به‌گزارش سفرنیوز، مسعود رضایی‌منفرد مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید امروز سه‌شنبه 31 مرداد با اعلام این خبر افزود: «آبراهه‌های زیرزمینی تختگاه تخت‌جمشید، بخش مهمی از ساخت‌وسازهای این مجموعه به شمار می‌رود، عملیات ایجاد این آبراهه‌ها هم‌زمان با آماده‌سازی تختگاه و پایه‌ریزی بناهای روی آن آغاز شده است و احتمالاً ساخت بخش‌های مهم و خطوط اصلی آن پیش از پایان نخستین کاخ‌ها به پایان رسیده است، این شبکه از آبراهه‌ها با آغاز پژوهش‌های میدانی در تخت‌جمشید از حدود 80 سال پیش، به‌تدریج کاوش و بخش‌های گوناگون آن شناسایی شد.»
مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید در مورد فصل سوم کاوش آبراهه‌های تخت‌جمشید گفت: «در این فصل از کاوش که با هدف ازسرگیری کاوش آبراهه حیاط جنوبی کاخ تچر، شناخت آبراهه دروازه ناتمام و شناسایی ضلع جنوبی تختگاه تخت‌جمشید همراه بود، نتایج قابل توجهی به‌دست آمد، یکی از شاخص‌ترین یافته‌های این کاوش که مورد توجه همگان قرار گرفت، شناسایی و بیرون آوردن بخش پنهان‌شده دیواره جنوبی تخت‌جمشید از زیر خَروارها خاک بود که این امر، بازیابی شکل اصلی پارسه را همان‌گونه که در درازای سده‌ها وجود داشته، به‌همراه داشت.»
کشف مسیر اصلی ورود به تخت‌جمشید
مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید اظهار کرد: «نیمی از دیواره جنوبی تخت‌جمشید به‌واسطه دپو شدن خاک دورريز حاصل از کاوش‌های اشميت و هرتسفلد بين سال‌های 1932 تا 1939میلادی در آن قسمت، پنهان شده بود. انتظار می‌رود با پایان پروژه کاوش در بخش جنوب تختگاه تخت‌جمشید در سال‌های بعد، ضمن دستیابی به آبراهه‌ای زیرزمینی در این بخش، بتوان با آشکار ساختن کامل دیواره تختگاه تخت‌جمشید، عظمت دیواره جنوبی را بهتر دید. دیواره‌ای که با ارتفاع تقریبی 14 متر تا دامنه کوه رحمت ادامه دارد.»
رضایی‌منفرد افزود: «این بخش از دستاورد کاوش، امکان دسترسی به مسیری برای گردشگران را از جنوب صفه تخت‌جمشید و بازدید از سنگ نبشتۀ بسیار ارزشمند داریوش یکم در پِی بنای جنوبی تخت‌جمشید را فراهم می‌کند، مسیری که روزگاری در زمان هخامنشیان، مسیر اصلی ورود به تخت‌جمشید بوده است.»
ادامه کاوش برای برای شناسایی آبراهه‌ها
علی اسدی باستان‌شناس و سرپرست کاوش آبراهه‌های زیرزمینی تخت‌جمشید نیز به نتایج کاوش این فصل اشاره کرد و گفت: «در بخش جنوبی تختگاه تخت‌جمشید، تل خاک حاصل از کاوش سالیان گذشته، موجب شده بود امکان بيرون رفت آب کانال‌ها از ضلع جنوبي تختگاه وجود نداشته باشد که در سال 91 با شناسایی خروجی آبراه و کاوش در بخش شرقی این دیواره، مشکل خروج آب‌های سطحی رفع شد که امیدواریم با دستیابی به سطح‌های پایین‌تر، بتوانیم به امتداد دیگر شبکه آبراهه‌ها برسیم و آن را شناسایی کنیم.»
