به گزارش سفرنیوز، همایش میراث باستانشناسی اسپانیا با حضور استادان و کارشناسان موزه و دانشگاه آلیکانته در سالن نشست موزه ایران باستان برگزار شد.
در این همایش که با شرکت جمعی از مقامات سیاسی از جمله سید علی پاکدامن مدیرکل دیپلماسی وزارت خارجه، عبدالمنعم احریز سفیر الجزایر، ایگناسیویانوس سفیر شیلی، خوسه لوئیس سولانو، کاردار سفارت اسپانیا در تهران و جمعی از پژوهشگران، موزهداران و دانشجویان برگزار شد و شش تن از پژوهشگران اسپانیایی در حوزههای موزهداری، مرمت، باستانشناسی، مطالعات منظر و سیما و روابط تاریخی ایران و اسپانیا، سخنرانیهای خود را ارائه کردند.
جبرئیل نوکنده، رئیس کل موزه ملی ایران، در این همایش گزارشی درباره برگزاری نمایشگاههای ایران و اسپانیا و اهداف آن ارائه داد و با تاکید بر سوابق روابط تاریخی بین دو کشور، حوزه فرهنگ و موزه را دارای پتانسیلهای فراوانی دانست که هنوز گامهای زیادی در این مسیر برداشته نشده است.
او گفت: «امروز با گذشت اندک زمانی از گشایش نمایشگاه ارزشمند میراث باستانشناسی اسپانیا میزبان استادان، باستانشناسان و تاریخدانانی هستیم که نمایندگان شایسته فرهنگ و تمدن غنی این سرزمین کهن بوده و دریچههای روشن و دقیقی از ناشناختههای این فرهنگ کهن را برایمان آشکار خواهند کرد.»
رئیس کل موزه ملی ایران افزود: «برگزاری نمایشگاه از آثار تاریخی و فرهنگی سایر ملل برایمان روشن کرد که موزهها بهترین و کارآمدترین کانونهای برقراری دوستی و پیوند ملتها هستند.»
نوکنده در ادامه گفت: «دو ملت بزرگ ایران و اسپانیا طبق گواه اسناد تاریخی و فرهنگی صاحب چهارصد سال روابط دیرینه و دوستانهای هستند که امروز به عنوان میراث ناملموس مشترک دو کشور از آن یاد میکنیم، بر ما واجب است در حفظ و تقویت آن کوشا باشیم.»
او در خاتمه گفت: «بر این باورم دو موزه ملی ایران و موزه باستانشناسی آلیکانته با برگزاری نمایشگاه آثار تاریخی و فرهنگی یکدیگر و همایشهای علمی در کنار آنها اراده و عزم خود را برای توسعه و ترویج روابط فرهنگی دو کشور به زیبایی نشان داده و به بخش مهمی از وظایف خود جامه عمل پوشاندند. این دو موزه همچون پلی ارتباط میان گذشته، حال و آینده این دو ملت را تقویت کرده و روابط فرهنگی بین را استحکام بخشیدند.»
همچنین خوسه لوئیس سولانو کاردار سفارت اسپانیا در تهران در این همایش، برگزاری نمایشگاه تهران در آلیکانته و بالعکس را موفقیتی بزرگ و گامی بلند در راستای روابط فرهنگی دو کشور دانست و اظهار امیدواری کرد که در آینده نیز امکان چنین اتفاقات فرهنگی فراهم آید.
مدیریت میراثفرهنگی به عنوان ابزار توسعه محلی و ظرفیت آن در گردشگری
در ادامه این همایش جوزپ آلبرت کورتس ایی گارید و مدیر بنیاد بالنسیایی موزه باستانشناسی آلیکانته سخنرانی خود را با عنوان «مدیریت میراثفرهنگی به عنوان ابزار توسعه محلی و ظرفیت آن در گردشگری نمونه موزه باستانشناسی آلیکانته» ارائه کردند.
کورتس به ارائه سوابق کاملی از آغاز به کار موزه باستانشناسی آلیکانته و معرفی بخشها و حوزههای کاری این موزه پرداخت و به معرفی پروژههای میدانی باستانشناسی، مرمت و احیاء محوطههای فرهنگی تاریخی منطقه که توسط کارشناسان موزه باستانشناسی آلیکانته انجام میشود پرداخت و گزارشی نیز در مورد نمایشگاههای برگزار شده و دستاوردها و جایزههایی که موزه مذکور دریافت کرده است، ارائه کرد.
سخنران دوم، خورخه سولر دیاس رئیس واحد نمایشگاهها و گسترش موزه باستانشناسی آلیکانته درباره موزه باستانشناسی آلیکانته به عنوان جایگاهی برای حفاظت و معرفی آثار دوره نوسنگی و هنر صخرهایی، سخنرانی کرد.
او با توضیح در مورد دوره نوسنگی و ریشههای فرهنگی و زیستی این دوره در شبه جزیره ایبریا و نفوذ ساکنان شرق مدیترانه به این بخش، ریشه ساکنان فعلی این منطقه را به خاورمیانه منسوب کرد و به بیان تاثیر و تاثرات این ارتباط در دوره نوسنگی بر اساس شواهد مادی حاصل از کاوشهای باستانشناسی پرداخت.
همچنین سولر، به معرفی نقوش صخرهای این دوره که در کوههای اطراف آلیکانته حین بررسی باستانشناسی کشف شدهاند، پرداخت و آنان را متعلق به شخصیتهای آیینی دوره نوسنگی منسوب دانست.
