به گزارش سفرنیوز، دبير کارگروه ميراث فرهنگي و صنايع دستي آذربايجان شرقي موزه ادب و عرفان شهرستان اهر را موزه اي بي نظير و سرشار از ظرايف ادبي و عرفاني معرفي کرد.
صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي، تراب محمدي در بازديد از موزه ادب و عرفان شهرستان اهر که در محل مقبره عارف نامي ايران، شيخ شهاب الدين اهري داير است، گفت: با توجه به آثار منحصر به فرد موجود در مجموعه موزه، بازديد از اين مکان منحصر به فرد را به تمام علاقمندان به تاريخ ادب و عرفان توصيه مي‌کنيم.
رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري آذربايجان شرقي تصريح کرد: با توجه به روند مرمت و بازسازي ابنيه قديمي در استان و تبديل آنها به موزه ها و مراکز تخصصي، موجي جديد در بازديد از اين اماکن به وجود آمده و اين اقدام باعث زنده شدن مجدد و غباز زدايي از بخشهاي مختلف فرهنگ و تاريخ کشور شده است.
محمدي با اشاره به تاريخ بناي موزه گفت: مقبره شيخ شهاب الدين اهري يکي از قديمي ترين بناهاي ثبت شده استان در فهرست آثار ملي کشور است که در تيرماه سال 1311 با شماره 179 به ثبت رسيده و پس از چند مرحله مرمت، در سال 1374 به عنوان موزه ادب و عرفان اهر افتتاح شد.
به گفته وي اين موزه تنها موزه تخصصي ادب و عرفان در کشور است و آثار بسيار شاخصي از جمله کتب خطي دوران صفوي تا قاجار از قبيل قرآن‌هاي خطي با جلدهاي تذهيب شده لاکي و ديوان شعرا و عرفا مانند ديوان جلال‌الدين مولوي و گلستان سعدي همچنين قطعه خط‌‌هايي به صورت شکسته و نستعليق از آثار «استادعبدالمجيد طالقاني» از خوشنويسان قاجاريه و زيارت‌نامه حضرت سيدالشهدا به قلم ميرآقاي اهري و آثاري از استاد درويش از صاحب‌نامان اهالي عرفان در آن به نمايش گذاشته شده است.
محمدي افزود: از آثار بسيار ارزنده اين موزه طوماري است پارچه‌اي متعلق به دوره صفويه به طول 360 سانتيمتر و به عرض 50 سانتيمتر که به سوره‌هاي کلام‌الله مجيد با خط نسخ، ثلث مزين شده است و اين سوره‌ها در داخل نقوش اسليمي و ترنجي به طرز بسيار زيبايي جاي گرفته‌اند.
دبير کارگروه ميراث فرهنگي و گردشگري استان تصريح کرد: در بخش عرفان اين موزه نيز تابلوهاي نقاشي از دوره قاجاريه و مجموعه جالبي از انواع کشکول‌هاي دراويش از جنس چوب، سفال، چيني و برنز که داراي کتيبه‌ها و نقوشي از مجالس درويشان است مشاهده مي‌شود؛ علاوه براين در اين موزه انواع کلاه‌هاي مخصوص دراويش در دو دوره صفويه و قاجاريه به همراه تبرزين‌هاي مرصع طلاکوب و نقره کوب، فراهم شده است. از ديگر اشياي موزه، يک در چوبي پاشنه‌گردان است.اين در به کلي کنده‌کاري و منبت‌کاري شده و داراي کتيبه‌اي متعلق به قرن هفتم هجري قمري است.
وي در پايان اين بازديد ابراز اميدواري کرد مقبره شيخ شهاب الدين اهري و موزه ادب و عرفان اهر با حضور بازديدکنندگان بيش از پيش شناخته شود و باعث رونق گردشگري در منطقه نيز شود.
بناي موزه ادب و عرفان اهر متشکل از يک ايوان بزرگ، 2 مناره بلند، 2 ايوان کوچک و يک مسجد بزرگ و خانقاه معروف به قوشخانه (لانه پرندگان) و اتاق‌هاي متعدد است که به روايت کتاب عالم آراي عباسي ساخت آن را به شاه عباس صفوي نسبت مي‌دهند.
برخي از ديوارهاي مجموعه شيخ شهاب‌الدين اهري با نقاشي‌هاي به يادگار مانده از گذشته‌هاي دور به‌عنوان دفتر خاطرات يا صفحه‌اي ويژه براي ثبت خاطرات عارفان و علاقه‌مندان و مريدان شيخ‌العارفين، شهاب‌الدين که از مسافت‌هاي دور به ديدار شيخ آمده و در مجموعه مزبور ساکن مي شدند، اختصاص داده شده بود.
بخشي از اين ديوارها توسط اساتيد مرمتگر سازمان مرمت شده و اشعاري از شعراي معروفي چون «ابوالقاسم نباتي»، «شيخ بهايي» و چند شاعر بزرگ ديگر در خطوط احيا شده از گذشته در بين نوشته‌هاي موجود شناسايي شده است.
اين ديوارها به تنهايي يک اثر فرهنگي و تاريخي باارزش محسوب مي‌شود و گوياي ذوق عرفاني و ادبي ساکنان گذشته‌هاي دور اين سرزمين است.
در کتيبه اي در مجموعه شيخ شهاب‌الدين اهري نيز آمده است: مسجد اين مجموعه در دوره قاجاريه تـوسط مصطفي قلي خان اميرکبير، حاکم قراجه‌داغ بازسازي شده است.
اين اثر بزرگ معماري و فرهنگي متعلق به قرن هفتم هجري است و براساس شواهد تاريخي در زمان حيات «شيخ شهاب‌الدين اهري» داراي ساختمان و تشکيلات منحصربه‌فردي در منطقه بوده است.طبق برخي مستندات تاريخي تکميل و تعميرات اوليه «بقعه شيخ شهاب‌الدين اهري» به عصر شاه عباس اول صفوي نسبت داده شده است.
گفته مي‌شود در اوايل قرن يازدهم هجري شاه عباس اول به هنگام مسافرت به آذربايجان و منطقه ارسباران در اين بقعه که مجموعه‌اي در يک باغ 12 هکتاري بود و به «باغ شيخ» نيز موسوم بود بيتوته کرده و به تعمير و تکميل آن همت گماشته است.اين مجموعه در ادوار زنديه و قاجاريه نيز به دفعات مرمت شده است.
شيخ شهاب‌الدين محمود اهري عارف بزرگ در سال 580 هجري قمري در اهر متولد و پس از کسب معارف علمي ديني به درجه ارشاد رسيده است.
شيخ همچنين به درجات مختلف علمي نائل گشته و از سال 642 تا 665 هجري به‌عنوان رهبر تمام فرقه‌هاي عرفاني ايران در اهر به تدريس و تربيت عرفا و علما مي‌پرداخته است.
شيخ شهاب‌الدين محمود اهري بعد از عمري زندگي پربار در شهرستان اهر وفات يافته و در خانقاه خويش در اين شهر دفن شده است.
