اجرای پروژه گمانه زنی وتعیین عرصه و حریم شهر تاریخی اوجان
چهارشنبه، 5 آبان 1395     ساعت: 15:50
به گزارش سفرنیوز، در قالب پژوهش میدانی جدید در شهر تاریخی اوجان باستان شناسان در تلاش هستند داده های جدیدِ حاصل از پژوهش میدانی و بررسی های باستان شناختی در منطقه بستان آباد را با منابع مکتوب دوره ایلخانیِ، مورد سنجش قرار داده و یک گام دیگر برای معرفی این شهربزرگ اسلامی تاریخی بردارند. رحیم ولایتی سرپرست هیأت تعیین عرصه و پیشنهاد حریم شهر تاریخی اوجان با اعلام این خبر گفت :شهر اوجان از جمله شهرهای تاریخی -باستانی ،اسلامی ایران واقع در آذربایجان شرقی با حدود یکصد هکتار وسعت است که در دوره غازان خان ایلخانی احیاء ، نوسازی و توسعه یافته است . او افزود :براساس اسناد تاریخی این شهر از قرون اولیه اسلامی وجود داشته اما در پی حوادث مختلف از جمله زلزله و جنگهای مختلف نتوانسته موجودیت خودرا به عنوان یک شهر مهم و استراتژیک آشکار سازد و تنها در دورۀ ایلخانی است که این مهم حاصل می شود. این باستان شناس اظهار داشت :با توجه به شناسایی شهر اوجان در طرح بررسی باستان شناسی سال 1392 ،لزوم کسب اطلاعات در خصوص مکان یابی شهر و بی توجهی مسئولین منطقه به این شهر مهم اسلامی ، حفظ و حراست از آن در اولویت تیم باستان شناسی قرار گرفت . او ، پرسش اصلی در این پروژه را مکانیابی دقیق شهر اوجان و سنجش میزان تطابق بین داده های باستان شناسی با منابع تاریخی این دوره اعلام کرد . ولایتی گفت : در سه فصل بررسی باستان شناختی در شهرستان بستان آباد نتایجی شامل ؛موجودیت شهر از قرون اولیه اسلامی و رونق و توسعه آن در دوره ایلخانی(به استناد منابع مکتوب) و انطباق موقعیت جغرافیایی آن با شهرستان بستان آباد فعلی(به استناد مطالعات باستان شناسی)در دو محوطه ایلخانیِ کوللر و دالی دره سی به دست آمد . او افزود : در پژوهش میدانی جدید ( گمانه زنی وتعیین عرصه وحریم )سعی شد داده های جدیدِ حاصل از پژوهش میدانی و بررسی های باستان شناختی در منطقه بستان آباد با منابع مکتوب دوره ایلخانیِ، مورد سنجش و تحلیل قرار گیرد تا یک گام دیگر برای معرفی این شهربزرگ اسلامی،تاریخی برداشته شود. وی با اشاره به اینکه شهر اوجان در دوره ایلخانی به عنوان یک شهر تفریحی و اقامتگاه فصلی مورد توجه خاص خانهای مغولی بوده و پایتخت تابستانی آنها محسوب می شده تصریح کرد :محوطه های دالی دره سی و کوللر واقع در روستای اشرف آباد در ساحل غربی رودخانه «اوجان چای» با تکیه بر سه فصل بررسی های باستان شناختی احتمالاقسمتی از شهر اوجان هستند. به گفته ولایتی ، با توجه به بررسی های میدانی و پیمایشی که در دو سال اخیر در شهرستان بستان آباد انجام شده و بر اساس توصیف منابع تاریخی از شهر اوجان می بایست آن را در حوالی شهر بستان آباد فعلی جستجو کرد و تنها دو محوطه یاد شده که از دو جهت به هم چسبیده اند، می توانند بخشی از شهر یا شهرک اوجان بوده باشند. وی ساختارهای معماری شامل هسته مرکزی شهر که دارای بارویی به شکل مربع بوده و قلعه یا ارگ حکومتی در قسمت شمال غرب آن، تعدادی برجک دیده بانی و دیوارهایی که در اثر حفاری غیرمجاز از زیر زمین بیرون آمده است را از کشفیات کاوش های این محوطه اعلام کرد . به گفته این باستان شناس، یافته های هنری شامل سفال های نقش کنده زیر لعاب(اسکرافیاتو و آق کند)، نقاشی زیر لعاب و سفال های محلی بدون لعابِ قرون میانی اسلامی و برخی اشیاء فلزی از کشفیات دیگر بشمار می رود که سفالها به لحاظ تاریخ گذاری نسبی متعلق به دوره سلجوقی و ایلخانی هستند. وی افزود: این آثار نشان می دهند تنها مکانی که شهر اوجان در آنجا می توانسته برپا شده باشد، محوطه کوللر و دالی دره سی است؛ اما با این وجود، برای بیان دقیق موقعیت جغرافیایی و مکان یابی فضاهای شهر و بیان مساحت آن نیاز به انجام گمانه زنی و کاوشهای مستمر باستان شناختی است و با داده های موجود نمی توان بیش از این اظهار نظر کرد. وی در پایان اظهار امیدواری کرد با حمایت های همه جانبه مسئولین،پروژه یاد شده هر چه زودتر انجام شود تا نتایج داده های آن در اختیار محققین و باستان شناسان قرار گیرد. پروژه گمانه زنی وتعیین عرصه وحریم شهرتاریخی اوجان با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی وگردشگری و قرارداد پژوهشی دانشگاه تهران و سازمان میراث فرهنگی آذربایجان شرقی در حال انجام است .