به گزارش سفر نيوز ، در حالي كه شناخت باستان‌شناسان از تمدن اشكاني و ساساني تنها به محوطه‌هايي چون كوه خواجه، تپه گوري و برخي محوطه‌هاي اندك ديگر معطوف مي‌شود، هيات بررسي و شناسايي دشت سيستان از وجود چندين محوطه بزرگ دوره سلوكي، اشكاني و ساساني خبر مي‌دهد.
شناسايي محوطه‌هاي دوره سلوكي، اشكاني و ساساني در بررسي و شناسايي دشت سيستان، اين منطقه از استان سيستان و بلوچستان را به يكي از مراكز مهم مطالعات اين سه دوره باستاني كشور بدل كرده است.
"رسول موسوي حاجي"، يكي از سرپرستان هيات بررسي و شناسايي دشت سيستان با اعلام اين خبر گفت: «پيش از اين در دشت سيستان هرگز محوطه‌هاي دوره سلوكي ديده نشده بود و شناخت ما از دوره اشكاني و ساساني نيز به كوه خواجه، تپه گوري و چند محوطه مشهور ديگر خلاصه مي‌شد. اما در حال حاضر تعداد بي‌شماري محوطه باستاني مربوط به دوره سلوكي، اشكاني و ساساني كشف شده است كه اهميت مطالعات اين دوره را در دشت سيستان دو چندان مي‌كند.»
تاكنون باستان‌شناسان موفق به شناسايي بيش‌از 700 محوطه باستاني از دوره پيش از تاريخي تا دوره‌هاي اسلامي در دشت سيستان شدند كه تمامي اين محوطه‌ها روي نقشه باستان‌شناسي علامت گذاري مي‌شوند.
موسوي حاجي گفت: «بخشي از اين محوطه‌هاي شناسايي شده به سه دوره نامبرده مربوط مي‌شود و هيات باستان‌شناسي موفق به يافتن شهري عظيم از دوره اشكاني و ساساني شد كه تاكنون بي‌سابقه بوده است.»
اين شهر حدود 600 در 500 متر وسعت دارد و مملو از فضاهاي دوره اشكاني و ساساني است.
سرپرست هيات بررسي و شناسايي به ميراث خبر گفت: «در ميان يافته‌هاي باستان‌شناسي هنگام بررسي محوطه‌ها، با نوع جديدي از سفال دوره سلوكي و اشكاني برخورديم كه تا امروز نمونه آن ديده نشده بود.»
وي افزود: «اين سفال‌ها با رنگ قرمز براي نخستين بار در سيستان مشاهده شده است و اين موضوع نيز بر اهميت مطالعات باستان‌شناسي اين دوره در سيستان مي‌افزايد.»
همچنين هيات باستان‌شناسي بقاياي ديس و بشقاب از دوره سلوكي و اشكاني يافتند كه كمتر نمونه آن‌ها مشاهده شده است.
به گفته موسوي حاجي كيفيت محوطه‌هاي باستاني كشف شده از دوره سلوكي، اشكاني و ساساني مي‌تواند افشاگر رازهاي اين دوره‌هاي باستاني كه هنوز به خوبي روي آن‌ها مطالعات باستان‌شناسي انجام نگرفته است باشد.
از جمله يافته‌هاي مهم در اين بررسي و شناسايي، كشف محوطه‌هاي باستاني هم دوره با شهر سوخته است كه داراي مراكز صنعتي بودند و از روي تپه‌هاي باستاني سنگ‌هاي ترئيني لاجورد و عقيق به دست آمده است.
اين يافته‌ها حاكي از آن است كه فعاليت‌هاي صنعتي با سنگ‌هاي تزئيني تنها مختص شهر سوخته نبوده است و تپه‌هاي اقماري اين شهر باستاني نيز فعاليت‌هاي صنعتي داشته‌اند.
اين بررسي‌ها نشان داد كه در دشت سيستان هر 6 كيلومتر يك محوطه باستاني وجود دارد و پيش از اين تصور مي‌شد كه در هر 10 كيلومتر يك اثر باستاني وجود داشته باشد.
"رضا مهرآفرين"، مدير گروه باستان شناسي دانشگاه سيستان و بلوچستان و يكي ديگر از سرپرستان هيات باستان‌شناسي بررسي و شناسايي دشت سيستان درباره اين بررسي‌ها گفت: «در اين عمليات باستان‌شناسي بيش‌از 30 باستان‌شناس در مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري به همكاري پرداختند در دو فاز اجرا مي‌شود.»
وي افزود: «در اين پژوهش علمي 22 حوزه در منطقه سيستان شناسايي شده است كه براي بررسي و شناسايي منطقه، برنامه علمي را به دو فاز و در هر فاز بررسي 11 حوزه تقسيم شده است.»
طي اين برنامه ريزي فاز نخست در سال جاري و فاز دوم سال آينده به مرحله اجرا درمي‌آيد.
به گفته مهرآفرين، كشف بيش از 700 محوطه باستاني تنها حاصل كوشش باستان‌شناسان در فاز نخست بوده و هنوز فعاليت‌هاي علمي فاز دوم آغاز نشده است.
قرار است تمامي اطلاعات جمع‌آوري شده از اين برنامه پژوهشي روي نقشه باستان‌شناسي استان سيستان و بلوچستان پياده شود تا اطلس باستان‌شناسي اين استان تهيه شود.
