سید احمد موسوی رئیس سازمان حج و زیارت گفت: خداوند کعبه را به نام خود یعنی بیت الله نامیده است و ماه رمضان را نیز به نام خود یعنی شهر الله نامیده است کسانی که به بیت الله میروند ضیوف الرحمان اند و کسانی که در ماه رمضان وارد میشوند نیز ضیوف الرحماناند.
وی ادامه داد: هر دو مهمان خداوند هستند و بر سر بهترین سفره نشستهاند بنابراین کسانی که بر سر این سفره نشستهاند باید سعی کنند بهترین غذا را تناول کنند و بهترین غذا بر اساس فرموده خداوند متعال تقوا است «خیر الزاد التقوا»
رئیس سازمان حجو زیارت با اشاره به اینکه بهترین ارمغان انسان آزادی است گفت: انسان باید تلاش کند که در ماه مبارک رمضان به این آزادی دست یابد. پیامبر گرامی اسلام میفرماید: «یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکُمْ مَرْهُونَةٌ بِأَعْمَالِکُمْ فَفُکُّوهَا بِاسْتِغْفَارِکُمْ» ای مردم جانهای شما به واسطه گناهانی که انجام میدهید مدیون و مرهون است پس آن را با استغفار آزاد کنید.
حجتالاسلام موسوی افزود: ماه رمضان بهترین فرصت برای استغفار و آزادی جان است. پس از خداوند میخواهم که همه ما بتوانیم با استغفار و کسب توشه تقوا در این ماه مبارک رمضان جانها و تنهای خودمان را از قفس گناه آزاد کنیم.
ویدر خصوص طرح توسعه مسجدالحرام گفت: زمانی که درخواستهای کشورهای اسلامی از کشور عربستان در خصوص افزایش سهمیه حج زیاد شد، کشور عربستان مجبور شد برای اینکه بتواند سهمیه حجگزار بیشتری به کشورهای مسلمان بدهد حرمین شرفین را توسعه دهد. این توسعه را از رمی جمرات شروع کرد و قرار است ظرفیت آن به حدود 5 میلیون نفر در روز برساند.
رئیس سازمان حج و زیارت تصریح کرد:سپس توسعه سعی و صفا و مروه را در دستور کار خود قرار داد تا ظرفیت آن را به حدود 105 هزار نفر در ساعت برساند. اما زمانی که همه زائران در مسجدالحرام میروند جمعیت بسیار متراکم میشود و باید این طرح توسعه را در مسجدالحرام نیز ادامه میدادنند.
حجت الاسلام موسویتصریح کرد: ظرفیت مسجدالحرام قبل از توسعه حدود 48 هزار نفر بود و الان با این توسعهای که در حال انجام است ظرفیت به حدود 22 هزار نفر رسیده است. این کاهش ظرفیت به خاطر این است که برخی از شبستانهای مسجدالحرام را به علت توسعه خراب کردهاند و هنوز نتوانستند آن را تکمیل کنند. برای نمونه پشت مقام ابراهیم شبستانی بود که خرابش کردهاند، همچنین شبستانی که روبروی حجر اسماعیل بود نیز خراب کردهاند.
ویگفت: بر این اساس و با تخریبهایی که برای توسعه صورت گرفته است ما با مشکل دیگری نیز مواجه هستیم از آنجا که قسمتی از فضای پشت مقام ابراهیم را خراب کردهاند و ظرفیت آنجا برای نماز خواندن بسیار کم شدهاست باید از مراجع عالیقدر سؤال کرد که با این موقعیت آیا جایز است کسی نماز را پشت مقام ابراهیم نخواند؟
طرح توسعه مسجدالحرام ظرفیت آن را نصف کرده است
رئیس سازمان حج و زیارت افزود: بنابراین امسال به خاطر برنامههای توسعهای و تخریب برخی از ظرفیتهای مسجدالحرام، ظرفیت آن تقریبا به نصف در ساعت کاهش پیدا کرده است و مسئولان سعودی برای اینکه زائران بتوانند اعمال را راحتتر و بهتر انجام دهند مجبور شدند که20 درصد از زائران کشورهای مختلف را کم کنند و این کاهش را از خودشان شروع کردند که در حدود 50 درصد از زائرانشان را کاهش دادند.
حجتالاسلام موسوی بیان کرد: بنده در اواخر ماه رجب و اوایل شعبان سفری به عربستان داشتم و احساس کردم که طرح توسعه مسجدالحرام نمیتواند تا قبل از ایام حج کامل شود بنابراین عربستان احتمالا دست به کاهش زائر خواهد زد از همین رو به دوستانی که مسئول ثبت نام بودند گفتم که ثبتنام را ببندند و دیگر ثبتنام نکنند که احیانا اگر مشکلی به وجود آمد بعد با مشکلات کاهش زائرانی که آموزش دیدند و ثبت نام کردند مواجه نشویم.
