به گزارش سفرنیوز، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان جنوبی گفت: بیابان لوت به عنوان سومین اثر ارزشمند استان و اولین اثر طبیعی ایران در فهرست آثار جهانی به ثبت رسید.
حسن رمضانی افزود: دشت لوت دشتی بیابانی در منطقه جنوب شرقی ایران است. این دشت در شمال شرقی شهرستان کرمان قرار دارد و بیست و پنجمین بیابان بزرگ جهان میباشد. هسته آن در سالهای ۲۰۰۴، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ گرمترین نقطه بر سطح کره زمین شناخته شده است که بیشترین آن در سال ۲۰۰۵ با بیشینه دمای ۷۰٫۷ درجه سانتیگراد ثبت گردیده است. دانشمندان علت گرمای بالای آن را رنگ تیره و خشکی سطح آن دانستهاند که موجب جذب گرمای خورشید میشود.
وی ادامه داد: دشت لوت از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است. طول آن حدود ۳۲۰ کیلومتر (۲۰۰ مایل) و عرض آن حدود ۱۶۰ کیلومتر (۱۰۰ مایل) میباشد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان جنوبی اذعان داشت: در نوشتههای جغرافیایی از واحد لوت گاهی بهنام «چاله لوت» و گاهی به صورت «دشت لوت» و در نزد عوام نیز بهدلیل برخی مشابهتها با دشت کویر اغلب بهنام کویر لوت نام برده میشود. دشت لوت بهصورت بیابان وسیع ماسهای و ریگی است. در دشت لوت چالهها یا حوضههای محلی متعددی وجود دارد که هرکدام دستهای از روانابهای سطحی اطراف را دریافت میکنند. در دشت لوت پهنههای کویری عمدتاً در داخل یا حاشیه این حوضهها (چالههای محلی) و یا در قسمتی از مسیر جریانهای فصلی و موقتی پدید آمدهاند. بهطور کلی وسعت کویر در دشت لوت نسبت به زمینهای ماسهای و ریگی چندان زیاد نیست و یا بهعبارتی از چنان اهمیتی برخوردار نیست که بتواند بر چشمانداز طبیعی آن تأثیر بگذارد. از این نظر دشت لوت درست در مقابل دشت کویر قرار دارد که بیشتر وسعت آن را کویر پوشش داده است؛ بنابراین همانطور که محققان جغرافیا در نوشتههای خود به کرات تأکید کردهاند، اطلاق کویر لوت بر این واحد صحیح نیست و باید از آن به عنوان دشت لوت یا بیابان لوت نام برد.
رمضانی در مورد موقعیت و شاخصهای کلی دشت لوت گفت: دشت لوت محدودهای است بین استانهای خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان این دشت بین دو گسل نهبندان در شرق و نای بند در غرب قرار دارد و حد شمالی آن در حد مدار ۳۲ درجه و حد جنوبی در حد مدار ۲۸ درجهاست.
وی ادامه داد: وسعت حوضه آبگیر دشت لوت، حدود ۱۷۵ هزار کیلومتر مربع (یک دهم مساحت کشور) است و طول آن از شمال به جنوب حدود ۹۰۰ کیلومتر و غرب به شرق حدود ۳۰۰ کیلومتر است. پستترین نقطه دشت لوت ۱۹۰ متر از سطح دریا است. (لوت مرکزی)
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان جنوبی افزود: دشت لوت جایگاه رخداد زمین لرزههای بزرگ و مهمی بودهاست. در پای کوههای مشرف به کویر بزرگ لوت، آثاری از سکونت انسان از هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح مشاهده شدهاست.
رمضانی اظهار داشت: بزرگترین ناحیه جمعیتی دشت لوت "شهداد" است که در گذشتههای دور به آن خبیص میگفتند. دره سیرچ و ناحیه مسکونی آن به همین نام، یکی از زیباترین چشم اندازهای سر سبز حاشیه این دشت اسرار آمیز است.
وی گفت: دشت لوت یکی از شگفت انگیزترین عوارض بیابانی دنیا است برخی از جاذبههای آن عبارتند:
• بزرگترین شهر کلوخی جهان. منطقه کلوتها از دور به خرابههای شهری بزرگ میماند که توصیفهای گوناگون از آن شدهاست نظیر: شهر خیالی و یا شهر لوت.
• مرتفعترین هرمهای ماسهای دنیا در لوت است. مرتفعترین هرمهای شناخته شده دنیا حداکثر ۳۰۰ متر ارتفاع دارند )لیبی( اما در لوت ارتفاع برخی هرمها گاه به ۴۸۰ متر هم میرسد.
• ۴۰ مخروط آتشفشان کواترنر در سطح دشت لوت وجود دارد.
• پهنههای وسیع ماسه و ریگ با طیف رنگی قهوهای روشن تا خاکستری و سیاه نظیر «گدار باروت» که چون خاک آن سیاه و شبیه باروت است به این نام خوانده میشود.
• دشتهایی از گدازههای بازالتی چاله چاله نظیر "گندم بریان"
• پهنههای شنی مواج
• بزرگترین نبکاهای جهان تپههای شنی پوشیده از گیاه )نبکاها( که یکی از شگفتیهای همزیستی خاک و آب و گیاه است. این نبکاها به گلدان بیابان نیز نامیده شدهاند.
• مرتفعترین ربدوها ((Rebdou )ربدوها مشابه نبکاها با ابعاد بزرگتر شکلهای پیچیدهتر در لوت غربی میباشند
• پهنههایی به شکل چندضلعیهای متعدد که حاصل قشر نمکی ضخیم و تبخیر شدید سطح زمین است.
• کویر پاشتری، سطح این نوع زمینها اینطور بهنظر میرسد که پس از بارندگی زیاد خیس شده و تعدادی شتر روی آن راه رفتهاند.
• هامادا Hammada دشتهایی از ریگ، شن و پوشیده از خاکهای ریگی که فاقد گیاه است.