به گزارش سفرنیوز،بعد از تخریب خانههای تاریخی یزد، امروز نوبت اهواز است که بافتهای تاریخیاش تخریب شوند، بیآنکه نهادی مسئولیت این روند را بپذیرد.
حفاظت از بافت تاریخی اهواز که اکنون به تکبناهای تاریخی پراکنده تبدیل شده است، از سوی نهادی ذیربط چندان جدی گرفته نمیشوند. بخش عمدهای از این بناهای تاریخی قابلیت ثبت در فهرست آثار ملی دارند ولی تاکنون ادارهکل میراث فرهنگی خوزستان اقدام موثری برای ثبت و جلوگیری از تخریب آنها انجام نداده است. نصرا... پژمانفر، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در این رابطه به آرمان میگوید: تخلفاتی که میراث فرهنگی در این چند وقت انجام داده است، تذکراتی از سوی مجلس گرفته که مجلس همچنان پیگیر این موضوع است. او میگوید که نسبت به تخریب بافتهای تاریخی تاکنون تذکراتی داده شده و اگر این سازمان جدی نگیرد، قانونگذار مجبور است با توجه به اختیاراتی که دارد، به شخص رئیسجمهور تذکر قانونی بدهد. این نماینده مجلس نهم تاکید میکند: بهزودی موضوع تخریب بافتهای تاریخی اهواز را نیز در کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح میکند و درصورت تخلف سازمان میراث فرهنگی، اقدامات قانونی را مجلس به عنوان یک نهاد مسئول انجام خواهد داد.
از سال 1390 تاکنون با اختصاص اعتبارات نوسازی و بهسازی از سوی شهرداری به ساکنان بافتهای فرسوده و همچنین لحاظ کردن مشوقهایی برای تخریب بناهایی که عمر مفید آنها گذشته و باید نوسازی شوند، باعث شده تا ساکنان مناطق قدیمی اهواز به شهرداری مراجعه کرده و مجوزهای تخریب بنای خود را دریافت کنند در این میان هیچ مشوقی برای نگهداری از خانههای تاریخی و دارای ارزش معماری وجود ندارد. به گزارش مهر، فعالان و دوستداران میراث فرهنگی، سازمان میراث فرهنگی را مسئول مستقیم این اتفاقها میدانند. امیر ترقینژاد کارشناس میراث فرهنگی در رابطه با تخریب بافتهای تاریخی به آرمان میگوید: اهمیت دادن به بافتهای تاریخی در سازمان میراث فرهنگی و حتی مردم فرهنگسازی نشده است. تا وقتی به کسانی که ساکن این بافتها هستند، تسهیلات ندهیم و این فرهنگسازی در مردم شکل نگیرد که بهجای این بافتهای تاریخی آپارتمانسازی نکنند، با این مشکل روبهرو خواهیم بود. این کارشناس میراث فرهنگی معتقد است: باید از رفتارهای کشورهای دیگر در زمینه اهمیت به آثار تاریخی، الگوبرداری کنیم. بهترین نمونه این موضوع را میتوان در کشورهای عربی یافت که عمر آثارشان گاهی به نیم قرن هم نمیرسد. اما هر ساله جشنوارههای فرهنگی، گردشگری دارند و موقع اهدای جوایز از نماد بادگیر ایران در یزد و یک محله در ونیز استفاده میکنند و حتی منطقهای در امارات به شکل بادگیرهای یزد درست کردهاند.
شهرداری جلوی تخریب را بگیرد
روند تخریب میراث اهواز رو به گسترش است و انتقادات دوستداران میراث فرهنگی مورد توجه مدیران و مسئولان اهواز قرار نگرفته است با این حال آنها میخواهند شهرداری از هرگونه تخریب، تجاوز به حریم، مرمت، تعمیر و تغییر کاربری مغایر با ضوابط حفاظتی اعلام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی، جلوگیری کند. دراینباره، سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان گفت: روند ثبت بناها در اهواز با کندی مواجه است ولی درعوض تخریب بناهایی که پیش از این ثبت بوده مانند بالکن مهدیان و کارخانه ریسندگی و بافندگی یا بناهایی که از فهرست آثار ملی خارج میشوند، با سرعت پیش میرود. مجتبی گهستونی افزود: هرچند در فهرست آثار ملی اهواز عنوان خرابههای شهر قدیم هرمز اردشیر با شماره 43 ثبت شده و تپه بیسیم آسیهآباد را به آن منسوب میکنند اما تاکنون اقدامی برای کاوش و نجاتبخشی آن صورت نگرفته است. اگر استدلال بعضی از کارشناسان مبنی بر اینکه این بنا بخشی از شهر هرمز اردشیر است، صحیح باشد باید اذعان داشت که تعرضهای گستردهای از قدیم تاکنون در این محوطه صورت گرفته بهگونهای که درحال حاضر ساخت و ساز تعاونی مسکن بخشی از کارکنان سازمان آب و برق خوزستان همچنان در جریان است. وی با بیان اینکه منزل نفیسی، منزل و مغازه قزلباش، مغازه و منزل منشیزاده، پل صالحآباد، مسجد آقاسیدعلی با مشکلات مشابه دیگر بناها مواجه هستند، گفت: در ماههای گذشته بناهای مهمی در خیابانهای خسروی، نطامی، فردوسی، حافظ، سعدی، طالقانی، عامری و... تخریب شده است.
روند تخریب از ثبت آثار پیشی گرفته است
گهستونی، سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی افزود: در اهواز صدها بنای باارزش معماری و مکان مهم وجود دارد که لازم است پس از بررسیهای لازم ثبت ملی آنها در دستور کار قرار بگیرد. در این خصوص طی بررسیهایی که در انجمن تاریانا انجام دادیم، مشخصات و کروکی کامل 200 بنا را در اهواز در نقشهای مجزا تهیه کرده و به شهرداری اهواز تحویل دادیم تا حداقل مانع از تخریب این بناها که مالکیت خصوصی دارند شود و یا ضوابط دیگری را درباره آنها تعریف کند. به گفته وی؛ در روزهای اخیر تخریب مدرسه ملی کارون در خیابان طالقانی اهواز انجام شد. همچنین خانهای دیگر در 30 متری اهواز نبش خیابان دبیرستان ملک تقوی تخریب شد که جزو نمونههای شاخص بودند. اکنون پیشنهاد میشود با توجه به اختیارعملی که در ماده 166 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شورای شهر اهواز داده شده درصدی از درآمد شهرداری هر شهر را متناسب با نیاز بافتهای تاریخی آن شهر دراختیار مدیریت ذیربط در شهرداری قرار دهد تا با نظارت واحدهای سازمان میراث فرهنگی کشور درجهت مرمت بناها، مجموعهها و بافتهای تاریخی همان محل به مصرف برسد. از سوی دیگر با توجه به ویژگیهای شهر اهواز به لحاظ فرهنگی و قومیتی و نقش آن در توسعه طی یکصد ساله اخیر انجام اقدامات و ایجاد زمینههای لازم برای تسری، تقویت و ارتقای هویت تاریخی- فرهنگی شهر، از طریق انجام و حمایت از اجرای پژوهشهای موضوعی تاریخی- فرهنگی و تهیه و اجرای طرحهای مرمت و ساماندهی و احیای ابنیه و بافتهای تاریخی یک ضرورت اجتنابناپذیر است.