وی ادامه داد: در حقیقت ما برای راحتی کار زائران آنها را مرحله به مرحله ثبتنام کردیم و زمانی که به این مرحله رسیدیم سیستم ثبتنام را بستیم، اگر چه ما وقتی ثبتنام را بستیم فشارهای زیاد به ما آوردند و برخی گفتند به خاطر بالا رفتن هزینههای حج دیگر مردم استقبال نمیکنند، در حالیکه هیچکدام از این صحبتها درست نبود. بعد از یک هفته از اینکه ما سیستم ثبت نام را بستیم کشور عربستان خبر از کاهش20 درصدی زائران همه کشورهای اسلامی داد.
رئیس سازمان حج و زیارت تصریح کرد: ، خوشبختانه با مدیریت سازمان حج و زیارت و بر اساس پیش بینی که کرده بودیم و به متعاقب آن بستن سیستم ثبتنام، از یک معضل بسیار بزرگ عبور کردیم.
حجتالاسلام موسوی خاطرنشان کرد: اگر قرار بود همه ظرفیت سازمان یعنی حدود 80 هزار نفر را ثبتنام کنیم و الان میخواستیم20 درصد یعنی حدود 16 هزار نفری را که ثبتنام کرده بودند، پول واریز کرده بودند و در کلاسهای آموزشی شرکت کرده بودند و به فامیل اطلاع داده بودند را کاهش بدهیم سازمان با مشکل بسیار بزرگی روبرو میشد چرا که با هجمهنامه از نمایندگان مجلس که محل رجوع مردم هستند و دیگر مسئولان جهت سفارش و تاکید برای عدم حذف برخی از افراد روبرو میشدیم که این خودش معضل بسیار بزرگی برای همه مسئولین میشد که شکر خدا از آن عبور کردیم و تقریبا همه کسانی که ثبتنام کردهاند و پول را پرداخت کردهاند امسال عازم حج میشوند.
بیماران و کسانی که توانایی ندارند امسال به حج مشرف نشوند
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به تخریبهای صورت گرفته در مسجدالحرام به خاطر طرح توسعه از تمام کسانی که بیمار هستند و یا توانایی لازم جهت پیاده روی را ندارند و مجبور هستند با ویلچر اعمال را انجام دهند درخواست کرد که امسال عازم حج نشوند و آن را به سالهای آینده موکول کنند و مطمئن باشند که اگر امسال مشرف نشوند حقشان برای سال آینده محفوظ خواهد بود.
وی ادامه داد:اگر چه عربستان تمهیداتی را نیز برای ویلچریها اندیشیده است و میخواهد با نصب پلی شبستانهایی که تخریب شدهاند را به دیگر شبستانها متصل کند تا ویلچریها بتوانند طواف کنند اما با وجود این اقدامات نیز انجام اعمال برای این افراد نسبت به سالهای گذشته بسیار سختتر خواهد بود.
حجتالاسلام موسویبیان کرد: طرح توسعه مسجدالحرامبه تازگیشروع نشده است و این طرح3 ساله است اما مسئولان عربستان سعودی تصور میکردند قبل از رسیدن ایام حج قسمت عمدهای از این توسعه به اتمام خواهد رسد و بنابراین باعث کاهش ظرفیت نخواهد شد.
وی افزود: اما برخلاف تصور آنها با وجود اینکه قراردادهایی با کشورهای اسلامی بر اساس آنچه برنامه ریزی کرده بودند، منعقدشده بودو برایشان بسیار سخت و گران تمام شد مجبور شدند 20درصد از سهمیه همه کشورها را کاهش بدهند که موجب اعتراض بسیاری از کشورها نیز شد چرا که این کاهش 20 درصدی باعث تحمیل خسارتی سنگینی به آنهاشد.
اعزام 63 هزار و 990 نفر زائر در حج 92
حجتالاسلام موسوی با اشاره به کاهش20 درصدی سهیمه حج گفت: این کاهش برای ایران از سهمیهای خواهد بود که امسال سازمان با مذاکرات و پیگیریهای متعدد توانست از عربستان بگیرد، بنابراین بر اساس سهمیه امسال که حدود 4 هزار از سهمیه سال گذشته بیشتر بود و تعداد حدود 80 هزار نفر بودند، حدود 16 هزار نفر کاهش خواهیم داشت. بر این اساس 63 هزار و 990 نفر از ایران در حج 92 حضور خواهند یافت.
