به گزارش سفر نیوز، خرمشهر تنها شهر ایران بود که در 8 سال دفاع مقدس توسط ارتش عراق اشغال شد. آبادان مقصد بعدی بود اما همه تلاش‌ها تنها به حصر آبادان انجامید و این شهر سقوط نکرد. این وقایع اما خرمشهر و آبادان را به نشانه‌هایی از تاریخ آغشته کرد.
رد گلوله‌ها و دیوارهای سوراخ سوراخ شده، جای ترکش‌ها و گلوله‌های توپ و بسیاری نمادهای درگیری رودررو تنها بخش‌هایی به جای مانده از تاریخ جنگ است که در خرمشهر و آبادان به جای مانده است و هر روز بیشتر پاک می‌شوند. اما چرا این خانه‌ها با ردپای به جای مانده از جنگ مهم هستند؟
ردپایی که پاک می‌شود همه چیز از 31 شهریور سال 1359 آغاز شد تا صفحات دیگری به تاریخ جنگ‌های ایران اضافه شود. برگه‌هایی از تاریخ که هرچند سال‌های زیادی از آن نمی‌گذرد، اما ردپای آن به مرور زمان پاک می‌شود. ویدئویی که دراین‌باره ساخته شده‌است را ببینید.
به گزارش سفر نیوز: خرمشهر تنها شهر ایران بود که در 8 سال دفاع مقدس توسط ارتش عراق اشغال شد. آبادان مقصد بعدی بود اما همه تلاش‌ها تنها به حصر آبادان انجامید و این شهر سقوط نکرد. این وقایع اما خرمشهر و آبادان را به نشانه‌هایی از تاریخ آغشته کرد. رد گلوله‌ها و دیوارهای سوراخ سوراخ شده، جای ترکش‌ها و گلوله‌های توپ و بسیاری نمادهای درگیری رودررو تنها بخش‌هایی به جای مانده از تاریخ جنگ است که در خرمشهر و آبادان به جای مانده است و هر روز بیشتر پاک می‌شوند. اما چرا این خانه‌ها با ردپای به جای مانده از جنگ مهم هستند؟
«علیرضا قلی‌نژاد»، استاد معماری و مدیر اسبق میراث فرهنگی خوزستان به عنوان تنها مدیری که آثاری از دوره جنگ را در آبادان، در فهرست آثار ملی به ثبت رسانده دراین‌باره می‌گوید: «یکی از مواردی که در ایران قابلیت ثبت در فهرست میراث ملی را دارد، آثار بجای مانده از 8 سال دفاع مقدس است. چه آن‌هایی که به شکل خاطره یا در نگاه کلی میراث غیرملموس هستند و یا آن‌هایی که از جنس میراث ملموس به شمار می‌آیند. برای نخستین بار در سال 1381 آثاری به جای مانده از جنگ تحمیلی در آبادان با عنوان مجموعه تاریخی فرهنگی انکس در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.»
وی در ادامه گفت: «مثل تمام آثار معاصری که ما از وقایع دور و نزدیک کشور داریم، 8 سال دفاع مقدس هم یکی از رخ‌دادهای مهم تاریخ کشور است. بنابراین شان آن را دارد که توجه بیشتری به آثار به‌جای مانده از آن شود. بهتر است این آثار بر ساسا ضوابط فنی و تخصصی مورد ارزیابی قرار گرفته و در فهرست میراث ملی به ثبت برسند.»
مهمترین مقصد گردشگری جنگ خرمشهر و آبادان است. حفظ برخی بناهای باقی‌مانده از جنگ و مرمت و حفاظت آن‌ها می‌توانست این دو شهر را به موزه جنگ تبدیل کند. موزه‌ای که منجر به ورود بیشتر گردشگران برای دیدن چهره واقعی جنگ می‌شد. برخی از این بناها که راوی قصه‌های جنگ بودند می‌توانستند برای گردشگران ایرانی و خارجی جذاب باشند.
پل قدیم از جمله نشانه‌های جنگ بود که باید بازسازی می‌شد اما در این میان میل‌آباد که در گوشه‌ای بیرون از شهر توسط عراقی‌ها برای ممانعت از پایین‌آمدن چتربازهای ایرانی برپا شده بود چرا برچیده شد؟ یا ساختمان بانک ملی که مملو از شواهد جنگ بود و با جلوه‌ای از معماری می‌توانست بهترین نمونه ساختمان‌های حفاظت شده با نماد جنگ باشد. جای جای این ساختمان سرشار از نشانه‌هایی بود که می‌تواند داستان دفاع مقدس را بازگو کند. هرچند پس از جنگ این ساختمان محل زندگی افراد فقیر شده بود اما در نهایت سرنوشت شومی برای آن رقم خورد و به طور کامل محو و نابود شد
البته ساختمان هلال احمر سال‌هاست که توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت می‌شود و همچنان در دست مرمت است. این ساختمان قرار است پس از مرمت به موزه بدل شود.
در زمان جنگ، مسجد جامع خرمشهر، پناهگاه کسانی بود که در مقابل سقوط خرمشهر ایستادگی می‌کردند؛ شاید همین امر دلیل آن بود که عراق نه تنها نقاط مختلف شهر که اطراف مسجد جامع را از مین پوشاند و تابلو الغام، به معنای میدان مین را نصب کرده بود. حالا همه چیز تغییر کرده و همه اسناد تاریخی از اطراف مسجد جامع پاک شده‌است. تنها یک دیوار سوراخ شده نشان از خاطرات دوران جنگ این مسجد دارد.
این تفکر که شهدای 8 سال دفاع مقدس لایق مزاری با شکوه هستند، بر هیچ کس پوشیده نیست. اما بهتر نبود همان مزاری که در روزهای بحران جنگ با کوشش رزمندگان و خانوده‌های شهدا، با هیچی و گاهی استفاده از پوکه‌های توپ و جعبه‌های فشنگ ساخته شد، ساماندهی می‌شد؟
موزه خرمشهر، از جمله مکان‌هایی است که تلاش می‌کند تا ردپای گم‌شده جنگ را دوباره پیدا کند. ذره‌ای از هرآنچه در شهر گم‌شده، در این موزه پیدا می‌شود؛ از کاشی‌های شکسته مسجد جامع گرفته تا ادوات جنگی و دست خط عراقی‌ها و نمونه‌های سنگر و شمایلی از خانه‌های تخریب شده و آوار فرو ریخته در این موزه وجود دارد؛ اما یک موزه برای حفظ خاطره آن‌همه روزهای نبرد کافی نیست. این درحالی‌است که خرمشهر و آبادان می‌توانستند موزه‌ای بزرگ از روزهای دفاع مقدس باشند؛ بی‌آنکه مانع توسعه و نوسازی شهر شوند.
قلی‌نژاد در پایان گفت: «بخشی از این آثار شناسایی شده به ثبت در فهرست آثار ملی رسیده و بخشی از آن‌ها در مجموعه حفظ میراث آثار جنگ حفاظت می‌شود. اما خوب است که این آثار با ضوابط سازمان میراث فرهنگی شناسایی و دسته بندی شود تا از آن‌ها اسناد و مستنداتی نیز تهیه شود.»
خرمشهر پر از خانه‌هایی است که جنگ آن‌ها را سوراخ سوراخ کرده و خبری از صاحب‌خانه‌هایشان نیست. خانه‌هایی که باید حفظ شوند تا ردپای جنگ باقی بماند.
