راهنماي عملي براي گردشگران مدتهاست که از سوي سازمان جهاني گردشگري منتشر شده اما اين دستوالعمل در ايران ظاهرا مفهومي ناشناخته است و بايد سالها بگذرد تا متوليان گردشگري پس از بروز دهها عوارض مخرب جبران ناپذير به اهميت آن پي ببرند.
صنعت توريسم از دستوالعمل سازمان توريسم جهاني تبعيت مي كند
به گزارش سفر نیوز: استانداردهاي جهاني که عمدتا مبتني بر خطوط راهنما و دستورالعمل هايي است که با عنوان استانداردهاي جهاني در اخلاقيات گردشگري شناخته شده اند، با عنوان «راهنماي عملي براي گردشگران» مدت هاست که از سوي سازمان جهاني گردشگري وابسته به سازمان ملل متحد منتشر شده است.
اين استانداردها اگرچه دربيشتر کشورهاي معتبر و مطرح جهان گردشگري اعم از اروپايي و آسيايي و عربي و ترک در سالهاي اخير مورد توجه و اهتمام جدي است اما متاسفانه درايران ظاهرا مفهومي نا شناخته و گنگ است که ظاهرا بايد سال ها بگذرد تا مسئولان و متوليان گردشگري به تبعيت از جريان هاي جاري گردشگري در کشورهاي همسايه و ... پس از بروز دهها عوارض مخرب جبران ناپذير به اهميت اين موضوع بپردازند.
اما براساس اين استانداردها سفر و گردشگري بايد براساس طرح و برنامه عملي مشخصي باشد كه از آغاز تا انتها هدف‌هاي فردي يا جمعي مسافر يا مسافران را تامين كند.
اين راهنماي عملي که در بيشتر کشورهاي جهان اعم از کشورهاي غربي، کشورهاي عربي و بسياري کشورهاي آسيايي موفق در صنعت گردشگري، داراي موارد مشخصي است، مهمترين نکات کليدي در برنامه هاي گردشگري را براي تمام گردشگران و نيز آژانس هاي گردشگري ارائه مي کند که با عنوان «توريسم مسئوليت پذير» با هدف «توريسم پايدار» مبنايي استراتژيک در اتخاد سياست هاي گردشگري و محور مقررات گردشگري براي مسئولان اين صنعت است.
طبق اين راهنماي عملي مسئولان بايد اين مسئوليت پذيري را از گردشگران بخواهند ضمن اين که شرايط و لوازم آن را با آموزش و تبليغات لازم فراهم آورند.
اما طبق استانداردهاي اعلام شده جهاني در زمينه توريسم مسئوليت پذير، آمادگي ذهني براي يادگيري، اولين نکته و اصلي است که دراين راهنما برآن تاکيد شده است. در بخشي از اين راهنما آمده است: هنگامي كه قصد سفر به شهر با كشوري ديگر داريد، اولين چيزي كه نياز داريد يك ذهن باز و روشن است. اين ذهن باز و روشن نكته‌اي مهم و غيرقابل اغماض و جايگزين‌ناپذير براي مسافري است كه مي‌خواهد تازه‌هايي از دنياي ديگري و مكان ديگري را بياموزد.
علاوه بر آزادانديشي و دوري از تنگ‌نظري و پيش‌داوري، روحيه خودآموزي، تسامح و آسان‌گيري دوطرفه و تمايل به يادگيري و دانستن و شناخت تفاوت‌هاي پذيرفته شده ميان مردم و فرهنگ‌ها و گوناگوني آداب و رسوم و عقايد آنان با يكديگر از شرايط مهم و مسلم براي گردشگري است كه دوست دارد سفري با ارزش و تاثير‌گذار و پرخاطره داشته باشد.
مسئوليت پذيري دومين نکته پس از آزادانديشي است که مبناي اخلاقيات گردشگري است. يعني همان اصل مهمي که بي توجهي به آن تخريبها و زخمهاي عميقي بر طبيعت ايران و بسياري ديگر از کشورهاي توسعه نيافته جهان زده است.
دراين راهنما آمده است:« روشن است كه هر انساني در ايجاد روحيه مسووليت‌پذيري در سفر و گردشگري نقش خود را دارد. دولت‌ها و امور تجاري و اجتماعات وابسته هم بايد هر آنچه كه در توان دارند، انجام دهند اما به عنوان يك مهمان شما مي‌توانيد اين روحيه را در خود و ديگران با روشهاي مختلف و به گونه‌اي متفاوت، ايجاد و تقويت كنيد.»
