به گزارش سفر نیوز، مسجد تاريخانه يکي از مهمترين بناهاي بازمانده از قرون اوليه اسلامي در اين کشور است.
بنا به نوشته بعضي از کتب اين بنا در زمان خلافت اولين خليفه عباسي(سفاح) درسال 132 هجري قمري و سلطنت هارون الرشيد، 170 هجري قمري ساخته شده است.
نام مسجد از دو واژه تاري و خانه تشکيل شده که تاري لفظ ترکي و به معناي خدا است، خداي خانه از اولين نمونههاي مساجدي است که در آن مناره نيز يکي از عناصر تشکيل دهنده است.
پلان اين مسجد عبارتست از يک حياط مربع شکل در سمت قبله يک تالار ستون دار و در سه سمت ديگر يک رديف رواق ساخته شده، تالار ستوندار آن در حال حاضر داراي هفت ناو طولي و سه ناو عرضي است و ناو وسطي آن عريضتر و رفيعتر از ناوهاي طرفين بوده و شامل محراب است.
عدهاي سبک معماري مسجد را عربي ميدانند و ساخت آن را مشابه مسجد مدينه عنوان کردهاند، اما آثار به جاي مانده از ستونهاي يک کاخ ساساني در نزديکي دامغان، شباهت بسيار زيادي با ستونهاي مسجد تاريخانه دارد.
اين بنا در جنوب شهرستان دامغان و در خيابان ايستگاه راه آهن قرار دارد.