هترا شهری باستانی است که در استان «نینوا» در عراق در 290 کیلومتری شمال شهر بغداد و 110کیلومتری جنوب غرب موصل قرار دارد.
اما در دوران باستان این شهر در فاصله 50کیلومتری شمال غرب پایتخت آشور باستان واقع بود.
شهر هترا دارای معماری خاصی است که میتوان سه نوع تمدن ایرانی، یونانی و رومی را در آن دید.
هترا یکی از معدود آثار به جا مانده از دوران اشکانی است.
سرستونها و سنتوری یونانی به جا مانده در این بنا میتواند نشانهی صلح ایران و یونان و تاثیرپذیری اشکانیان از فرهنگ یونانی باشد.
بقایای این شهر به ویژه معابدی که در آن معماری هلنی و رومیان با ویژگیهای تزئینی شرقی مخلوط شدهاند، عظمت این تمدن را تایید میکنند.
این شهر در فهرست میراث جهانی یونسکو در سال 1985 به ثبت رسیده است.
شواهد باستانشناسی و ترجمه متن کتیبههای موجود در این شهر نشان میدهند که هترا در قرن دوم میلادی رونق گرفت و در همان دوران به میزان چشمگیری بر وسعت آن افزوده شده است.
بر اساس همین شواهد، دوران رونق هترا بسیار کوتاه بود و تنها پس از اندکی با سقوط این شهر به دست ساسانیان، هترا برای همیشه خالی از سکنه ماند.
خرابه و بقایای این شهر را جهانگردان اروپایی در قرن نوزدهم و نخست با «جی آراس» در سال 1215هجری شمسی و یا 1216هجری شمسی کشف کردند.
به رغم اینکه برخی از محققان معتقدند، سکونت و تمدن در این ناحیه از دوران آشوریها و یا در نهایت از دوران هخامنشیان آغاز شده است، اما تاکنون هیچ مدرکی دال بر وجود شهر هترا پیش از دوران اشکانی به دست نیامده است و چنین ادعاهایی همگی مبتنی بر فرضیات هستند.
نام این شهر برای اولین بار در سال 117میلادی، در گزارش «تراجان» پادشاه روم که به «بینالنهرین» لشکرکشی کرده بود، ثبت شده است.
سقوط هترا با شاپور اول ساسانی که به متروک ماندن ابدی این شهر منجر شد، سپس به افسانه و داستان آمیخته شد و در حالی که هنوز رگههایی از حقیقت را در خود داشت، در داستانهای عربی و فارسی نقل شده است که از آن جمله میتوان به کتابهای تاریخ طبری و تاریخ مسعودی اشاره کرد.