سخنران سوم، خوسه لوییس منندس فوئگو کارشناس فنی واحد نمایشگاهها و گسترش موزه باستانشناسی آلیکانته بود که سخنرانی خود را با عنوان «ستونهای تاریخ ما، آلیکانته، سرزمین مرزی و سرزمین قلعهها» ارائه کرد.
او در این سخنرانی مروری بر تاریخ شبه جزیره ایبری و استان والنسیا و آلیکانته داشت و سیر تاریخی این بخش از مدیترانه را از دوره رومی تا حضور مسلمانان در اندلس و سپس گسترش دوباره مسیحیت در این بخش، داشت. بر اساس گفتههای فوئگو، تاریخ پر فراز و نشیب آلیکانته طی ادوار مذکور موجب شکلگیری فرهنگ و تمدنی خاص شده که با هضم فرهنگهای مختلف، جامعهای پویا با شاخصههای فرهنگی خویش را ساخته است.
سخنران چهارم، خوسه کوتیاس استاد دانشگاه آلیکانته سخنرانی خود را با عنوان «ایران صفوی و سلطنت اسپانیایی، ۱۳۰ سال روابط دیپلماتیک و فرهنگی» ارائه کرد.
کوتیاس مورخ و مسلط به زبان فارسی است که سالهاست در دانشگاه آلیکانته بر روی اسناد تاریخی روابط سیاسی ایران و اسپانیا از دوره تیموری تا دوره صفوی، پژوهش کرده و موفق شده اسناد زیادی را در کتابخانه ملی اسپانیا در مادرید کشف و منتشر کند که شامل اسنادی از گزارشهای سیاسی سفرای اسپانیا به دربار صفوی و همچنین استوارنامههای سفرای ایران در دربار پادشاهی اسپانیا است، سخنران بعدی این مراسم بود
او در این سخنرانی به فراز و فرودهای روابط سیاسی دو کشور از دوره تیموری، آق قویونلو و صفوی و زد و بندهای سیاسی بین کشورهای اروپایی و اسپانیا در مورد ارتباط ایران و عثمانی پرداخت و سرانجام سخنرانی خود را با مبحثی در مورد روابط اسپانیا با ایران صفوی در دوره شاه عباس بزرگ پس از باز پسگیری جزیره هرمز از پرتقالیها خاتمه داد.
سخنران پنجم، لوییس پابلو مارتینس سان مارتین مورخ و انسانشناس، سخنرانی، مطالب خود را با عنوان «بومیسازی کشاورزی آندلوسی در آبیاری: مقدمهای بر ارزش میراثی و اهمیت جهانی “آسکیا” (آب راههها)» ارائه کرد.
او نخست به اهمیت جایگاه ویژه قنات ایرانی در حوزه آبیاری سنتی و ویژگیهای منحصر به فرد آن پرداخت و سپس با بررسی شیوههای آبیاری و بهرهبرداری از منابع آبی در مناطق مختلف از آمریکای مرکزی تا اروپا، بسیاری از این شیوهها را بسیار مفید و کارآمد دانست که هنوز نیز امکان احیاء و بهرهوری از چنین شیوههایی امکانپذیر است.
یکی از نکات برجسته سخنرانی لوییس پابلو مارتینس سان مارتین، بررسی واژهشناسی واژه چشمه یعنی محل ظهور آب بود که در عربی، اسپانیایی، فارسی و حتی چینی از واژهای مشابه برای توصیف محل ظهور آب، یعنی چشمه استفاده شده است و طبق نظر سخنران با توجه به موقعیت و قدمت فنون آبیاری در ایران، احتمالا این واژه از ایران به مناطق شرقی و غربی نفوذ کرده است.
سخنران آخر، رافائل پرس خیمنس مدیر بخش معماری شورای شهرستان آلیکانته سخنان خویش را با عنوان «میراث ساخته شده، ساز و کاری برای حفاظت» ارائه کرد.
او در این سخنرانی به فعالیت و پروژههای مرمتی بر روی سازههای معماری و عموما سنگی آلیکانته پرداخت که توسط موزه باستانشناسی در حال انجام است.
موزه باستانشناسی آلیکانته با انجام پروژههای مرمتی گسترده بر روی ساختمانها و قلعههای تاریخی منطقه، نقشی مهم در توسعه و گسترش توجه مردم به میراثفرهنگی منطقه داشته و امروزه از چهارچوب موزه خارج شده است و به بازیگری فعال در میراثفرهنگی در حوزه شهری و منطقهای بالنسیا نائل شده است.
او ادامه داد: «تجارب بسیار متعدد و ارزنده موزه باستانشناسی آلیکانته در حوزه ساخت و مدیریت سایت موزهها و تبدیل بناهای متروکه به سازههای احیاء شده که دارای ارزش افزوده فراوانی شدهاند و همکاری گسترده این موزه با شهرداریها برای تبدیل بناها و محوطههای متروک به مکانهایی برای بازدید و بهرهبرداری بسیار چشمگیر است.»
همچنین در این حاشیه این مراسم، کتاب همایش میراث باستانشناسی اسپانیا، گزیدهای از آثار موزه باستانشناسی آلیکانته که حاوی مقالاتی در خصوص باستانشناسی، تاریخ، مرمت و موزهداری است، رونمایی شد. این کتاب نخستین کتاب به زبان فارسی در مورد باستانشناسی اسپانیا است که در ایران منتشر میشود. این کتاب همزمان با گشایش نمایشگاه منتشر و در حضور نویسندگان مقالات علمی آن رونمایی شد.
پس از پایان همایش شرکتکنندگان با حضور کارشناسان و متخصصان اسپانیایی از نمایشگاه میراث باستانشناسی اسپانیا بازدید کردند.