به گزارش سفر نیوز ، رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگی طی نامه‌ای به معاون میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خواستار توقف عملیات عمرانی در محدوده عرصه قلعه سموران شد.
در این نامه آمده است: «با توجه به بازدید کارشناسان پژوهشکده باستان‌شناسی از محوطه قلعه سموران جیرفت و پیرو بازدیدهای قبلی کارشناسان از محوطه فوق متأسفانه بهره‌بردار معدن بدون رعایت ضوابط عرصه اقدام به ساخت جاده در جبهه شرقی تا انتهای جبهه شمالی قلعه کرده است.
با توجه به اینکه ساخت این جاده بنیان این اثر را تهدید می‌کند لذا خواهشمند است دستور فرمایید تا در اسرع وقت نسبت به توقف عملیات عمرانی در محدوده عرصه قلعه سموران اقدام لازم مبذول گردد.»
همچنین ابراهیم شقاقی مدیر کل امور حقوقی و املاک سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز در نامه‌ای خطاب به محمود وفایی مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گرشگری استان کرمان ضمن ارسال نامه ریاست پژوهشگاه تأکید کرد: «خواهشمند است دستور فرمایید بررسی [شود] و چنانچه اقدامات انجام‌شده برخلاف تعهدات بهره‌بردار و مغایر با توافقات مقرره بر اساس صورت‌جلسه تنظیمی فی‌مابین و آخرین نقشه و ضوابط مصوب عرصه و حریم محوطه تاریخی مذکور بوده است؛ اقدام قضایی لازم علیه متخلف یا متخلفین احتمالی معمول و گزارش کاملی از آخرین نتایج حاصله تهیه و به این دفتر ارسال کنند.
تخریب قسمت‌هایی از قلعه سموران
علی صدرایی باستان‌شناس و یکی از کارشناسان بررسی‌کننده وضعیت قلعه سموران در این زمینه گفت: «با عنایت به تخریب و تعدی یک معدن‌کار در سال گذشته در دماغه جنوبی این قلعه و مسائل و مشکلات عدیده در این بخش عمدا قسمت‌های از این آثار مورد تخریب قرار گرفته است.»
به گفته او این روند در حال حاضر در جبهه شرقی با ایجاد جاده به‌سمت شمال قلعه ادامه داشته و در عرصه بلافصل با ماشین آلات سنگین در زیر قلعه مشغول ایجاد این جاده است.
صدرایی با ابراز نگرانی از خسارات وارده به این اثر تارخی افزود: «به رغم تهیه صورت‌جلسات و نقشه‌های ارائه‌شده و با توجه به بازدیدهای مکرر کارشناسان و متولیان میراث‌فرهنگی روند تخریب ادامه دارد.»
این باستان‌شناس خواستار رسیدگی فوری به این موضوع و جلوگیری از تخریب بیشتر این اثر تاریخی شد.
قلعه سموران متعلق به دوران اسلامی در حدود 60 کیلومتری شرق جیرفت در استان کرمان و بر فراز کوهی در سلسله جبال بارز واقع است.
این قلعه از دیواره‌های بسیار عظیم پرتگاهی در اطراف خود تشکیل شده که عملا دسترسی به آن را در بخش‌هایی غیرممکن می‌سازد. در قسمت‌هایی که امکان نفوذ دشمن می‌رفته دیوارهای بلندی ایجاد شده است.
طول بالای قلعه یک کیلومتر و عرض متوسط آن حدود 150 متر است. آثار بناهای ویران قلعه با پی‌های سنگی و آجری در ابعاد و قطر 3 سانتی‌متر به فراوانی دیده می‌شود. در ارتفاع 200 متری بالای قلعه، دیوار سنگی دیگری با ملاط آهک وجود دارد که دورتادور قلعه احداث شده است.
چاه نسبتاً عمیق قلعه با گذشت قرن‌های متمادی و و آسیب‌های فراوان هنوز عمق خود را حفظ کرده و طرز سنگ‌چینی کناره‌های آن بسیار جالب توجه است. بالای قلعه دو حوض قرار دارد که آب باران را جمع می‌کرده است. حوض بزرگ 20 متر طول و 8 متر عرض و 3 متر عمق دارد و چهار ستون سنگی در داخل آن قرار گرفته که روی آن را برای رفع آلودگی می‌پوشانده‌اند. دیواره آجری حوض با روکش ظریفی از ملاط ساخته شده و حوض کوچک‌تر هم در فاصله نزدیک و بالاتر از حوض اصلی قرار گرفته است.
ساختمان قلعه سموران به قرون اسلامی تعلق دارد و در دوران حکومت سلجوقیان قلعه مشهوری بوده است. قلعه سموران به‌علت استحکام و موقعیت طبیعی شباهت زیادی به قلعه‌های اسماعیلیه دارد و شاید مدت‌ها مورد استفاده پیروان اسماعیلیه قرار گرفته بوده چون که گرو‌ه‌هایی از فرقه اسماعیلیه در جبال بارز زندگی می‌کردند.
