پس از ظهور دو رقیب قدرتمند درهمسایه گی خود، هند درتلاش است تا باحفظ جایگاه سنتی خود را درگردشگری معنوی، قطب و پایتخت گردشگری معنوی جهان بازیابد.

به گزارش بنگلادش مونیتورمقامات گردشگری در هند قویا مصمم شده‌اند تا این کشور را به عنوان پایتخت گردشگری معنوی به جهانیان معرفی کنند. این موضوع محور بحث‌های مطرح شده در کنفرانس گردشگری معنوی با هدف توسعه پایداروبا گام حلزون بود که درکشور هند سرزمین خدایان " اخرین روز ماه اکتبر 2015 برگزار شد.

دراین کنفرانس که توسط مقامات اتاق بازرگانی و تجارت دردهلی برگزار شد، شرکت کنندگان یادآور شدند که گردشگری معنوی هم اکنون درسطوح مختلف و درکشورهای مختلف به گونه متفاوتی شکل گرفته ومشاهده می‌شود. درحال حاضرکشورهای دیگری نیز همانند بولیوی ، کشور جمهوری چک ، بلغارستان و رومانی بر گردشگری معنوی تمرکز کرده‌اند. درهند با برگزاری مراسم متعدد و دعوت از سخنران‌ها و نیز ایجاد پایگاه‌ها معنوی گوناگون همانند «سحوهام باباجی» ،«لاهاک »و« سونال مانسینگه» کوشش شده است توجه گردشگران جویای معنویت را بخود جلب کنند.‌

دراین کنفرانس شرکت کنندگان اعلام کردند که درشرایطی که روز به روز برتعداد جویندگان سعادت وداراکات معنوی افزوده میشود تعداد گردشگران معنوی هند نیز افزایش می‌یابد اگر بازاریابی گردشگری مناسبی درباره جاذبه‌های معنوی و مراکز آن بخوبی صورت بگیرد و نیز زیرساخت‌های موجود درکشور بهبود یابد. به گفته یکی از شرکت کنندگان دراین کنفرانس بسیاری از پیروان آیین بودا برای کسب آرامش درونی علاقمندند که به هند سفر کنند. زیرا درسنت معنوی هندی کاملا پذیرفته شده است که اگر کسی واقعا جویای عشق و شفقت است و به آن نیاز دارد باید درپی شادی و خوشبختی دیگران باشد.

دردنیای مدرن امروزین ثروت اندوزی و کسب امکانات مادی برای رسیدن به شادی یا خوشبختی رویکردی شکست خورده است و اکنون درجهان تعداد بیشتری از مردم دریافته‌اند که برای دستیابی به خوشبختی واقعی باید به معنویات گروید. بنابراین هند با توجه به سنت دیرینه ادیان و مذاهب و آیین‌های معنوی دینی و غیر دینی مرکزی است که می‌تواند قطب گردشگری معنوی جهان باشد.

"ریشیکش" یکی از مناطق مهم گردشگری هند است که به ویژه گردشگری یوگا و نیز سنت‌های کهن درمانی درهند از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری معنوی آن است که سالانه هزاران گردشگر را از سراسر جهان بخود جذب می‌کند. علاوه براین از آنجا که مرز نپال وهند زادگاه بوداست و آیین بودایی یکی از مهمترین مذاهب هند و شرق آسیا است، اکنون رقابت گسترده‌ای برگردشگری معنوی با تکیه برآموزه های این آیین کهن شرق دوردرکشورهای منطقه به ویژه سه کشور چین ، هند و نپال شکل گرفته است. اما از نظر تاریخی همواره هند مرکز گردشگری معنوی جهانی شناخته شده وهند برای حفظ این جایگاه تلاش‌های گسترده‌ای را از سال گذشته آغاز کرده است.

این اظهارات درپی تلاشهای قبلی هند دربرابر حفظ جایگاه خود دربرابر دررقیب دیگر که قصد حذف هند را دربازار انحصاری گردشگری معنوی شرق دور دارند، مطرح شده است. مقامات دولت محلی در ایالت "اندرا‌پرادش" هند از سه سال پیش با اختصاص اعتبارات مالی ویژه تصمیم گرفتند با ایجاد حلقه‌های بودایی وحفاظت از یادمان‌های مذهب بودا همچنان یکه تاز توریسم بودایی دربرابر چین و نپال باشد.

این امکانات شامل ایجاد مراکز اطلاع رسانی، موزه ،تسهیلات توریستی، تئاترهای روباز،محوطه‌سازی و ایجاد چشم‌اندازهای سبز همراه با انواع مجسمه‌ها و تسهیلات دیگراست. همچنین شامل ایجاد یک پارک موضوعی بودایی با هزینه‌ای بالغ بر 16 هزار روپیه است.

این اقدامات درحالی صورت گرفت که پیش از این نیز کشور چین درهمکاری با نپال، اعلام کرده بود که با هدف توسعه توریسم بودایی، پروژه ایجاد مرکز جهانی توریسم مذهبی بودیسم رادرزادگاه بودا به اجرا درآورده است. این سایت یک اثر ثبت شده در فهرست میراث جهانی از سوی کشور نپال است و طرح مورد نظر با کمک 3 میلیارد دلاری چین و دیگر کشورهای منطقه به مناسبت سالروز تولد بودا، به اجرا در آمده است.

ازدیگر سو دپارتمان توریسم هند این تسهیلات و طرح‌ها را براساس شناسایی توان نهفته عظیمی مطرح کرده‌است که میراث بودایی در هند از طریق سایت‌هاو بناهای تاریخی همچنین از طریق برگزاری انواع مراسم آیینی همانند جشن "جایانتهی" و مراسم سرودخوانی راهبان بودایی، به صنعت گردشگری این کشور عرضه می کند.

این اظهارات در کنفرانس گردشگری معنوی هند همچنان حکایت از ادامه رقابت های منطقه‌ای در این حوزه از توریسم مذهبی در منطقه شرق آسیادارد . اگرچه آیین بودا مذهبی اقلیت در هند محسوب می‌شود اما هنوز هم 4 منطقه در هند و نپال وجود دارد که برای پیروان بودا بسیار با اهمیت هستند. این چهار منطقه عبارتند از: لامبینی یا لومبینی ، زادگاه بودا که در نزدیکی مرز هند و نپال قرار دارد. اورو ولا، که امروز آنرا بود گایا می‌نامند و در ایالت بیهار هند قرار دارد. این مکان محل روشنگری بودا بوده است؛ سارنات، در ایالت اوتار پرداش هند، که محل اولین موعظه بودا بوده است و کوشاواتی که در ایالت اوتار پرداش قرار داشته و آنرا کوشیناگار نیز می‌نامند، که محل زندگی وی در اواخر حیات تا زمان مرگ بوده است.

اگر چه همه این مناطق پس از فروپاشی مذهب بودائیسم در هند ویران شدند، اما به تازگی بازسازی شده و محل رفت و آمد گردشگران قرار گرفته‌اند. منطقه بودا گایا، که محل مشاهدات عرفانی بودا بوده امروزه دارای معابد بودایی و مراکز مدیتیشن و همچنین موزه‌هایی از آیین بودایی و هندو است. از دیگر آثار موجود در این منطقه می‌توان به جایگاه سنگی بودا و همچنین معبدی متعلق به بودا در قرن هفتم میلادی اشاره کرد.