم در این زمینه تأکید کرد و افزود: «حوزه احیا بخشی است که با حوزه‌های تخصصی دیگر چون معماری، اقتصاد، فرهنگ، علوم اجتماعی ، باستان‌شناسی و... ارتباطی تنگاتنگی دارد و این حوزه‌ها در جریان احیا ضروری است حضور موثری داشته باشند.»
طالبیان با اشاره به اینکه درخواست‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری و احیای ابنیه تاریخی در شهرهایی همانند یزد و... وجود دارد، تصریح کرد: «حفظ اصالت محیط اثر بسیار حائز اهمیت است بنابراین ضروری است اصالت و یکپارچگی هر اثر یا مجموعه فرهنگی و تاریخی و حتی شهر در جریان احیاء حفظ شود.»
معاون میراث‌فرهنگی خاطر نشان کرد: «هدف در موضوع احیای بناهای تاریخی و فرهنگی باید آگاهی‌بخشی باشد. از آنجایی که حوزه احیاء مبحثی بسیار پیچیده است لذا ضروری است در بحث تغییر کاربری آثار تاریخی و فرهنگی و نیز مداخلات مرمتی ارزشهای جدیدی به ارزشهای موجود آثار اضافه شود.»
طالبیان تصریح کرد: «حفاظت و احیای بناهای تاریخی و فرهنگی و به سادگی به انجام نمی‌رسد و سازمان میراث فرهنگی کشور ، شهرداری و ... به تنهایی از عهده این مسئولیت سنگین بر نمی‌آیند و باید در این زمینه از مشارکتهای همه دستگاه ها در سطوح محلی، میانی و ... استفاده کرد.»
او افزود: «مشارکتهای مردم در پروژه‌های مرمتی بناهای تاریخی در پنج سال گذشته افزایش چشمگیری داشته که نمونه موفق این موضوع را در مرمت بازار تبریز شاهد بودیم.»
او در پایان خاطر نشان کرد: «دستورالعمل‌های بسیار خوبی در رابطه با مباحث مرمتی و شیوه‌های موثر تعیین کاربری در طی سال‌های اخیر در این معاونت تهیه شده است که برای استفاده در اتخاذ تصمیمات صحیح به ادارات کل میراث‌فرهنگی تمام استان‌های کشور ابلاغ شده است که در خلال این دستورالعمل‌ها برخی از وظایف مدیریت‌های شهری ها شفاف شده است.»
در این نشست رضا فیضی؛ دبیر اجرایی نشست و مدرس دانشگاه گفت: «آکادمی صندوق احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی بحث آن ترویج و توسعه دانش احیاست و دومین نشست احیا نیز در همین راستا برنامه ریزی شده است.»
این مدرس دانشگاه به ابعاد اقتصادی احیاء بناهای تاریخی پرداخت و خاطر نشان کرد: «با توجه به اینکه جریان احیاء بناهای تاریخی در کشور عمومی نیست و برای عمومی شدن آن باید بخش خصوص توانمند و فعال و قدرتمندی داشته باشیم. از سوی دیگر در بعد اقتصادی باید شیوه مالی و همچنین مشوق هایی را برای جریان احیا ایجاد کرد.»
او با اشاره به اینکه دولت و بخش خصوصی دو رکن مدیریت هر جریانی است، تصریح کرد: «در همه دنیا دولت ها در نقش سیاست‌گذار و قانون‌گذار هستند و به منظور جذب سرمایه گذاران مشوق¬ها و بسته های حمایتی را تدوین می کنند . اکنون موضوع مدیریت توسط خود دولت¬ها منتفی است و باید با تسهیل گری قوانین بتواند جریان سرمایه گذاری را هدایت و راهنمایی کنند.»
دبیر اجرایی نشست افزود: «بخش خصوصی باید متصدی، مجری و بهره‌بردار بناهای تاریخی باشد و امیدواریم بهره¬برداری از بناهای تاریخی توسط بخش خصوصی انجام گیرد و تنها نظارت بر عهده دولت باشد. مدیریت شهری نیز جریان اقتصادی و شهری را برنامه ریزی نماید تا با رفع موانع از سرمایه گذاران حمایت کنند.»
او در ادامه به نقش صندوق احیاء در راه اندازی جریان احیای بناهای تاریخی پرداخت و افزود: «مدل‌های حقوقی مشارکت در احیا وجود ندارد و باید مدل‌های حقوقی واگذاری ابنیه تاریخی در مشارکت با بخش خصوصی نیز مدل‌سازی شود، به جز صندوق احیاء که تجربه‌های موفقی در این قضیه دارد باید ساز و کارها و مدل‌های متفاوتی و مباحث سرمایه گذاری تهیه شود تا سرمایه گذاران هم علاقمندتر به مشارکت در حوزه احیای آثار تاریخی باشند.»
علی محمد سعادتی، شهردار منطقه 12 بافت تاریخی تهران که دیگر سخنران این نشست بود، گفت: «در شهر تهران حدود 2000 اثر تاریخی واجد ارزش وجود داشته است که بخش زیادی از این آثار درطی 100 ساله اخیر دستخوش تخریب یا اضمحلال شده‌اند.»
سعادتی افزود: «ریشه‌یابی در حوزه قوانین باید در راستای حمایت و صیانت از ابنیه تاریخی باشد و چون این قوانین تا کنون کارآمدی و کارایی خاصی در حفاظت آثار تاریخی نداشته است و خلأ قانونی در حوزه حفاظت، وجود درکنار مباحث حقوقی و و نیز اقتصادی وجود دارد که باید بپذیریم و در فرایند اصلاح این قوانین گام برداریم.»
شهردار منطقه 12 بافت تاریخی تهران خاطر نشان کرد: «امروزه حساسیت و اقبال عمومی بالایی نسبت به صیانت و حفاظت از بناهای تاریخی وجود دارد و این اقبال عمومیت بسیار ارزشمند است.»
او افزود: «به نظر می‌رسد حساسیت‌ها نسبت به ابنیه تاریخی و ارزشهای فرهنگی به شدت افزایش پیدا کرده است و تأثیرات مثبت اقتصادی استفاده از ابنیه‌های تاریخی، تمایل مردم را به خرید و سرمایه‌گذاری در بناهای تاریخی بیشتر کرده است.»
سعادتی تصریح کرد: «سرمایه‌گذاری در بناهای تاریخی یکی از پالس‌های مثبت است و این روند رو به رشد، اتکایی برای مدیران شهری به شمار می‌رود. این فضای اقتصادی باید با حفظ هویت‌های محلی در خدمت حفظ ارزشهای فرهنگی باشد و نباید به ابنیه تاریخی را به عنوان کالا نگاه کرد.»
شهردار منطقه 12 بافت تاریخی تهران در پایان گفت: «همچنین پایش صحیح از همه عرصه‌ها و ارزشهای تاریخی آثار باید در نظر گرفته شود و شناسایی این ارزشهای ملی می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های آتی در حوزه بناهای تاریخی کمک شایانی کند که این موضوع باید استمرار داشته باشد.»