و اما راههايي که سازمان توريسم جهاني در تحقق اين اهداف به گردشگران ارائه کرده است:
1 - ذهن خود را كاملا باز و آزاد، آماده روبه‌رو شدن با فرهنگ‌ها و سنت‌ها و رسوم ديگران نگاه داريد. ترديد نكنيد كه اين روحيه تجربه و دنياي شما را متحول خواهد كرد. زيرا شما قادر به درك و رعايت حرمت انسان‌هاي ديگر مي‌شويد و به سرعت ياد مي‌گيريد كه به مردم محلي و آداب و رسوم‌شان احترام بگذاريد و از آنها لذت ببريد. پس آماده و پذيراي فرهنگ و رسوم ناآشنا و حتي عجيب ديگران باشيد و سنت‌ها و رفتار‌هاي اجتماعي و فرهنگي آنان را اگر مي‌توانيد خود نيز در عمل تجربه كنيد.
2 - به حقوق انسان‌ها در كليت انساني‌شان احترام بگذاريد. براي اين منظور تمام اشكال و روشهاي متضاد با هدف‌هاي بنيادين مطرح در گردشگري را بررسي كنيد و مورد پژوهش عملي قرار دهيد البته تا حدي كه در محل مورد نظر شما جرم تلقي نشود.
3 - به حفاظت و حمايت از محيط‌زيست و طبيعت تا بيشترين حد ممكن كمك كنيد. از
حيات وحش و سكنه بومي هر منطقه حمايت كنيد و از خريد و فروش كالاها و محصولاتي كه از انواع گياهان يا حيوانات كمياب يا گونه‌هاي درخطر تهيه شده اكيدا خودداري كنيد.
4 - به منابع و ريشه‌هاي فرهنگي در هر شهر يا كشوري احترام بگذاريد. تمام تلاش‌هاي شما بايد با حفظ حرمت تمام ميراث فرهنگي، باستاني يا هنري سكنه و مردم هر شهر و منطقه‌اي باشد كه به آنجا سفر كرده‌ايد.
5 - به ياد داشته باشيد كه سفر شما مي‌تواند در رشد و توسعه اقتصادي و اجتماعي هر منطقه سهيم باشد. پس براي حمايت از اقتصاد محلي هر منطقه اولا از محصولات و توليدات و صنايع دستي مردم آن منطقه خريد كنيد و ثانيا اصول رايج در بازارهاي تجاري هر منطقه را حين خريد‌وفروش مراعات كنيد. اين به اين معناست كه خريد هر كالايي بايد بازتابي باشد از اينكه شما ارزش و اهميت دسترنج توليدكنندگان آن را كاملا درك مي‌كنيد.
6 – از شرايط جاري در مقاصد گردشگري مورد نظر خود آگاه باشيد و پيش از عزيمت درباره شرايط بهداشتي و وضعيت دسترسي به خدمات اضطراري و يا خدمات مشاوره‌اي در آن محل، تحقيق كنيد به نحوي كه مطمئن شويد امنيت فردي و سلامتي شما در اين سفر به مخاطره نخواهد افتاد. همچنين در صورتي كه رژيم غذايي خاصي داريد و يا داروهاي خاصي مصرف مي‌كنيد، ازنظر امكانات براي تامين نيازهاي ويژه خودتان همانند دسترسي به غذاي موردنياز و يا دارو و خدمات درماني و پزشكي پيش از عزيمت به محل مورد نظر مطمئن شويد.
7 - تا حد ممكن پيش از عزيمت درباره آداب و رسوم، فرهنگ و هنجارها و قوانين مقصد موردنظر خود آگاه شويد و فرصت كافي براي درك اين تفاوت‌هاي فرهنگي و احترام به آنها به خود بدهيد. از هرگونه رفتاري كه مي‌تواند در ميان مردم بومي هر محل توهين‌آميز و ناپسند تلقي شود، اكيدا اجتناب كنيد.
8 – حتي‌الامكان با قوانين رايج در هر منطقه آشنا شويد به نحوي كه به طور ناخواسته دچار رفتار يا عملي نشويد كه در آن كشور يا شهري كه از آن بازديد مي‌كنيد جرم تلقي شود. در اين زمينه اجتناب از هرگونه حمل وسايل نظامي و اسلحه و يا هرگونه مواد غيرقانوني و... ضروري است. بلكه با رعايت احترام به مردم بومي از حمل هرگونه مواد، توليدات و ابزارهايي كه از نظر مقررات ملي آن كشور يا شهر ميزبان غيرمجاز و خلاف قانون است، خودداري كنيد.
