به گزارش سفرنیوز، ديپلماسي ريل‌گذار رشد اقتصادي است. اين جمله بيش از پيش از نقش برجسته ديپلماسي براي پيشبرد اهداف اقتصادي پرده بر مي‌دارد. به نظر مي‌رسد در زمانه‌‌اي كه دولتمردان ايراني اقتصاد مقاومتي را نقشه راه خود قرار داده‌اند، ناگزیرند براي آزادسازي ظرفيت‌هاي مغفول مانده‌اي چون گردشگري، دست به دامان ديپلماسي شوند. در سفر رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به همراه هیئت دولت به کشورهای آسیایی ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان تفاهم‌نامه‌ها و اسناد همکاری به امضا رسید که می‌تواند زمینهساز رشد و ارتقا فرصت‌های گردشگری در کشور شود. تور دیپلماسی دولت در حالی این روزها با شتاب بیشتری حرکت می‌کند که دولت یازدهم اولویت توسعه همکاری با کشورها را به همسایگان شمالی اختصاص داده است.
همراهی رئیس سازمان میراث فرهنگی با هیئت دولت
قطار دیپلماسی کشور این بار عضو جدیدی داشت. دکتر زهرا احمدی‌پور، رئیس جدید سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز به اعضا هیئت بلند پایه ایران پیوست تا بتواند راه ارتقا صنعت گردشگری را برای فعالان این حوزه تسهیل کند. حضور رئیس سازمان میراث فرهنگی به خوبی گویای این نکته است که دولت در برهه کنونی، توجه ویژه‌ای به توسعه گردشگری و رفع موانع جذب توریسم دارد. این در حالی است که گزارش موسسه جهانی مکنزی از اقتصاد ایران نشان می‌دهد که ایران قابلیت جذب سالانه 20 میلیون توریست با درآمدی برابر با 25میلیارد دلار دارد. حال آزاد‌سازی این مقدار ظرفیت، بی‌تردید بار سنگینی خواهد بود که بر دوش رئیس سازمان میراث فرهنگی نهاده شده است. با این حال تلاش‌ها برای دستیابی به چنین چشم‌اندازی، گویای آن است که رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برنامه‌ای مدون برای نیل به این هدف داشته است.
ارمنستان نخستین مقصد تور دیپلماسی ایرانی
حسن روحانی، رئیس جمهوری صبح روز چهارشنبه، اول دی، به دعوت رسمی روسای جمهور ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان با بدرقه معاون اول رئیس جمهوری و مشاور امور بین‌الملل مقام معظم رهبری، با هیاتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی، تهران را به مقصد ایروان ترک کرد. پس از استقبال رسمی دولت ارمنستان از مقامات ایرانی، رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری پیرو امضای تفاهم‌نامه در حوزه گردشگری با وزیر اقتصاد، توسعه و سرمایه گذاری جمهوری ارمنستان با «زارمین زیتونتسیان» رئیس کمیته ملی گردشگری و «مِخاک آپرسیان» معاون گردشگری این وزارتخانه دیدار و گفت‌وگو کرد.
مِخاک آپرسیان معاون گردشگری وزارت اقتصاد، توسعه و سرمایه گذاری جمهوری ارمنستان در این دیدار گفت: «در تمام سال‌ها ما همکاری خوبی با همتایان ایرانی خود داشتیم، و به موفقیت‌های زیادی دست پیدا کردیم، اما هنوز هم مشکلات زیادی وجود دارد که باید روی آن‌ها کار کنیم، افزایش گردشگران متقابل در دو کشور در دستور کار است، اهمیت این مسئله علاوه بر جنبه اقتصادی می‌توانیم روابط دوستی بین دو ملت را تحکیم ببخشیم» محور بحث و تبادل نظر میان احمدی‌پور با مقامات ارمنستان بیشتر درباره رفع موانع گردشگری بود. به نظر می‌رسد از مهمترین مشکلاتی که موجب شده تا رفت و آمد توریست بین دو کشور تضعیف شود، وجود ضعف‌های زیرساختی و بروکراسی پیچیده صدور ویزا است.