وی تصریح کرد: البته با توجه به کاهش عوامل و افزوده شدن این سهمیهها به زائران در حقیقت ما نسبت به سال گذشته 20 درصد کاهش را نخواهیم داشت و با وجود کاهش20 درصدی، کاهش زائران ایرانی کمتر از10 هزار نفر خواهد بود.
رئیس سازمان حج و زیارت خاطرنشان کرد: در حج امسال اتفاقی افتاد که تا به حال سابقه نداشته است. امسال سازمان برنامهریزی عملیات حج را در سه مرحله انجام داد. مرحله اول بر اساس سهیمه سال گذشته یعنی 75 هزار نفر بود. مرحله دوم بعد از افزایش سهمیه به حدود 80 هزار نفر بود و بالاخره مرحله سوم آن بعد از کاهش20 درصد سهمیه بود.
حجتالاسلام موسوی ادامه داد: عملیات حج شامل اجاره هتلها، چینش کاروانها، تعیین مدیرها، پزشکها، روحانیون کاروانها و بسیاری از کارهای دیگر میشود که برای این تعداد نفر بسیار سنگین است.
رئیس سازمان حج و زیارت گفت: یکی از مهمترین دردسرهایی که داشتیم مسأله اجاره هتلها برای هر 3مرحله بود. ما برای هر مرحله باید در بازار رقابتی که کشورهای دیگر اسلامی مانند ترکیه، اندونزی، مالزی و دیگر کشورها نیز وجود داشتند بهترین، ارزانترین و نزدیکترین هتلها به حرم را اجاره میکردیم.
حجتالاسلام موسوی ادامه داد:برای مرحله اول و دوم با هتلهای مورد نیازمان قرارداد بستیم اما زمانی که کاهش 20 درصدی به ما اعلام شد باید قراردادمان را با برخی از هتلها که دیگر مورد نیازمان نبود فسخ میکردیم در حالی این فسخ قراردادها باید هزینههایی نیز در بر میداشت و همه این هزینهها با توجه به قیمت ارز بر عهده زائران بود.
وی افزود: اما خوشبختانه تا به حال سازمان با 14 هتلی که قرارداد بسته بود و بعد از کاهش 20 درصد مازاد نیازمان حساب شده بودند بدون پرداخت هزینهای قرارداد را فسخ کرد.
رئیس سازمان حج و زیارت ادامه داد: بنابراین تا به حال سازمان با 95 درصد هتلهایی که مازاد بر نیاز بوده بدون پرداخت هزینه قرارداد را فسخ کرده است. با بقیه هتلهای مازاد بر نیاز نیز در حال مذاکره هستیم و امیدواریم که هر چه زودتر بتوانیم بدون پرداخت هزینهای با تمام هتلهای مازاد بر نیاز فسخ قرارداد کنیم.
کاهش سهمیههای عمره از طرحهای سازمان بود
وی در خصوص کاهش سهمیههای عمره گفت: زمانی که من مسئولیت سازمان را به عهده گرفتم گفتند: 6 میلیون نفر در صف اعزام به عمره هستند و بعد از زمانی گفتند 8 میلیون. وقتی مباحث عمره را بررسی کردم متوجه شدم حدود11 درصد از اعزام کل عمره به سهمیهها تعلق دارد؛ سهمیههایی که به ارگانها و سازمانها تعلق داشت و اینها بر اساس این سهمیه میتوانستند بدون ثبتنام و بدون قرار گرفتن در نوبت به عمره اعزام شوند.
حجتالاسلام موسوی بیان کرد: برخی از این سهمیهها مصوبه شورای عالی حج بود مانند سهمیه خانواده شهدا، دانشجویان، طلاب و دانشآموزن و برخی دیگر غیر قانونی بودند و مصوبهای از شورای عالی حج نداشتند.
وی بیان کرد: ما هم تصمیم گرفتیم که تمام این سهمیهها را برداریم که برخی مخالفت کردند و گفتند چون سالها است که این سهمیهها وجود دارد نمیشود آن را حذف کرد اما چون این سهمیهها خلاف شرع و خلاف قانون بود تاکید بر حذف آنها داشتیم.
رئیس سازمان حج و زیارت تصریح کرد: در حقیقت تلاشمان این بود که 60 درصد از این سهمیهها را کاهش بدهیم اما با عنایت پرودگار زمانی که گزارش کار امسال را برای بنده آوردند مشاهده کردم که تقریبا اعزام بر اساس این سهمیهها به صفر رسیده است یعنی تمام این سهمیهها که هر ساله به ادارات و سازمانها داده میشود به مردمی تعلق گرفت که در صف اعزام به عمره بودند.