اسدی ادامه داد: «در کاخ تچر مجموعه‌ای از شبکه‌های آبراه وجود دارد که یکی از این آبراهه‌ها از حیاط جنوبی تچر آغاز شده و با امتداد به‌سمت شرق در محدوده بین بنای خزانه و کاخ صدستون به شبکه اصلی آبراه شرقی تختگاه می‌پیوندد. این آبراه به‌منظور دفع آب‌های حیاط مذکور ایجاد شده است. کاوش این آبراهه با توجه به اینکه دارای ساختاری متفاوت و جهت امتدادی نامشخص به‌سمت غرب تختگاه است دارای اهمیتی قابل توجه در شناخت کلی شبکه آبراهه‌های زیرزمینی تختگاه بود و این احتمال وجود داشت که در صورت کاوش بتوان وضعیت آبراهه‌ها را در این بخش به‌صورت کامل مشخص کرد.»
دستیابی به جزئیات جدید شکل کلی آبراهه‌ها
سرپرست کاوش آبراهه‌های زیرزمینی تخت‌جمشید افزود: «با ادامه کار در این آبراه، جزئیات و نکات جدیدی در ارتباط با شکل کلی آبراهه‌ها مشخص شد این جزئیات به‌ویژه در شناخت بهتر روند تحولات مجموعه آبراهه کاخ تچر قابل ملاحظه است، شناسایی دو شاخه فرعی از آبراهه که یکی به‌سمت شمال غربی حیاط تچر در امتداد است و به زیر کاخ تچر منتهی می‌شود و برای دفع آب‌های پشت‌بام ایوان جنوبی کاخ مورد استفاده بوده و شاخه فرعی دیگری که به‌سمت جنوب حیاط تچر و کاخ H در امتداد است، همچنین یک دریچه اصلی مسدودشده به ابعاد 34*34 سانتی‌متر که آب‌های سطحی محوطه غربی حیاط جنوبی را به شبکه اصلی انتقال می‌داده است، از داده‌های جدید این فصل از کاوش بود. ادامه کار در شاخه جنوبی حیاط تچر می‌تواند شناخت جدیدی از وضعیت آبراهه‌ها را در سمت جنوبی حیاط و خصوصا کاخ H ارائه دهد.»
اسدی گفت: «شاخه دیگری از آبراهه‌ها در گُستره شرقی کاخ یا دروازه ناتمام است که این شاخه از آبراهه‌ها به سمت شمال امتداد پیدا کرده و به احتمال فراوان در زمان زنده‌یاد سامی قسمتی از آن کاوش شده است. به همین دلیل، برای تیم کاوش اهمیت داشت که بدانند کارکرد آن چیست و در زیر کدام یک از بناهای گُستره شمال شرقی تختگاه امتداد دارد. در نتیجه، کاوش در این بخش نیز مد نظر قرار گرفت که در ادامه کار حدود پنجاه متر از این آبراهه خاک‌برداری شد و انتظار می‌رود که با ادامه کاوش در فصل‌های بعدی و شناسایی شبکه آبراهه‌ها در این بخش، به بهبود بازسازی بناها در این قسمت کمک شود.»
کشف چند اسکلت انسانی
سرپرست کاوش آبراهه‌های زیرزمینی تخت‌جمشید تصریح کرد: «از یافته‌های شاخص این فصل از کاوش با شمار 300 عدد شیء تاریخی می‌توان به تعداد زیادی از قطعه‌سنگ‌های کوچک و بزرگ نقش‌برجسته‌دار و سنگ‌های تراش‌خورده عمدتاً مربوط به نقوش پلکان‌های شمالی، غربی و جنوبی حیاط تچر، چند قطعه سنگ کتیبه‌دار (حروف مربوط به کتیبه‌های فارسی باستان)، دسته تزیینی شمشیر از سنگ لاجورد، قطعه‌هایی از نقاشی‌ها بر روی آجرهای لعاب‌دار، سنگ‌های تراش‌خورده کنگره‌دار مربوط به پلکان‌های اطراف حیاط، چهارده مهره سنگی تزیینی، چند اسکلت انسانی و تعداد بسیار زیادی از اشیای دیگر مربوط به دوره هخامنشی اشاره کرد که این یافته‌ها پس از ثبت و مستندنگاری به موزه تخت جمشید منتقل می‌شود.»
