به گزارش سفر نیوز ، همزمان با روز جهاني و هفته بزرگداشت بناها و محوطههاي تاريخي، معاون حفظ و احياي سازمان ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري اعلام كرد: با توجه به مهجور بودن بافتهاي تاريخي در سطح كشور، حفاظت از بافتهاي تاريخي در اولويت برنامههاي سال 86 معاونت حفظ و احياي سازمان ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري قرار دارد.
"فريبرز دولتآبادي" با بيان اين مطلب گفت: مردم و مسئولان عموماً به بناها و آثار شاخص معماري حساسيت دارند، اما ارزشها و اهميت و كاربرد بافتهاي تاريخي هنوز مورد بيتوجهي است.
وي خاطرنشان كرد: هدف از اجراي چنين برنامههايي اين است كه بافتهاي تاريخي بهعنوان عناصر و پديدههاي واجد ارزشي شناخته شوند كه مجموعاً داراي هويت، روح و درسهاي تاريخي و فرهنگي و اجتماعي بسيار بوده و بهعنوان اسناد مهم تاريخ و فرهنگ ملي كشور مطرح شوند.
دولتآبادي در پاسخ به اين سؤال كه آيا در ميان بافتهاي موجود اولويت ويژهاي در نظر دارند، اظهار داشت: مسئله اصلي، بافتهاي تاريخي شهرها و روستاهاي كشور بوده و هيچ بافت ويژهاي در اولويت قرار نگرفته است.
وي در ادامه، يادآور شد: علت اصلي مشكلات متعدد بافتها را بايد در نظام برنامهريزي شهري جست كه استراتژي مشخص و ويژهاي براي بافتها نداشتهاند؛ از اين رو ما درصد ايجاد تغيير در نظام برنامهريزي و مديريت شهري و ساماندهي آن هستيم، بهگونهاي كه بافتهاي تاريخي را در جاي خود بشناسند و براي آن برنامهاي دقيق ارائه دهند.
معاون حفظ و احياي سازمان ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري گفت: از اين پس در طرح جامع شهري و طرحهاي تفضيلي، مهندسان مشاور موظف ميشوند لااقل در حد راهبردي و حفظ و احياي بافتهاي تاريخي نيز برنامهاي ارائه دهند و اگر اين برنامه به اجرا درآيد بسياري از مشكلات در برنامه توسعه شهري حل ميشود.
به گفته معاون حفظ و احياي سازمان ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري، اقدامات موردنظر در سه حوزه مديريت شهري، توسعه شهري و برنامهريزي شهري بهويژه ازنظر مسائل، قوانين و ضوابط مربوط به بافتهاي تاريخي پيگيري خواهد شد.
وي ادامه داد: هدف اصلي آن است كه طرحهاي موضوعي و موضعي معطوف به بافتهاي تاريخي در هر سه حوزه ياد شده، متناسب با شرايط اجتماعي و الگوهاي سكونت و تغييرات اقتصادي و مقتضيات زندگي امروز، امكان سكونت دوباره آنها را فراهم كند.
وي در پاسخ به اين سؤال كه فعاليتهاي صورت گرفته در بم و حضور گروههاي متعدد بينالمللي در بازسازي و مرمت ارگ بم و الحاقات آن، چه تأثيري بر ديگر فعاليتهاي جاري سازمان ميراث فرهنگي در حوزه حفظ و احياي آثار و مجموعههاي تاريخي داشته است، گفت: فعاليتهاي جاري در ارگ بم، كاري فوقالعاده و چند بعدي است و مرمت و بازسازي آن در اوج استانداردهاي بينالمللي انجام ميشود بسياري از گروههاي خارجي حاضر در آن علاوه بر فعاليتهاي تخصصي در زمينه بازسازي و مرمت، در زمينه پژوهش و آموزش درباره معماري خشتي و گلي نيز فعاليت ميكنند.
