پايگاه اطلاع رسانی گردشگری سفر نيوز

[نسخه مخصوص چاپ ]

SAFARNEWS.COM


بقایای معماری محوطه تاریخی صفه سرمسجد پاک‎سازی شد
تاريخ خبر: شنبه، 5 اسفند 1396 ساعت: 14:09
به گزارش سفر نیوز، معاون میراث‌فرهنگی خوزستان از پاک‌سازی و سامان‌دهی مجموعه تاریخی سرمسجد در شهرستان مسجدسلیمان خبر داد. مرجان شوشتری معاون میراث‌فرهنگی خوزستان امروز شنبه 5 اسفند 96 با اعلام این مطلب گفت: «به‌منظور پاک‌سازی و سامان‌دهی بخش‎های آسیب‎دیده مجموعه سرمسجد بر فراز صفه مقدس که پیش‌تر ازسوی گیرشمن کاوش و معرفی شده بود، هم اکنون طی قراردادی با هماهنگی پژوهشگاه باستان‎شناسی، تحت عنوان پاک‌سازی و سامان‌دهی صفه سرمسجد از‌سوی اداره‎کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خوزستان عقد شد و مقدمات اجرایی لازم فراهم آمد.» او ادامه داد: «به‌منظور رعایت کامل اصول فعالیت در محوطه‎های تاریخی، دقت حداکثری در شناخت بقایای معماری موجود، بهره‎گیری کامل از اسناد منتشرشده ازسوی کاوشگران اولیه مجموعه و انجام نظارت مستمر بر جمع‎آوری بقایای فروریخته معماری با مشورت استادان و پیشکسوتان امر، قرار شد در وهله اول در محل‎های مشخص‎شده پیش از هرگونه اقدام در راستای پاک‏‌سازی، تیم باستان‎شناس اقدام به جمع‌آوری بقایای فروریخته، پاک‌سازی محیطی و فراهم آوردن مقدمات لازم کند.» معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خوزستان تأکید کرد: «بر این اساس طرح اولیه آماده و مجوز لازم با عنوان برنامه پاک‎سازی و جمع‎آوری بقایای معماری فروریخته معبد بزرگ و معبد شمال شرقی مسجدسلیمان از‌سوی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری صادر شد. درحال حاضر عملیات مستندسازی میدانی اولیه با رعایت تمام اصول علمی، اقدامات اولیه برای پاک‌سازی محیطی و گردآوری بقایای آواری فروریخته در دو بخش مشهور به معبد مرکزی و بنای مشهور به شمال شرقی صورت گرفته و فضاهای لازم برای انجام اقدامات پاک‎سازی با هدف سامان‌دهی و حفاظت مشخص شده است.» او افزود: «پس از مشخص شدن فضاها و بقایای معماری، اقدامات لازم به‌منظور حفاظت و تثبیت وضع موجود و در صورت لزوم بازچینی و تکمیل بخش‎های فروریخته با استفاده از مصالح خود مجموعه انجام شد.» شوشتری تصریح کرد: «گمانه‎زنی برای تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه سرمسجد، طراحی سایت موزه، بازچینی برخی جداره‎های فروریخته، پژوهش‎های منظر فرهنگی به‌منظور تکمیل نقشه عرصه و حریم پیشنهادی محوطه‎ی سرمسجد و عملیات سال جاری با هدف مرمت و ساماندهی مجموعه، از دیگر طرح‎های اجراشده از‌سوی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برای شناخت، حفاظت و معرفی این اثر تاریخی ارزشمند است.» صفه تاریخی سرمسجد مشرف بر شهر مسجدسلیمان و در جوار بافت مسکونی محله نصیرآباد واقع شده است و در سال 1316 با شماره 300 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. بیشترین پژوهش‌های میدانی در این مجموعه را رومن گیرشمن انجام داده است. پیش از او کسانی چون ژاک دومرگان، آندره گدار و سراورل اشتاین نیز به آثار تاریخی این منطقه اشاراتی داشته‎اند. گیرشمن پیش از آغاز کاوش‌های باستان‎شناختی، تاریخ پیشنهادی بنای اولیه این نیایشگاه را برمبنای پیش فرض تقارن مسجدسلیمان کنونی با پارسوماش باستان به نخستین زمان‌های حضور پارسیان در این منطقه (حدود سده هفتم پ.م) دانسته و از صفه‌های سرمسجد، بردنشانده و پاسارگاد به‌عنوان نخستین استقرارهای پارسیان در عصر هخامنش و چیش‎پش و پیش نمونه ساختارهای معماری شاخص عصر هخامنشی چون تخت جمشید یاد می‌کند. گیرشمن و گروه همراه او در سال‎های 1964-1967 اقدام به کاوش‌های باستان‌شناختی بر صفه سرمسجد و بردنشانده کردند و نتایج آن را در دو شماره اختصاصی نشریه MDP به چاپ رسانده است. او بقایای مکشوف از مسجدسلیمان و به ویژه معبد مرکزی را در سه فاز اصلی معماری از عصر سلوکی تا ساسانی معرفی کرد که در نهایت بخش عمده آن با گورستانی از دوره متأخر اسلامی پوشانده شده است.