به‌گزارش سفرنیوز، علی زلقی رئیس هیئت گمانه‌زنی و تعیین عرصه و حریم هفت‌تپه، این مطلب را روز پنجشنبه 7 اردیبهشت 96، در نشست «گزارش به همکار» که به‌همت پژوهشکده باستان‌شناسی در محل پژوهشگاه برگزار شد، مطرح کرد.
او افزود: «اگرچه بیش از نیم قرن از آغاز کاوش‌ها و مطالعات باستان‌شناختی بر روی هفت‌تپه، این شهر مهم ایلامی، می‌گذرد و در طول این مدت نقشه‌هایی از گستردگی محدوده این آثار تهیه شده، اما متأسفانه هنوز محدوده عرصه و حریم آن تصویب نشده است.»
زلقی، با اشاره به بروز مشکلات زیاد از بابت دخل و تصرف در محدوده عرصه و حریم این محوطه، تصریح کرد: «به‌منظور رفع این مشکلات، در اسفند ۱۳۹۵، طرح تعیین عرصه و حریم محوطه باستانی هفت‌تپه آغاز شد تا هر چه سریع‌تر به تصویب محدوده عرصه و حریم هفت‌تپه اقدام شود.»
این باستان‌شناس استفاده از نتایج کاوش‌های گذشته و روش‌های مختلف و جمع‌بندی آن‌ها برای تعیین عرصه و حریم هفت‌تپه را در پیش‌بُرد این طرح مؤثر دانست و یکی از روش‌های به‌کارگرفته‌شده را استفاده از نتایج بررسی‌های ژئوفیزیکی بهزاد مفیدی، که در بین سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۵ انجام گرفته، دانست.
به‌گفته او، به‌منظور بررسی دقیق وضعیت توپوگرافی منطقه پیرامون هفت‌تپه از روش مطالعه عکس‌های هوایی کرونا و مقایسه آن‌ها با عکس‌های ماهواره‌ای جدید استفاده شده است.
رئیس هیئت گمانه‌زنی و تعیین عرصه و حریم هفت‌تپه افزود: «همچنین به‌منظور درک بهتر از وضعیت گسترش شهر هفت‌تپه، بررسی‌های پیمایشی نیز انجام شد تا از این طریق بتوان اطلاعات جمع‌آوری‌شده را با وضعیت کنونی مقایسه و ارزیابی کرد.»
او گفت: «در کاوش‌های اخیر سعی شد تا با استفاده از روش‌های جدید همچون بررسی‌های ژئوفیزیک محوطه در سطح وسیع، وسعت آثار معماری هفت‌تپه و گستردگی و ارتباط آن‌ها با همدیگر مطالعه و شناسایی شود.»
زلقی افزود: «این کاوش‌ها به‌خوبی نشان می‌دهد که هفت‌تپه یکی از مهم‌ترین شهرهای باستانی مربوط به فرهنگ ایلام در جنوب‌غرب ایران بوده و در کنار شوش به‌عنوان پایتخت ایلامی‌ها، در اواسط هزاره دوم پیش‌ازمیلاد، به‌عنوان یکی از مراکز مهم سیاسی‌اقتصادی در شمال خوزستان به‌شمار می‌رفته است.»
مداخلات و تهدیدات اصلی
او با اشاره به تهدیدات پیش روی این محوطه باارزش افزود: «در همان آغاز با شکل‌گیری کشت و صنعت و کاغذ پارس هفت‌تپه، منازل مسکونی (کوی ایلام، هاوایی و آوان) و اداری در عرصه محوطه باستانی هفت‌تپه و تپه ابوفندوا احداث شده است.»
زلقی یکی از آسیب‌رسان‌ترین مداخلات صورت‌گرفته بر روی محوطه باستانی هفت‌تپه را ساخت منازل سازمانی کوی ایلام و هاوایی توسط کشت و صنعت هفت‌تپه برشمرد.
این باستان‌شناس، با بیان اینکه درواقع کوی ایلام و هاوایی در قلب محوطه باستانی هفت‌تپه ساخته شده، تصریح کرد: «کوی ایلام با مساحتی حدود ۳۰ هکتار و کوی هاوایی حدود ۱۳ هکتار است که درمجموع، مساحتی حدود ۴۵ هکتار از محوطه باستانی هفت‌تپه تصرف شده است.»
زلقی، با اشاره به ساخت این دو شهرک در 50 سال پیش، تصریح کرد: «نه‌تنها باید از هر گونه ساخت‌وساز جدید یا گسترش ساخت‌وسازهای موجود 100درصد جلوگیری کرد، بلکه ضروری است از طریق تعامل با کشت و صنعت هفت‌تپه به آزادسازی و واگذاری این دو شهرک به پایگاه چغازنبیل و هفت‌تپه اقدام شود.»
حفاری‌های محوطه باستانی هفت‌تپه به آغاز دهه ۱۳۴۰ شمسی برمی‌گردد. درواقع، با شکل‌گیری و توسعه کشت و صنعت‌های بزرگ کشت نیشکر در خوزستان همچون کشت و صنعت هفت‌تپه، بخش وسیعی از اراضی منطقه هفت‌تپه تسطیح شد.
با تسطیح اراضی بخشی از منطقه، طاق هلالی یک مقبره مشخص شد که این مسئله دلیلی برای شروع کاوش‌های هفت‌تپه توسط دکتر عزت‌الله نگهبان شد که به‌صورت ۱۴ فصل و تا سال ۱۳۵۷ ادامه داشت.
پس از یک وقفه طولانی، با ایجاد پایگاه میراث‌فرهنگی چغازنبیل و هفت‌تپه در سال ۱۳۷۹، بهزاد مفیدی مطالعات باستان‌شناختی هفت‌تپه در چهارچوب بررسی و کاوش گسترده در سطح شهر را از سال ۱۳۸۱ شروع کرد که تاکنون نیز تداوم داشته است.
