بهگزارش سفرنیوز، محمدحسن طالبیان، معاون میراثفرهنگی سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری، ضمن تقدیر از تلاش همکارانش برای ثبتجهانی یزد، این دستاورد بزرگ را به تمام ایرانیها و یزدیها تبریک گفت.
یزد، نمایانگر یکی از مراحل مهم توسعه معماری در تاریخ بشر
طالبیان گفت: «نیاکان یزدیها بهنوعی کیمیاگری کردهاند. آب و خاک را با هم ترکیب کردهاند و این معماری فاخر را شکل داده و این شهر زیبا را ساختهاند. در شهر یزد قناتهای زیادی تأسیس کردهاند و آب را از کیلومترها دورتر به شهر آوردهاند؛ برای مثال، قنات زارچ حدود 83 کیلومتر طول دارد. این قناتها اهمیت زیادی دارند. در گذشته یک جریان پایدار زیست را ایجاد کردهاند. بهنوعی توسعه پایدار را خلق کردهاند. قناتهایی که از زیر شهر یزد عبور میکنند درواقع ستون فقرات شهر را شکل دادهاند.»
او افزود: «مردمان یزد از خاک همان قناتهایی که میکندهاند خانههای خود را میساختهاند. یزد را میتوان یکی از مراحل مهم توسعه معماری در تاریخ بشر شمرد. شهر یزد محصول خلاقیت در معماری و شهرسازی است.»
معاون میراثفرهنگی سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری ادامه داد: «شهر یزد تمدنی زنده و یگانه است. خلاقیت یزدیها در استفاده درست از طبیعت، آب و زمین مثالزدنی است. مردم شهر یزد نسبتبه شهرهای دیگر ایران توانستهاند چهره تاریخی شهر خود را حفظ کنند. این یک اتفاق بزرگ برای یزد و کل کشور است. درواقع، یک نوع گفتمان حفاظتی برای شهرها شکل گرفته تا مردم این دیار بتوانند تاریخ و هویت خود را حفظ کنند.»
او گفت:«در سه سال گذشته تمام مسئولان و مردم یزد کمک کردند تا ساماندهی مناسبی در این شهر صورت بگیرد و شهر برای ثبتجهانی آماده شود. اکنون این شهر صاحب یک هویت جهانی شده و مسئولیت حفظ آن بیشتر از گذشته شده است. برای این امر یک برنامه مدیریتی جامع تدارک دیده شده که همه دستگاهها و خود مردم به آن عمل خواهند کرد.»
لزوم بهرهگیری از دانش گذشتگان در سازوکار معماری و شهرسازی
طالبیان، با اشاره به دشواریهایی که برای ثبتجهانی یزد وجود داشت، گفت: «مشکلی که در یزد داشتیم برخی ساختوسازهای جدید بود. متأسفانه نظام مهندسی ما به نکات برجسته معماری گذشته توجه نکرده بود. همین ساختمانهای گلی و آجری در مقابل زلزله میتوانند خیلی مقاوم باشند، اما به این نکته توجه نشده بود. لازم است که دانش مهندسی ساختمان این نکته را درنظر بگیرد و در آینده بر همین مبنا عمل کند.»
او در ادامه، با تأکید بر بهرهگیری از دانش گذشتگان در تدوین یک سازوکار مهندسی ساختمان، گفت: «همین ساختمانهای گلی بهلحاظ آسایش و استفاده بهینه از انرژی میتوانند کارساز باشند. در یزد میتوان از این دانش سنتی معماری استفاده کرد.»
معاون میراثفرهنگی سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری افزود: «در دو سه ماه گذشته با پهباد تمام 200 هکتار بافت تاریخی یزد مستندنگاری و حدود 3هزار بادگیر در این منطقه شناسایی شده است. خوشبختانه نسبت به گذشته تغییرات زیادی مشاهده نشد گه نشان میدهد خود یزدیها خوب از شهرشان حفاظت کردهاند.»
او در مورد اهمیت فرهنگ صلحدوستی یزدیها گفت: «یکی دیگر از ویژگیهایی که در شهر یزد خیلی بهچشم میآید صلحدوستی یزدیها و همزیستی مسالمتآمیز بین ادیان مختلف اسلام، یهود و زرتشتی در این شهر است. در طول تاریخ این ادیان الهی مختلف در کنار هم زندگی کردهاند.»
بادگیر، یکی از عناصر معماری مهم برای ایجاد آسایش محیطی
طالبیان، با اشاره به معماری شگفتانگیز یزد بهویژه بادگیر بهعنوان عنصر مهم این معماری، گفت: «بادگیر عنصر معماری مهمی برای ایجاد آسایش محیطی، بهویژه در مناطق جنوبی و مرکزی ایران، است. گذشتگان ما از باد بههرصورت استفاده میکردند. معماران گذشته جهات باد را تشخیص میدادند و بر مبنای آن بادگیرها را درست میکردند. یک دانش سنتی در این مورد وجود دارد. بادگیر شاهکار معماری ایرانیان است. باید از این تجربیات زیستی قدیمی بهره بگیریم و آن را بِروز کنیم.»
او بر اهمیت الگو قرار دادن یزد برای معماری و شهرسازی ایرانی و اسلامی تأکید کرد و گفت: «شهر یزد یک نظم محلهای دارد. هر محله آبانبار، بازار، حمام و فضای عمومی خاصی برای خودش دارد. شهر یزد محلات دورانهای مختلف تاریخی را کنار هم قرار داده است. از حصارهای دورانهای آلبویه و آلمظفر بخشهای زیادی هنوز باقی ماندهاند. محلات مختلف را از قرون اولیه اسلامی تا دوره پهلوی کنار هم در یک سیر تاریخی میتوانیم ببینیم. یزدیها توانستهاند محلات تاریخی خود را نگه دارند.»
او افزود: «از سالها پیش نهضتی شروع شده که خانههای قدیمی را دوباره مرمت میکنند. این امر مبارک بههمت خود مردم یزد صورت گرفته است. بسیاری از ساختمانهای مسکونی مرمت شدهاند. حدود 160 خانه مرمت شده و در همین امسال تاکنون 255 توافقنامه با مالکان خانهها برای مرمت امضا شده است.»
بهزودی در تمام نقشههای جهانی از یزد بهعنوان میراثجهانی یاد میشود
معاون میراثفرهنگی سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری اضافه کرد: «من آینده بسیار درخشانی برای یزد میبینم. این شهر هم بهلحاظ اقتصادی هم بهلحاظ حفظ ارزشهای فرهنگی توسعه خواهد یافت. این نه فقط برای یزدیها که برای همه ایرانیان اهمیت دارد.»
طالبیان در انتها گفت: «از ماه آینده در تمام نقشههای جهانی از یزد بهعنوان میراثجهانی یاد میشود. معرفی یزد به بیش از 35 زبان زنده جهان صورت میگیرد. یزد تبدیل به یکی از مقصدهای مهم گردشگری فرهنگی در جهان خواهد شد. در چنین وضعیتی ضمن حفظ میراثفرهنگی یزد باید از این فرصت برای توسعه گردشگری بهره لازم را ببریم.»