به گزارش سفرنیوز، در کاوش گروه باستانشناسی دانشگاه تهران در قره تپه سگزآباد مجموعه تدفین جانوری و انسانی کشف شد.
دکتر مصطفی ده پهلوان، سرپرست تیم کاوش قره تپه، درباره این یافته باستانشناسان گفت: این مجموعه با مساحت ۵ مترمربع و ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتر با وزنی حدود ۱۰ تن شامل بقایای ۹ کودک، نوزاد و جنین، بقایای دو اسب بالغ، دو بز و گوسفند است.
ده پهلوان افزود: به علت فراهم نبودن شرایط مطلوب در گورستان قره تپه، این مجموعه کشف شده با رعایت موازین حفاظتی و مرمتی به عنوان یک اثر موزه‌ای برای نمایش و نگهداری به شهرداری شهر سگزآباد انتقال یافت.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران با بیان اینکه اثر یافت شده دارای سه بخش است، گفت: بخش نخست شامل بقایای تدفینی یک کودک به همراه بقایای یک بز نابالغ است.
ده پهلوان افزود: زیورآلات تدفینی از قبیل دست بند‌های مفرغی، حلقه انگشتری و بقایای یک گردنبند متشکل از مهره‌های سنگی، مفرغی و عاجی به همراه ظرف‌های سفالی در کنار این کودک می‌تواند گواهی بر مرتبۀ اجتماعی خاص وی باشد.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران با بیان اینکه به علت نابالغ بودن این کودک، تعیین جنسیت آن امکان پذیر نیست گفت: براساس معیارهایی، چون رویش دندان‌ها و طول استخوان‌های بلند، این کودک کمتر از ۶ سال سن دارد. بقایای جانوری این بخش شامل جمجمه و تعدادی استخوان مهره و اندام حرکتی یک بز نابالغ است.
ده پهلوان افزود: در بخش دوم نیز بقایای تدفین دو اسب بالغ با نژاد‌های مختلف قابل مشاهده است. نخست بقایای یک اسب بالغ که بر پهلوی چپ قرار گرفته و فاقد جمجمه است. اسب بالغ دیگری با جثه کوچکتر (احتمالاً با نژاد کاسپی) به شکل جمع شده بر پهلوی راست تدفین شده است. جمجمه آن بالاتر از سطح بدن به شکل نیمه افراشته قرار دارد. این اسب دارای گردنبندی با مهره‌های مفرغی است و بخشی از لگام آهنین این اسب در ناحیه دهان دیده می‌شود.
دستاورد محققان دانشگاه تهران در توسعه روشی جدید برای طراحی زیرساختار‌ها
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران گفت: بخش سوم این مجموعه نیز شامل بقایای انسانی و جانوری است که در حالتی بسیار آشفته قرار دارند.
ده پهلوان افزود: بر اساس تعداد جمجمه‌های قابل مشاهده، در مجموع ۸ انسان در این بخش تدفین شده اند. در کنار یک ساغر سفالی خاکستری بقایای یک جنین انسانی قابل مشاهده است. بالاتر از این ساغر بقایای انسانی یک کودک خردسال وجود دارد که با توجه به رویش کامل دندان‌های شیری و عدم سایش آن‌ها احتمالاً ۲ تا ۳ سال سن داشته است.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران گفت: بر روی دنده‌ها و ستون مهره‌های این خردسال، جمجمه دیگری قرار دارد که احتمالاً مربوط به یک کودک دیگر است، اما به علت آنکه دندان‌ها قابل مشاهده نیستند، امکان تخمین سن وجود ندارد.
ده پهلوان افزود: همچنین بقایای آشفته و مجزای حداقل دو نوزاد تازه متولد شده (۳۸ هفته و ۴۰ هفته جنینی) به صورت پراکنده دیده می‌شود.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران گفت: در عمق ۳۰ سانتیمتری از تدفین خردسال ۲ تا ۳ ساله، آثار یک تدفین دیگر نیز قابل مشاهده است که با توجه به مهره‌های ستون فقرات و اندازه استخوان‌های بلند، احتمالاً متعلق به یک انسان بالغ و جوان است.
ده پهلوان افزود: علاوه بر آن، یک جمجمه گوسفند بالغ در کنار جمجمه‌های جنین انسانی قابل تشخیص است. همچنین یک ظرف دسته عمودی آبریزدار و یک ساغر کوچک به همراه بخشی از بدنه یک خمره با رنگ نخودی و تزئین طنابی، یافته‌های سفالی این بخش را تشکیل می‌دهند.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: برای حفاظت از آثار کشف شده، این آثار زیر نظر اداره کل میراث فرهنگی استان قزوین و با همکاری شهرداری سگزآباد به عنوان یک اثر موزه‌ای برای نمایش و نگهداری به شهرداری شهر سگزآباد انتقال یافت و در اردیبهشت امسال رونمایی می‌شود.
دکتر ده پهلوان گفت: تپه سگزآباد در حدود ۷ کیلومتری شمال شهر سگزآباد از توابع شهرستان بوئین زهرا واقع شده است و در میان مردم بومی به قره تپه شهرت دارد.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران افزود: قره تپه سگزآباد یکی از سه تپه پیش از تاریخی است که در سال ۱۳۴۹ توسط دکتر عزت الله نگهبان برای کاوش‌های آموزشی دانشجویان باستانشناسی انتخاب شد و تاکنون توسط گروه باستانشناسی دانشگاه تهران مورد کاوش قرار گرفته است.
دکتر ده پهلوان گفت: در روند طرح تعیین عرصه و حریم قره تپه سگزآباد در تیر ماه ۱۳۹۵ در زیر لایه‌های رسوبی و در عمق ۱۸۰ سانتیمتری، شواهدی از یک گورستان در شرق قره تپه متعلق به عصرآهن ۲ و ۳ (۵۵۰-۱۱۰۰ پیش از میلاد) به دست آمد.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران افزود: بررسی‌های انسانشناسی جسمانی و پژوهش‌های ژنتیک، باستان جانورشناسی، سنت‌های تدفینی نادر و شواهد غنی، حاکی از تعاملات و پیوند‌های فرهنگی و اقتصادی ساکنان این محوطه با مناطق دور دست لبه غربی فلات ایران و حوزه سیاسی فرهنگی حکومت‌هایی از قبیل آشور و حوزه‌های فرهنگی غرب، شمال و شمال غرب ایران است.
دکتر ده پهلوان گفت: در گورستان شرقی قره تپه شواهد مهمی از ۵ لایه تدفین و گور بر روی هم در سطح گسترده‌ای به دست آمد.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران افزود: در این گورستان، گور‌ها جهت خاصی ندارند. حاشیه آن‌ها با چند رج خشت احاطه شده است. جنین‌های سقط شده و نوزادان را در دیگ‌های سفالی پخت و پز دفن میکرده اند. دکتر ده پهلوان گفت: بدون استثنا در همه گور‌ها بقایای جانورانی از قبیل بز، گوسفند نابالغ، گاو، شتر و اسب به دست آمد که نشان از تدفین حیوانات در کنار مردگان دارد.
رئیس مؤسسه باستانشناسی دانشگاه تهران افزود: در این گور‌ها اشیا دیگری از قبیل مهر‌های استوانه ای، زیورآلات فلزی، سفالی و سنگی و ظروف سفالی متعلق به دوران آهن ۲ و ۳ مشاهده می‌شود.