افزایش قیمت ارز باعث افزایش هزینهّهای حج شد
حجتالاسلام موسویتصریح کرد: خوشبختانه بر اساس بازخوردی که از عمرهگزارن و همچنین کارگزاران عمره داشتیم عمره امسال نسبت به سالهای گذاشته روانتر و بهتر برگزار شد و بسیاری از مشکلاتی که سالهای گذشته وجود داشت امسال به وجود نیامد و اگر هم آمد سریعا با پیگیریهای زیاد سازمان حل شد. وی ادامه داد: برای نمونه هر ساله گاهی اوقات سیستم ویزای عربستان بسته میشد و به کسی ویزا نمیدادند اما امسال با وجود اینکه چندباری این اتفاق افتاد اما با پیگیریها سازمان و رایزهایی که با وزیر حج عربستان و کنسولی عربستان در ایران صورت گرفت این مسائل حل شد.
رئیس سازمان حج و زیارت گفت: قیمت حج را دو پارامتر تعیین میکند، اول خرید خدمات و دیگری خرید ارز است. خدمات شامل هزینههای هتلها و حمل و نقل میباشد که سازمان بسیار تلاش کرده و میکند که هزینه این خدمات را کاهش دهد و در صورت کاهش مابه التفات آن را به حسابی که زائران هنگام ثبتنام به ما داده اند به صورت خودکار واریز میشود.
حجتالاسلام موسوی تصریح کرد: خوشبختانه خرید خدمات بر اساس همان قیمت سال قبل میباشد و آنچه باعث تفاوت قیمتها شده است خرید ارز است که ارز 1250 تومان به 2600 تومان رسیده است بنابراین دلیل عمده افزایش قیمت حج بالا رفتن قیمت ارز است
وی بیان کرد: به هر حال بعد از اعلام قیمت تمام شده برای حج و جو سازیهای سنگینی که بر علیه ما صورت گرفت برخی از کارشناسان به سازمان حج آمدند و ریز مسائل را بررسی کردند و در آخر به همان قیمتی رسیدند که ما قبلا اعلام کرده بودیم.
رئیس سازمان حج و زیارت خاطرنشان کرد: سازمان حج و زیارت تلاشهایی برای کاهش قیمت انجام داده است مثلا بلیط هواپیمای سعودی را حدود 80 دلار و هواپیمای داخلی را 200 هزار تومان کم کرده است. بعلاوه بودجه استانها و برخی از هزینههای مانند خرید لباس و… را نیز کم کرده است، همچنین کاهش حدود یک هزار نفر از عوامل حج که باعث کاهش مبلغی در حدود 160 میلیارد تومان شده باعث کاهش هزینههای حجاج شده است.
سود سپردههای حج اصلاح خواهد شد
حجتالاسلام موسوی در خصوص تأسیس بانک حج و سپردههای مردم نزد بانکها گفت: اگر چه مسئولیت مستقیم سپردهها به عهده بانکها است و سپردههای مردم نزد بانکها است اما سازمان نیز نسبت به این سپردهها زیر سؤال است.
وی ادامه داد:به همین خاطر در جلسه مشترکی با مسئول بانک مرکزی و بانک ملی و ملت داشتیم درخواست کردیم که آنها در خصوص سپردههایی که مردم بابت حج و عمره نزد شان میگذارند بیشتر اطلاع رسانی کنند. جلسات مختلفی با آنها داشتیم که خوشبختانه قرار شد سود این سپردهها اصلاح شود.
رئیس سازمان حج و زیارت افزود: طرحهای بانک حج و هواپیمایی حج آماده شده است و صحبتهایی نیز با مسئولان دولتی انجام شده است اما مسائل اقتصادی داخل کشور و همچنین وضعیت ارز باعث کند شدن حرکت این طرحها شده است که انشالله به موقع و هر زمان مساعدت از دستگاههای مربوطه صورت بگیرد این طرحها را نیز اجرایی خواهیم کرد.
حجتالاسلام موسویگفت: زائر محوری در سازمان حج و زیارت یک اصل است و آنچه برای سازمان مهم است این است که همه عوامل و کارگزارن حج باید در خدمت زائر باشند. لذا مدیر که لایه اول تماس سازمان با حاجی است باید در سطح بالایی باشد و تجربه نشان داده است که کاروانهایی که دارای مدیران با تجربه و سطح علمی بالایی بودند زائران از آنها راضیتر بودند.لذا ما بررسی مجددی برای شرایط مدیر داشتیم.
وی ادامه داد: امسال بر خلاف سالهای قبل هیأتهایی را تشکیل دادیم و آنها را به استانها ارسال کردیم تا از مدیران امتحان بگیرند و با آنها مصاحبه کنند و این باعث حذف برخی از افراد شد که این حذفها باعث فشارهایی به ما شد اما دلیلی وجود ندارد وقتی مدیری ناتوان است به عنوان مدیر یک کاروان به حج اعزام شود.