وي خاطرنشان كرد: اين فعاليتها كاملاً جدي علمي و آكادميك بوده و در منظر فرهنگي بم، بهعنوان يك اثر فرهنگي جهاني ثبت شده، موضوعي بيسابقه در كشور و بحثي بسيار كلانتر از مباحث مربوط به مرمت بناها است.
دولتآبادي در ادامه پيشنهاد كرد: در شرايط كنوني كه بخشي از بازسازي شهر بم انجام شده بسيار بجاست كه گروههاي تخصصي ويژهاي به بررسي، ارزيابي و نقد فعاليتهاي مردم و دولت در بازسازي خانهها، خيابانها و ساختمانهاي مختلف خصوصي و عمومي در اين شهر بپردازند.
وي هدف از اجراي اين برنامه را رعايت پيشينه و الگوي تاريخي شهر بم دانست تا روشن شود اقدامات انجام گرفته در بازسازي بم تا چه حد متناسب با روحيه و هويت تاريخي بم است و در فرآيند بازسازي بم طرحهاي اجرا شده ازسوي مشاور يا طراحان و مهندسان شهري تا چه حد به الگوي بومي و اقليمي و ساختار تاريخي اين شهر و موقعيت جهاني ارگ بم مطابقت و هماهنگي دارد.
معاون حفظ و احياي سازمان ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري همچنين با اشاره به برخي از مهمترين تهديدها در برابر بناها و محوطههاي تاريخي كشور، اظهار داشت: آثار تاريخي، علاوه بر عوامل مستمر و غيرمستمر طبيعي، ازسوي عوامل انساني نيز تهديد ميشوند، اما اين عوامل كه در دو بخش دولتي و غيردولتي قابل بررسي هستند نيز تا حدي با رعايت برنامهريزيهاي مناسب قابل پيشگيري است.
وي افزود: گاه مداخلاتي از سوي دستگاههاي دولتي رخ ميدهد كه بهدليل شتاب توسعههاست. اين مسئله بهويژه ازسوي دستگاهها و نهادهاي مرتبطي چون شهرداريها بسيار ديده شده كه گاه براي تعريض خيابانها يا ايجاد برخي تأسيسات شهري نظير مترو اقدام به تغييرات غيركارشناسي در محوطههاي تاريخي ميكنند.
دولتآبادي مسئله ارگ عليشاه تبريز را نمونهاي از اينگونه مداخلات دستگاههاي دولتي در حوزه ميراث فرهنگي دانست كه بدون ارزيابيهاي تخصصي در اين زمينه صورت گرفته است.
وي گفت: هر يك از اين مداخلات بايد در حوزه تخصصي ويژه و متناسب با اهداف پروژه صورت گيرد تا در نهايت به بهايي بيش از مزاياي نهايي آن تمام نشود. اين كار مستلزم ارزشگذاري و اولويتبندي و بررسي شرايط قبل و بعد از تغيير و تحقيق در روشهاي مختلف براي ايجاد تغيير است؛ بهاين معنا كه صرفاً به ارائه يك روش بسنده نشود، بلكه گزينههاي ديگر نيز مورد بررسي قرار گيرد و در پايان كمخطرترين و كمهزينهترين و بهترين روش بهكار گرفته شود.
وي تأكيد كرد: هنگامي كه اتفاقاتي نظير بازگشايي يك محور در قبال تغيير فضا يا حتي محيط منظري يك اثر تاريخي رخ ميدهد، بايد هزينههاي غيرمستقيم و گزينههاي متعدد ديگر نيز در زمينه ترافيك شهري و حل مشكلات آن بررسي شود.
معاون حفظ و احياي سازمان ميراث فرهنگي، صنايعدستي و گردشگري، در زمينه خطرها و تهديدهاي طبيعي و انساني اظهار داشت: اساساً فعاليتهاي لازم در همه زمينهها به موازات هم در جريان است و هيچ اولويتي در اين زمينه مطرح نيست، اما در ميان موارد حفاظتي، اولويت نخست معاونت حفظ و احيا، حفظ بافتهاي تاريخي و تعامل با ديگر دستگاههاي دولتي و غيردولتي درگير در مسائل بافتهاي شهري و روستايي است.