به گزارش سفرنيوز ، جنگهای پی در پی در افغانستان طی قرنهای متمادی بخش عظیمی از گنجینه های تاریخی و گلدسته های باستانی و مشهور شهر هرات را به کام ویرانی کشیده و باقیمانده این آثار تاریخی نیز در معرض تخریب و ویرانی قرار دارند .

پیش از این 12 گلدسته در شهر قدیمی هرات وجود داشت که بخشی از مدرسه و مسجد بود که از قرن 15 به دست عروس (همسر پسر) امپراطور مغول، تیمور، ساخته شد. این مکان برای آموزش و نماز مورد استفاده قرار می گرفت.

این گلدسته ها از معماری هنری بسیار با ارزشی بهره گرفته که از شاهکار هنری هرات به شمار می روند. آنها از آجرها و سنگهای آبی، سبز، سفید و مشکی پوشیده شده و ارتفاعشان به بیش از 30 متر می رسد که در میان صحرا ساخته شده اند.

با وجود جنگهای پی در پی افغانستان هنوز 5 گلدسته از این گلدسته های قرون وسطی در هرات باقی مانده که بقیه آنها به خاک تبدیل شدند.

پس از جنبش طالبان به منظور سیطره بر افغانستان در سال 2001 صلح و آرامش به هرات بازگشت و امکان حفاظت از این گلدستههای تاریخی افزایش یافت. اما مشکل عبور و مرور اتومبیلها و کامیونها از این راه یعنی از وسط مجموعه گلدسته های باقی مانده امکان تخریب و فروپاشی آنها را افزایش داده است به طوری که اگر گذرگاه این اتومبیلها و کامیونها بسته نشود، امکان تخریب به طور حتم وجود خواهد داشت که حتی یکی از آنها با خطر فروپاشی فاصله چندانی ندارند.

ایام الدین اجمل مدیر دفتر آثار تاریخی وابسته به وزارت فرهنگ هرات در این مورد گفت: طی 5 سال گذشته تلاش کرده ایم که گذرگاه نزدیک این گلدسته ها را ببندیم، اما تنها در مدت کوتاهی موفق به این کار شدیم، با اعتراض ساکنان، حکومت منطقه ای اعلام کرد که نمی تواند و یا آمادگی ندارد که مسیر را تغییر دهد و دوباره این راه باز شد. اما حکومت ملزم به حفاظت از گلدسته هاست و تنها با بستن این گذرگاه امکان حفاظت وجود دارد.

بریندان کسار مشاور فرهنگی سازمان آموزش، علوم و فرهنگ ملل متحد ( یونسکو) نیز گفت: حکومت محلی باید برای این آثار باستانی جهانی اهمیت قائل شود و دفتر کوچک یونسکو در کابل باید از میراث فرهنگی افغانستان و در واقع میراث جهان حفاظت کند، چرا که شهر قدیمی هرات در لیست موقتی پیوستن به یونسکو قرار دارد.

اجمل و کارمندان یونسکو در کابل می گویند: حکومت محلی با نبستن گذرگاه مذکور به شهر قدیمی هرات آسیب رسانده است، از این رو ضمن بستن این راه، باید فعالیتهایی به منظور نگهداری و حفاظت بیشتر آن انجام دهد.

اجمل گفت: از زمان جنگ شکاف وسیعی نزدیک گلدسته ها به وجود آمده است که یونسکو فقط امسال بیش از 360 هزار دلار به منظور فعالیتهای حفاظتی به این شهر قدیمی داده است. با این کار یونسکو حکومت را ملزم کرده تا از میراث فرهنگی جهان حمایت کند و با سرمایه گذاری اقتصادی زمینه های جذب گردشگر را به این شهر قدیمی فراهم آورد. چرا که اهمیت این پایگاه تاریخی طی دهه های آینده بیشتر خود را نشان می دهد.