به گزارش سفرنیوز ، در همایش «میراث ناملموس، میراث زنده» به نقش میراث ناملموس در تقویت پیوند‌های فرهنگی و ایجاد صلح پایدار تاکید شد و این موضوع مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
این همایش با حضور معاون وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، جمعی از مدیران این وزارت خانه، سفرای کشور‌های منطقه و نمایندگان فرهنگی در مجموعه فرهنگی تاریخی گلستان برگزار شد.
رئیس مرکز منطقه‌ای میراث فرهنگی ناملموس تهران، در سخنرانی افتتاحیه این همایش گفت: «جهان امروز در میانه‌ی بحران‌هایی از جنس معنا گرفتار است. خاموشی معنا، آغاز افول انسان است و تنها فرهنگ می‌تواند، چون مشعلی فروزان، راه را روشن کند. میراث ناملموس، آیینهای است که آینده ما در آن چهره می‌نماید؛ نغمه‌ای در دل سکوت‌های تاریخ و زبانی که ملت‌ها را بی‌نیاز از ترجمان به هم پیوند می‌دهد.
آتوسا مومنی افزود: «منطقه ما، آسیای غربی و مرکزی، گنجینه‌ای از روایت‌های ناگفته و حکمت‌های نهان است. هر سنت، رمزی از خرد زیسته، هر آیین، بازمانده گفت‌وگویی دیرینه با هستی، و هر مهارت، ثمره همزیستی با خاک و زمان است. ایران، به‌واسطه عمق فرهنگش، می‌تواند دعوت‌کننده به گفت‌وگویی فراتر از سیاست و ژرف‌تر از دیپلماسی و گفت‌وگویی برای آرامش جان‌ها و پیوند قلب‌ها باشد.
وی با تأکید بر اهمیت «شنیدن» در حفظ میراث زنده، گفت: در دل شنیدن روایت‌های پنهان، قصه‌های نانوشته و دانش‌های نهفته، اعتماد زاده می‌شود؛ اعتمادی که ریشه در تجربه و پیوستگی‌های فرهنگی دارد، نه بیانیه‌های رسمی یا تفاهم‌نامه‌های دیپلماتیک. ما باید به حافظه منطقه‌ای بازگردیم، نه با حسرت گذشته، بلکه با مسئولیت برای ساختن آینده‌ای که از فرهنگ آغاز می‌شود و به صلح می‌رسد.
رئیس مرکز میراث ناملموس تهران، منطقه را دارای پیوند‌های عمیق فرهنگی توصیف کرد و افزود: ما با کشورهایی، چون ازبکستان، با نغمه‌های مقامی بخارا و سمرقند، قزاقستان با سنت‌های شفاهی استپ‌ها، ترکمنستان با هنر قالی‌بافی و رقص‌های آیینی، و آذربایجان با موسیقی موغام و روایت‌گری عاشیق‌ها، تنها همسایه نیستیم؛ ما شریک یک حافظه مشترک‌ایم. از آیینهای نوروزی تا میراث مکتوب پارسی، ترکی و عربی و معماری‌هایی که گنبد را به آسمان پیوند داده‌اند، رگ‌هایی از یک کالبد فرهنگی در میان ما جاری است.
وی تأکید کرد: در این منطقه که شرق و غرب و شمال در آن تلاقی کرده‌اند، فرصت آن است که شبکه‌ای از همکاری‌های فرهنگی بسازیم که نه‌تنها محافظ میراث، بلکه مولد صلح و توسعه انسان‌محور باشد.
مومنی از رونمایی سه طرح کلیدی مرکز خبر داد و گفت: «مفتخریم که در این گردهم‌آیی، علاوه بر ارائه گزارش عملکرد دوساله مرکز، سه پروژه الهام‌بخش را معرفی کنیم. نخست، سکوی (پلتفرم) شبکه‌سازی انجمن‌های پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس است که بستری دیجیتال برای پیوند کنشگران، انجمن‌ها و سازمان‌ها در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی فراهم می‌کند تا جوامع محلی بتوانند صدای خود را به گوش جهانیان برسانند. دوم، سکوی (پلتفرم) احصا و شناسایی عناصر میراث زنده مندرج در شاهنامه فردوسی است که با تمرکز بر این شاهکار ادب پارسی، آیین‌ها و روایت‌های شفاهی مشترک منطقه را مستند می‌کند تا پیوند‌های فرهنگی را احیا کند. سوم، ترجمه کتاب «میراث فرهنگی در دست جوانان» است که در همکاری با دفتر یونسکو در تهران تهیه شده و با ارائه راهکار‌های عملی برای جلب مشارکت جوانان، گامی مؤثر در انتقال بین‌نسلی دانش‌های بومی برمی‌دارد.
وی همچنین در خصوص طرح‌های مرکز منطقه‌ای میراث فرهنگی ناملموس تهران گفت: این طرح‌ها شامل سه قسمت است:
۱. سکوی (پلتفرم) شبکه‌سازی انجمن‌های پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس
این سکو (پلتفرم) دیجیتال، با هدف تقویت پیوند میان کنشگران، انجمن‌ها و سازمان‌های فعال در حوزه میراث ناملموس در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی طراحی شده است. این بستر، فضایی پویا برای تبادل دانش و تجربه فراهم می‌کند تا جوامع محلی بتوانند صدای خود را به گوش جهانیان برسانند.
۲. سکوی (پلتفرم) احصا و شناسایی عناصر میراث زنده مندرج در شاهنامه فردوسی
این طرح با تمرکز بر شاهنامه فردوسی، به شناسایی و مستندسازی عناصر میراث ناملموس مانند آیین‌ها و روایت‌های شفاهی مشترک در میان ملل منطقه می‌پردازد. هدف این سکو، احیای پیوند‌های فرهنگی و تقویت هویت مشترک منطقه‌ای است.
۳. ترجمه کتاب: میراث فرهنگی در دست جوانان
این کتاب، که در همکاری با دفتر یونسکو در تهران تهیه شده است، راهکار‌هایی عملی برای جلب مشارکت جوانان در پاسداری از میراث ناملموس ارائه می‌دهد. این اثر گامی مؤثر در انتقال بین‌نسلی دانش‌های بومی و حفظ پویایی فرهنگ‌های زنده است.
مومنی، فرهنگ را «تنها امید برای آینده» دانست و افزود: بیاییم فرهنگ را از حاشیه، به متن آوریم و میراث زنده را، چون جانی شنیدنی پاس بداریم. تفاوت‌ها را نه تهدید، بلکه امکان ببینیم و هویت‌ها را، چون رود‌هایی بدانیم که در دریای فرهنگ به هم می‌پیوندند.
همایش «میراث ناملموس، میراث زنده» با استقبال گسترده شرکت‌کنندگان و تأکید بر نقش فرهنگ در صلح‌سازی و توسعه پایدار به کار خود پایان داد.
مرکز منطقه‌ای میراث ناملموس تهران با این رویداد، بار دیگر تعهد خود را به حفظ و ترویج میراث زنده منطقه نشان داد.
