به گزارش سفرنیوز، پروژه بزرگ پايش (مانيتورينگ) نقش‌برجسته و کتيبه داريوش اول هخامنشي در بيستون با همکاري کارشناسان آلماني و ايراني آغاز شد.
مدير پايگاه ميراث‌جهاني بيستون اظهار داشت: آن گونه که از شواهد و مدارک باستان‌شناسي برمي‌آيد انسان‌ها اولين‌بار در دوره پارينه‌سنگي مياني در غارها و پناهگاه‌هاي صخره‌اي دشت بيستون ساکن شدند که غارهاي شکارچيان، مَرتاريک، مَردودر، مَرآفتاب، مَرخِر و پناهگاه‌هاي صخره‌اي چرخِلان و زرده بيوچِک شواهدي بر اين مدعا هستند.
«حسين راعي» افزود: وجود تپه‌ها و آثار فراوان موجود در دشت بيستون نشان مي‌دهد که اين منطقه در پيش از تاريخ از مهمترين مناطق سکونتي منطقه زاگرس و به طور کلي ايران بوده است.
او خاطرنشان کرد: يکي از مدارک قابل توجه تاريخ بشر يعني نقش‌برجسته و کتيبه داريوش کبير که مدرکي کليدي براي رمزگشايي خط ميخي است در اين محوطه قرار گرفته است. در واقع به واسطه کتيبه مذکور بود که «سر هنري راولينسون» کار طولاني و پرزحمت خود را که منتهي به خواندن خط ميخي فارسي باستان در سال 1847 ميلادي شد را آغاز کرد.
اين مقام مسوول با بيان اينکه اين کتيبه را ملکه کتيبه‌هاي شرق باستان و لوح روزتاي آسيا لقب داده‌اند، خاطرنشان کرد: اين اثر در دي‌ماه سال 1310 به شماره 70 در فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيده است و در 13 جولاي 2006 برابر با 22 تيرماه 1385در سي‌امين اجلاس يونسکو که در شهر ويلنيوس ليتواني برگزار شد، به شماره 1222 در فهرست ميراث‌جهاني به ثبت رسيد.
«راعي» گفت: اين اثر منحصر به فرد پس از ثبت تخت جمشيد، چغازنبيل، ميدان نقش جهان، تخت سليمان، پاسارگاد، گنبد سلطانيه و بم و منظر فرهنگي آن هشتمين اثر ايراني است که در فهرست ميراث‌جهاني يونسکو به ثبت رسيده است.
مدير پايگاه ميراث‌جهاني بيستون اظهار داشت: کتيبه مذکور 22 متر طول و 8/7 متر عرض دارد، به خط ميخي و سه زبان فارسي باستان، عيلامي و اکدي يا بابلي نو نگاشته شده و براساس مطالعات زمين‌شناسي سنگ‌هاي تشکيل‌دهنده اثر، آهکي و مربوط به دوره کرتاسه است.
او يادآور شد: به دليل فشارهاي زمين ساختي و تکتونيکي، صخره‌هاي کوه بيستون داراي درز و ترک‌هاي فراواني است و کارستي بودن اين سنگ‌ها باعث نفوذ آب در اين درزها و ترک ها شده است که مهمترين عامل تخريب در اين اثر ارزشمند ميباشد و چهره 2 هزار و 532 ساله اين اثر را خدشه‌دار کرده است.
«راعي» گفت: نبودن تجربه قبلي مرمت بر روي چنين آثاري و کمبود متخصصان اجرايي در ايران از طرفي و نو بودن حفاظت و مرمت بر روي آثار صخره‌اي در ايران و حتي جهان و کمبود تجهيزات پيشرفته از طرفي ديگر پايگاه ميراث جهاني بيستون را بر آن داشت تا با کمک نيروهاي متخصص بين‌المللي و با استفاده از توان تخصصي مرمت‌گران داخلي گامي بزرگ و مهم در راه حفظ و مرمت اين اثر گران‌بها بردارد.
اين مقام مسوول گفت: در اين راستا پروژه بزرگ پايش (مانيتورينگ) کتيبه و نقش‌برجسته داريوش اول هخامنشي که يک پروسه 18 ماهه را در برمي‌گيرد با همکاري يک تيم متخصص مرمت سنگ از کشور آلمان و کارشناسان مرمت پايگاه ميراث جهاني بيستون شروع به فعاليت کرده است.
مدير پايگاه ميراث جهاني بيستون تصريح کرد: هم اکنون اقدامات پژوهشي پروژه در حال انجام بوده و از اهداف آن مي‌توان به مستندنگاري و برداشت دقيق سه بعدي از اثر با استفاده از اسکن‌ليزر و اسکن‌نوري است که در سه زمينه، بررسي و شناخت کامل آسيب‌هاي موجود در اثر، تکميل مطالعات زبان‌شناسي و بازخواني کتيبه و امکان ايجاد مدل‌هاي همانندسازي شده (مولاژ) سنگي يا با استفاده از مصالح ديگر حائز اهميت است، اشاره کرد.
«راعي» خاطرنشان کرد: دستيابي به راهکارهاي حفاظتي مطلوب جهت جلوگيري از فرسايش اثر و جمع‌بندي مطالعات و آزمايشات و در صورت لزوم و رفع خطر اجراي عمليات مرمتي بر روي اثر از ديگر اهداف اين پروژه است.
او در پايان ابراز اميدواري کرد که با توسعه مطالعات در زمينه مرمت و حفاظت آثار صخره‌اي و استفاده از تکنيک‌هاي مدرن جهاني در اين امر بتوانيم در ارائه راهکارهاي جديد در سراسر کشور سرآمد بوده و آگاهي‌رساني کنيم.