آپرسیان، معاون گردشگری ارمنستان در این‌باره گفته بود: « مشکلات تردد آزادانه خودرو در خاک ایران، مانع بزرگی برای عملی کردن بسته‌های مشترک ما و ایران در حوزه گردشگری است، به عنوان مثال اگر یک گردشگر چینی به ارمنستان بیاید و قصد داشته باشد از طریق زمینی از ارمنستان وارد خاک ایران شود نه با ماشین شخصی و نه با اتوبوس‌های مربوط به تورها، نمی تواند وارد خاک ایران شود. این مسئله تاکنون چند بار مطرح شده و طرف‌های ایرانی نیز با ما هم عقیده بودند. در یادداشت تفاهمی که به امضا رسید نیز ماده‌ای در همین راستا و اختصاص تسهیلات برای عبور و مرور گمرکی وجود داشت.»
احمدی‌پور در سفر خود به ارمنستان، تفاهم‌نامه‌ای درباره حل مشکلات و رفع موانع توسعه گردشگری به امضا رساند که بنابر نظر مقامات هر دو کشور، این تفاهم‌نامه می‌تواند به بهبودی روابط و افزایش جذب توریسم هر در دو کشور بیانجامد.
سفر به سرزمین قزاق ها
پس از ارمنستان هواپیمای دولت در قراقزستان فرود آمد. این سفر که روز پنجشنبه انجام شد، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور با مقامات همتای خود دیدار و تفاهم‌نامه‌ای نیز در این زمینه به امضا رساند که به گفته احمدی‌پور مفاد این تفاهم‌نامه «به نحو مطلوبی موجب تسهیل در سفر گردشگران دو کشور خواهد شد» به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی، تشابهات فرهنگی و قومیتی ایران با کشور قزاقستان، پتانسیل بالایی برای توسعه روابط توریستی، صنایع‌دستی و فرهنگی دارد.
ایستگاه پایانی، قرقیزستان
قرقیزستان آخرین مقصد سفرهای سه روزه هیئت دولت بود. بنابر سخنان حسن روحانی، ریاست جمهوری ایران، لغو روادید و تسهیل در صدور ویزا از مهمترین تصمیماتی بود که برای توسعه روابط فی‌مابین ایران و قرقیزستان به تایید هر دو کشور رسید. این در حالی است که تسهیل در موارد گمرکی تا حدود زیادی زمینه ساز جذب توریست بیشتر بوده و هزینه‌های گردشگری در کشور را تا حدود زیادی می‌کاهد.
دستاوردهای جدید برای صنعت گردشگری
بررسی تفاهم‌نامه‌های امضا شده و اسناد همکاری منعقد شده نشان می‌دهد که بیشترین تمرکز دولت در این سفر، تسهیل رفت و آمد توریست و بهبود قوانین گمرکی بوده است. اگر چه مجموع جمعیت هر سه کشور قزاقستان، ارمنستان و قرقیزستان رقمی حدود 25میلیون نفر است که این مقدار در مقایسه با جمعیت ایران حدود یک سوم بوده اما همین تعداد جمعیت و موقعیت جغرافیایی این سه کشور، قدرت و اثرگذاری بسیار زیادی در بهبود گردشگری و جذب توریسم ایران دارد چراکه نخست جمعیت 25 میلیونی موجود با توجه به نزدیکی با مرزهای ایران و اشتراکات فرهنگی و زبانی می‌تواند، درصد بیشتری از این تعداد را به مناطق توریستی ایران ترغیب کند و از سویی دیگر تسهیل روابط گمرکی و ویزا نیز می‌تواند ایران را به عنوان دروازه ورود به این کشورها تبدیل کند. به عبارت دیگر از آنجایی که کشورهایی نظیر ارمنستان و قزاقستان در توسعه برنامه‌های جذب توریستی خود بسیار موفق عمل کرده و توانسته‌اند تصویر بسیار دقیق و شفافی از جاذبه‌های گردشگری خود در جهان ارائه دهند، اکنون میزبان جمعیت چشمگیر گردشگر از سراسر دنیا، به کشور خود هستند. از این رو توسعه همکاری‌ها با این کشورها نه تنها زیرساخت‌های گردشگری ایران را بهبود می‌بخشد بلکه زمینهساز جذب بخشی از گردشگران آسیای میانه خواهد بود.
با این حال بررسی سفر سه روزه هیئت دولت به همراه رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری حاکی از استراتژی بلندمدت دولت برای توسعه جذب توریسم است.
