به گزارش سفرنیوز، درحالي ساخت بيش از 90 هزار واحد مسکن روستايي در جنوب کرمان و استان هرمزگان و سيستان و بلوچستان در دستور کار بنياد مسکن قرار گرفته که به زعم کارشناسان، ساخت مکعب هاي سيماني در ابعاد 20 الي 40 متر واحد مسکوني محسوب نشده و در واقع اين طرح نه ساماندهي بلکه طرحي جدي براي از بين بردن اين کپرهاست.

جدال کارشناسان فرهنگي با مهندسان نوسازي بنياد مسکن درخصوص طرح ساماندهي کپرنشينان درحالي بي نتيجه باقي ماند که با وجود تاکيد مسئولان بنياد مسکن مبني بر اينکه اين طرح درواقع نوعي ساماندهي کپرنشينان است نه کپرزدايي. اما روند و شدت ساخت و سازها به نقطه اي رسيده است که حتي مهديان معاون بازسازي مسکن روستايي بنياد مسکن هم تاييد مي کند که تا چند سال آينده کپرنشيني کاملا از بين خواهد رفت.

اين درحالي است که برخلاف تصور بسياري از مردم و حتي مسئولان که زندگي در کپر را محقرانه مي پندارند کارشناسان و مردمشناسان بر اين عقيده اند که کپرنشيني و ساخت خانه از مصالح بومي به لحاظ تطابق و بهره گيري از محيط طبيعي چنان صاحب فرهنگ و اهميت است که منسوخ شدن آنها درواقع نابودي بخشي از ميراث معنوي و شيوه زندگي مردم مناطق جنوب و جنوب شرقي شمرده مي شود. اين درحالي است که معاونت بازسازي و مسکن روستايي بنياد مسکن با تاکيد بر توسعه ساخت و ساز، امکان استفاده از مصالح جديد وگسترش امکانات شهري، کپر را سازه اي مناسب براي زندگي نمي داند و يادآور مي شود که غار نشيني هم نوعي از زندگي بوده که هم اکنون منسوخ شده است.

به گزارش سفرنیوز، طرح ساماندهي کپرنشينان که درواقع از سال 84 به پيشنهاد استاندار وقت استان کرمان شکل گرفت منجر به ساخت 52 هزار واحد براي کپرنشينان استان کرمان، 23 هزار واحد در استان سيستان و بلوچستان و 10 هزار واحد در استان هرمزگان شد. مکعب هاي سيماني که در ابعاد کپرها يعني 20 الي 40 هسته مرکزي اين خانه ها را تشکيل مي دهد. خانه هايي که براي ساخت آنها 10 ميليون تومان وام مسکن روستايي با 2 سال ساخت و 12 سال بازپرداخت به همراه 2 ميليون وام بلاعوض براي ساخت داده مي شود. خانه هايي که شيوه ساخت ومعماري آن مشخص و کلاسه شده به فرهنگ مردم و معماري آن خطه القا شده است.

عزيزالله مهديان معاون بازسازي مسکن روستايي بنياد مسکن دررابطه با طرح ساماندهي کپرنشينان و ميزان رضايت مندي مردم منطقه به خبرنگار CHN مي گويد: از سال 84 بحث ساماندهي کپرنشين ها استان کرمان شروع شده است. اين طرح به پيشنهاد استاندار وقت مطرح بنا شد که کپرنشينان به صورت جدي سامان پيدا کنند.

وي مي افزايد: اين اتفاق درحالي افتاد که کپرنشينان قبل از پيشنهاد استاندار و طرح ساماندهي کپرنشينان بنياد مسکن شروع به ساخت و ساز با مصالح ساختماني کرده بودند درواقع همين امر باعث شد که دولت با پيشنهاد استاندار موافقت کند و به ساماندهي کپرها بپردازد.

کپر که فضايي مسکوني با امکانات قابل دسترس و در ابعاد 20 متر مربع است، ساخت آن متشکل از مصالح بومي از قبيل چوب و ليف خرما است و ساخت آن با استفاده از مصالح بومي و باهزينه بسيار اندک صورت مي گيرد به طوري که باتوجه به وضعيت آب و هوايي و گرماي بيش از حد منطقه مي تواند سازه اي بسيار مناسب تلقي شود. اين درحالي است که به گفته مهديان اين مسئله زماني اهميت داشته که در روستاها امکاناتي نبوده به طوري که خانه هاي غالب روستاها داراي از خشت و گل و با امکانات محلي ساخته مي شد.

مهديان معتقد است: درطول زمان و گذشت ايام نيز روستاييان به اين فکر افتادن که خانه مناسب داشته باشند که بهداشتي، کاشيکاري و آشپزخانه اپن داشته باشد، امکاناتي که مردم شهر از آن بهره مند هستند. در گذشته زندگي روستاييان با دام و احشام شان بوده است و طبيعتا از نظر بهداشت اصلا درست نبوده و اگر بخواهيم فضاي دامي با فضاي زندگي انساني جدا بشود لازمه آن اينست که خانه جديدي ساخته شود. اين درحالي است که اگر روستاييان خانه هايي به سبک و سياق شهري مي سازند نمي توان خرده به روستاييان گرفت لازمه زندگي امروزي اينست که با تکنولوژي همراه شوند. کپرها هم از اين قاعده مستثني نيستند.

وي ادامه داد: با اينکه کپر ها در زمان خودش سازه با اهميتي بوده است اما در شرايط فعلي ديگر پاسخگو نيست. چون نيازهاي ديگري هم وجود دارد الان کپر يک فضاي کوچک است که تمام نيازهاي خانواده در آن برطرف مي شود و خانواده دوست دارند يک فضاي جداگانه وسرويس بهداشتي داشته باشند و قبل از اينکه ما وارد عمل بشويم کساني که توان مالي داشتند شروع به ساخت يک مسکن ثابت کرده بودند و آنهايي که توان مالي نداشتند زيربناي کپرها را با ارتفاع يک متر و نيم با خشت وسنگ و آجر مي ساختند به تدريج اين کپرها داشت شکل خانه مي گرفت. و ما درواقع به ساماندهي آن ها کمک کرديم چراکه کپر يک نوع ساختمان مسکوني است که صاحب فرهنگ بوده و مردم استفاده مي کردند ما تنها در کنار کپرها يک فضاي مسکوني ايجاد کرديم که در برخي فصول سال که امکان استفاده از کپر وجود ندارد از سازه با مصالح جديد استفاده شود.

هم اکنون خانه هايي که توسط بنياد مسکن براي کپرنشينان ساخته شده يک معکب سيماني کوچک است که به گفته مهديان هسته مقاوم مرکزي به شمار مي رود و مردم با توجه به شرايط مالي مي توانند گسترش دهند. وي همچنين تاکيد کرد يک خانه روستايي 20 درصد فضاي آن مربوط به مسکن است و آنچه ما مي سازيم هسته مقاوم يک خانه است که کمتر در آن فضا زندگي مي کنند زندگي در روستا بيشتر در فضاي باز است. ما نيز خانه ها را به گونه اي طراحي مي کنيم که آن خانه يا معکب هاي سيماني در فضاهاي جنبي روستا گم شود. کپرنشينان براي ساخت فضاي دامي مي توانند از جهاد کشاورزي وام گرفته و فضاي زندگي خود را گسترش دهند.