به گزارش سفر نیوز ، قلعه تاریخی طرق‌رود یکی از بناهای تاریخی زیبا و باشکوه است که در میانه مسیر قدیم اصفهان به نطنز و در دامنه کوه کرکس (بزرگ‌ترین کوه شرق فلات مرکزی ایران) واقع شده است.
کارشناسان معتقدند پیشینه تاریخی این قلعه عظیم به دوران اشکانیان در عصر باستان بازمی‌گردد. این قلعه به طول ۱۴۵ متر و عرض ۴۴ متر و با ارتفاع نسبی ۲۰۴۵ متر از سطح دریا بر روی صخره‌ای سترگ و در دامنه‌های کرکس مشرف به شهر طرق رود بنا شده است.
با این وصف قرار گرفتن این قلعه بر بلندای شهر، همراه با چشم‌اندازی زیبا از دریاچه (بند) فصلی طرق رود، امروزه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی - طبیعی این منطقه به شمار می‌رود. بنا بر شهادت بزرگان طرق‌رود، تا حدود بیش از صد سال پیش در این قلعه سکونت رواج داشته و هیاهوی ساکنین آن تا دوردست‌ها شنیده می‌شد.
معماری همسان و یک‌شکل و یکپارچه بودن مصالح به‌ویژه استفاده از خشت و تیر چوبی و نمای بیرونی بنا، بیان‌کننده وجود یک فکر واحد در معماری و ساخت این قلعه است. در قلعه طرق‌رود بیش از ۴۰۰ خانه کوچک و بزرگ با ابعاد مختلف وجود دارد، به گونه اینکه دیوارها از خشت و سقف اتاق‌ها به دو صورت خشتی ضربی و چوبی تخت بنا شده که کاربردهای متفاوتی داشته‌اند.
قلعه، از نظر بافت معماری دارای یک معبر اصلی (راسته) با عرض حداکثر یک متر و 80 سانتی‌متر است که در طول قلعه امتداد یافته و به‌عنوان محور، معبرهای باریک دیگری به‌صورت متقاطع از آن منشعب می‌شود و به خانه‌های مسکونی راه می‌یابد، به‌نحوی‌که در حالت ایستاده عبور از آن مقدور نیست. مهم‌ترین مزیت این اقدام در نظر گرفتن مسائل امنیتی و تدافعی در قلعه بوده است، زیرا از سرعت حرکت هر بیگانه، یا مهاجمانی که نفوذ به داخل قلعه داشتند، جلوگیری می‌کرده و مانع حرکت منظم و سریع آنان می‌شده.
بیشتر خانه‌های قلعه دارای راه‌پله و اتاق‌های نسبتاً بزرگ است که برای سکونت مناسب بوده، همچنین در طبقه زیرین اتاق‌ها نیز انبار ایجاد شده و در برخی نقاط نیز تقسیم‌بندی فضا برای سیلو کردن غلات و ادویه و دیگر مایحتاج برای یک اقامت طولانی در قلعه تعبیه شده بود.
از دیگر بخش‌های این قلعه تاریخی می‌توان به بخش تحتانی اشاره کرد. در این طبقه، قلعه بر بستری صخره‌ای همان‌گونه که در قبل ذکر شد واقع شده، در گذشته از این بخش، به‌منظور نگهداری دام و احشام و علوفه موردنیاز، استفاده می‌شده.
در بخش شمال شرقی قلعه میدان‌گاهی واقع شده که در این میدان چاهی عمیق وجود دارد، که در دل بستر صخره‌ای با پلان چهارگوش حفر شده، که احتمالاً برای ورود و خروج اضطراری استفاده می‌شده است.
در 10 سال گذشته با اختصاص اعتبار از منابع دولتی در راستای حفظ و احیاء آثار تاریخی توسط معماران برجسته بومی و با نظارت کارشناسان فنی میراث‌فرهنگی شهرستان نطنز، اقدامات مرمتی ویژه در بخشی از این بنا همچون: بدنه سازی، استحکام‌بخشی و پوشش سقف‌های اتاق‌ها با تیرهای چوبی و اندود کاهگل پشت‌بام انجام شده است.
این اثر منحصربه‌فرد به شماره ۲۹۵۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
