به گزارش سفر نیوز،از میان 45 پرونده رسیده به کمیته ثبت و حریم معاونت میراث فرهنگی، 41 اثر دارای ارزش ثبت در فهرست آثار ملی شناخته شد.
فرهاد نظری مدير كل دفتر ثبت آثار تاريخي و حفظ و احياي ميراث معنوي و طبيعي سازمان میراث فرهنگی با اعلام این خبر گفت: 4 پرونده دیگر در جلسات بعدی کمیته ثبت و حریم بررسی و تعیین ارزش می شود.
او با اشاره به برگزاری جلسه کمیته ثبت و حریم اول اردیبهشت ماه افزود : از استانهای یزد 25 پرونده، مرکزی 16 پرونده و خراسان شمالی 5 پرونده مطرح شد.
نظری اعلام کرد:از یزد خانه درویش گوهری، خانه پورشمسی، خانه سلطانی، خانه معین‌الدین حاج صدر، خانه رفیعیان، خانه محمدمیرزا حسینی (خانه احرامیانپور)، خانه گذشتیها، خانه برومند، خانه بمان عباس قمی، خانه شاطر بمان، خانه خانیها، خانه سجاد پاینده و خانه آیت الله حائری مورد بررسی قرار گرفت.
مدير كل دفتر ثبت آثار تاريخي و حفظ و احياي ميراث معنوي و طبيعي سازمان میراث فرهنگی اظهار داشت:خانه سید جواد طباطبایی، خانه شکری، خانه بانو رباب طاهری (خانه سنایی)، زیارتگاه پیرمراد خرمشاه، مسجد جامع محمد آباد، منزلگاه انجیره، مسجد حسن زغالی، میدان کوی علیا و قلعه بنیز از دیگر آثار استان یزد است که واجد ارزش ثبت در فهرست آثار ملّی شناخته شد.
او گفت:سه اثر خانه جوکار، خانه احمد رضا جلیلی و خانه همتی، در جلسه بعدی کمیته ثبت و حریم بررسی و تعیین ارزش می شود.
نظری در خصوص منزلگاه انجيره در یزد گفت: منزلگاهي در مسير هجرت امام رضا (ع) بوده واز مهم‌ترين ايستگاه‌هاس كارواني راه رباطات (يزد به طبس) است. راه رباطات، مسيري است كه فارس را به خراسان مي‌پيوندد.امام رضا (ع) در راه خراسان از اين منزل عبور كرده اند.
او افزود:راه امروزی يزد به طبس از میانۀ جادة میبد منشعب میشود و به خرانق میرسد. پیشتر این سه راهی وجود نداشته و از یزد مستقیماً به حوض جعفر و انجیره میرفتند و از آنجا با طي یک مرحله به خرانق میرسیدند. این پاره از راه امروزه به خاطر راه جدید از رونق افتاده و راه فرعی فرض میشود و مسافران خراسان رباطهای انجیره را نمیبینند. در منزلگاه انجیره دو رباط کاروانسرای شاه‌عباسی؛ کاروانسرای یزدیها قرار دارد.
گفتنی است؛نام اين ايستگاه در مسالک و ممالک اصطخری مربوط به قرن چهارم هجري ذكر شده است. ابن حوقل جغرافي هم عصر اصطخري درباره منزل انجیره نوشته است: «از یزد به انجیره یک منزل است. و در انجیره حوض آبی است که آب باران در ان گرد می‌آید و در میانه آنها آبادی نیست.
صفاءالسلطنة نائینی در دورة قاجار دربارۀ منزل انجیره در سفرنامهاش نوشته است:
«منزل «انجیرک» شش فرسخی [خرانق] است. در این منازل غالباً از نباتات تر و خشک و اسفند گلدار بود. مگر این منزل که نصف راه ریگزار است. در انجیرک رباط عالی مشتمل بر حجرات زمستانی و ایوان‌های تابستانی و منازل ممتاز که هر یک از اعالی و ادانی می‌توانند منزل نمایند هست؛ این رباط را مرحوم حاجی محمدطاهر مجتهد برادر مرحوم حاجی رجبعلی مجتهد عارف ساخته. گویند حاجی رجبعلی در اواخر عمر خود چندین سال ترک بیتوته نکرده، همه شب در مسجد جامع اعتکاف داشته است.
خلاصه آب نیمشوری دارد. آبانباری به عمق سی‌وپنج پله در رباط است که از آب دم شیر آن تشنه نمیتواند به یک نفس سیر شود. چرا که سردی آب، دندان را صدمه میزند. برجی هم در خارج رباط هست که یک خانوار در آنجا ساکن و بعضی مایحتاج زوار را حاضر دارد».
این کاروانسرا در سال 1377ش در اختیار نهادهای انتظامی بوده و امکان بازدید از آن فراهم نبوده است. بسیاری از کاروانسراها از اوائل قرن اخیر به پادگان و پاسگاه نظامی تبدیل شدهاند. این کاروانسرا و کاروانسرای ساغند از آن جمله است.
